The Creator Review – Ένα ολίγον ρηχό οπτικό αριστούργημα

Το ότι ο Gareth Edwards έχει μια -κάποια- ικανότητα στην κατασκευή εντυπωσιακών εικόνων, το γνωρίζαμε. Και το Rogue One αλλά και το Godzilla (2014) του, που μπορεί να μην ήταν κάτι το ιδιαίτερο συνολικά, οπτικά ξεχείλιζαν από στυλ και “άποψη”. Παρ' όλα αυτά, δεν ήμουν έτοιμος για το πόσο οπτικά και αισθητικά εκλεπτυσμένο είναι το The Creator.

Είναι με μεγάλη άνεση το μεγαλύτερό του επίτευγμα και μια από τις πιο εντυπωσιακές ενσωματώσεις οπτικών εφέ στην εικόνα, των τελευταίων ετών. Το background του στα visual effects, τομέας από τον οποίο ξεκίνησε την καριέρα του, σίγουρα βοήθησε, όπως αναμφίβολα τεράστια ευθύνη για αυτό το άρτιο αποτέλεσμα έχουν τόσο οι δύο φωτογράφοι της (Oren Soffer, Greig Fraser) όσο και όλη η VFX ομάδα που εργάστηκε. Ο Edwards και οι συνεργάτες του έχουν δημιουργήσει έναν κόσμο που πείθει.

Η κάμερά του εναλλάσσεται ανάμεσα στο επικό και το ανθρώπινο με μεγάλη ευκολία, πλάθοντας έναν εντυπωσιακό νατουραλισμό στις εικόνες. Αυτά που αντικρίζουμε μοιάζουν με φυσική εξέλιξη του τωρινού κόσμου, κάθε στοιχείο προσγειωμένο, ζωντανό, “σκονισμένο”, καθετί νέο ενσωματωμένο με φυσικότητα στην πραγματικότητα που γνωρίζουμε κι εμείς. Πέρα δηλαδή από επίτευγμα σε ένα καθαρά τεχνικό επίπεδο, είναι οι αισθητικές αυτές επιλογές που είναι εξίσου επιτυχημένες.

Ο φωτισμός, η σύνθεση των κάδρων, τα χρώματα, η σκηνογραφία. Διαθέτει σκηνές με ομορφιά και λυρισμό που με έπιασαν απροετοίμαστο και με συγκίνησαν. Σε αυτό φυσικά συνέβαλλε τα μέγιστα και η μουσική του πάντα αξιόπιστου Hans Zimmer. Είναι μια ταινία που κάνει το budget των 80 εκατομμυρίων με το οποίο φτιάχτηκε να μοιάζει εντυπωσιακά μικρό. Και, αντίστοιχα, το budget πολλών άλλων σύγχρονων blockbusters αδικαιολόγητα μεγάλο. 

Από εκεί και πέρα βέβαια, τα πράγματα δεν είναι όλα εξίσου εντυπωσιακά, δυστυχώς επιβεβαιώνοντας το στάτους του Edwards ως ταλαντούχου εστέτ (που εδώ πήγε σε ένα άλλο επίπεδο), αλλά με σαφείς αδυναμίες στο περιεχόμενο πίσω από τις όμορφες εικόνες του. Μετά από ένα πυρηνικό ατύχημα για το οποίο κατηγορείται η τεχνητή νοημοσύνη, οι Η.Π.Α. εξαπολύουν πόλεμο εναντίον των ρομπότ σε παγκόσμιο επίπεδο.

Χωρίς να μπω σε πολλές λεπτομέρειες για την πλοκή διότι κάθε στοιχείο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εύκολα spoiler, ο πρωταγωνιστής της ταινίας (John David Washington) ξεκινώντας ως πολέμιος των ρομπότ, κάνει ένα ταξίδι διαφώτισης και προσωπικής λύτρωσης όταν ανακαλύπτει ότι το απόλυτο όπλο των ρομπότ, το οποίο έχει πάει για να καταστρέψει, έχει την μορφή ενός μικρού παιδιού. Το μεγαλύτερό μου θέμα με το σενάριο είναι ότι ουσιαστικά σπαταλάει το πολύ ενδιαφέρον πλαίσιο/σύμπαν της ταινίας με επιπόλαιες επιλογές και μια φορτωμένη πλοκή που δεν καταφέρνει να εξερευνήσει παρά μόνο επιφανειακά τα πολλά ενδιαφέροντα θέματα που αναδύονται.

Αν θεωρήσουμε ότι κάθε καλό έργο επιστημονικής φαντασίας είναι ουσιαστικά μια φιλοσοφική εξερεύνηση, τότε το The Creator αποτυγχάνει. Ο διαχωρισμός Δύσης-Ανατολής, με την δεύτερη να αποτελεί το υπόδειγμα ενσωμάτωσης των ρομπότ στην κοινωνία μοιάζει να εξυπηρετεί κυρίως αισθητικούς σκοπούς: μια καλή ευκαιρία για αναφορές στο “Αποκάλυψη Τώρα!” και τον πόλεμο του Βιετνάμ, για όμορφες εικόνες, για μια γενική και αόριστη σύνδεση με την πνευματικότητα της ανατολικής κουλτούρας.

Δεν εξερευνάται όμως πραγματικά η κουλτούρα και ο πολιτισμός αυτός και γιατί ήταν πιο δεκτικός στις εξελίξεις. Η παρεμβατική βιαιότητα των Η.Π.Α. παρουσιάζεται, θεωρώ εύστοχα, κυρίως σαν απελπισμένη απόπειρα να κρατήσει την κυριαρχία της, αλλά η Ανατολή εξιδανικεύεται μάλλον με έναν στερεοτυπικό τρόπο. Είναι ένα εντυπωσιακό φόντο αλλά όχι πολλά παραπάνω.

Αντίστοιχα, μου έκανε εντύπωση πως η ταινία σχεδόν αδιαφορεί για το ερώτημα “τι μας κάνει ανθρώπους;”, ένα ερώτημα το οποίο αναδύεται εντελώς φυσικά όταν μιλάμε για μια κόντρα ανθρώπων με ρομπότ και μοιάζει επιτακτικό σε μια εποχή όπως η δική μας που η τεχνητή νοημοσύνη αρχίζει να αποτελεί μέρος. Ξανά, η μάλλον απλοϊκή παρουσίαση της A.I. ως σύμβολο του διαφορετικού και η παρουσίασή της με εξιδανικευμένους όρους, μοιάζει μάλλον άστοχη.

Από την άλλη, θεωρώ ότι ο συναισθηματικός πυρήνας της ταινίας που διαμορφώνεται από την σχέση του πρωταγωνιστή με το παιδί, λειτουργεί σχετικά καλά διότι χτίζεται όχι μόνο μέσα από εύκολους και κλισέ συναισθηματισμούς, αλλά και από μια πορεία γκρεμίσματος των πεποιθήσεων του.

Νομίζω το σενάριο κάνει μια καλή δουλειά στο να φέρνει αντιμέτωπο τον ήρωα με τις ίδιες του τις απόψεις και να δείχνει την σταδιακή του αλλαγή. Η ερμηνεία του John David Washington αλλά και της μικρής Madeleine Yuna Voyles σίγουρα βοηθάνε πολύ ώστε η ταινία τουλάχιστον σε ένα πρώτο επίπεδο να είναι αποτελεσματική. 

Εν κατακλείδι, το The Creator είναι ένα μεγάλο αισθητικό επίτευγμα, μια ταινία που είναι δύσκολο να αντισταθείς στα οπτικοακουστικά της ερεθίσματα και να μην γοητευτείς από την μαγευτική μίξη των CGI εικόνων του με τον πραγματικό κόσμο. Πέραν τούτου, είναι ένα αποτελεσματικό road movie “πατέρα” και “κόρης” που με κράτησε συναισθηματικά, αλλά, και, κατά την άποψή μου, αρκετά επιπόλαιο και απλοϊκό στον χειρισμό των θεμάτων του έργο επιστημονικής φαντασίας.