Μηχανικοί δημιούργησαν ένζυμο που διασπά τα πλαστικά σε ώρες αντί για δεκαετίες

Με τη βοήθεια εκμάθησης μηχανής
01 Μαΐου 2022 10:43
Μηχανικοί δημιούργησαν ένζυμο που διασπά τα πλαστικά σε ώρες αντί για δεκαετίες

Η ρύπανση από τα πλαστικά είναι πλέον ένα από τα κυριότερα θέματα στη ρύπανση του περιβάλλοντος και ο λόγος είναι η ανθεκτικότητά τους, καθώς ακόμα και ένα πλαστικό μπουκάλι χρειάζεται δεκαετίες για να αποσυντεθεί.

Τώρα, μηχανικοί κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα ένζυμο το οποίο μπορεί να διασπάσει τα πλαστικά μέσα σε ώρες κι όχι χρόνια. Στις δοκιμές τους χρησιμοποίησαν πλαστικό PET που βρίσκουμε σχεδόν σε όλες τις συσκευασίες τροφίμων και διαπίστωσαν πως μερικά διασπάστηκαν μέσα σε μία εβδομάδα ενώ κάποια άλλα μέσα σε μόλις 24 ώρες. Σε φυσικές συνθήκες στο περιβάλλον θα χρειαζόντουσαν αιώνες.

Οι δυνατότητες είναι άπειρες σε διάφορες βιομηχανίες για αυτήν την καινοτόμο διαδικασία ανακύκλωσης. Πέρα από την προφανή βιομηχανία διαχείρισης αποβλήτων, προσφέρει και σε εταιρίες σε κάθε τομέα τη δυνατότητα να αλλάξουν την ανακύκλωση των προϊόντων τους. – Hal Alper, χημικός μηχανικός του University of Texas

Το FAST-PETase – όπως ονόμασαν το ένζυμο - επιτρέπει στα βακτήρια να διασπάσουν το PET πλαστικό. Με τη βοήθεια εκμάθησης μηχανής βρήκαν πέντε μεταλλάξεις στα βακτήρια που τους επέτρεψαν να διασπάσουν ταχύτερα το πλαστικό σε διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες. Μάλιστα μετά τον αποπολυμερισμό των μακρομορίων, τη διάσπαση δηλαδή του πλαστικού στις βασικές μοριακές δομές του, μπορεί να ανασυντεθεί μέσω χημικών διεργασιών για να δημιουργήσει νέα πλαστικά προϊόντα.

Οι ερευνητές δοκίμασαν 51 διαφορετικά πλαστικά προϊόντα και το ένζυμο ήταν αποτελεσματικό σε όλα και σε θερμοκρασίες κάτω των 50 βαθμών Κελσίου.

Όταν σκεφτόμαστε τις περιβαλλοντικές εφαρμογές καθαρισμού, χρειαζόμαστε ένα ένζυμο το οποίο μπορεί να λειτουργήσει στο περιβάλλον σε κανονικές θερμοκρασίες. Αυτή η συνθήκη είναι το τεράστιο πλεονέκτημα της τεχνολογίας μας.

Αξίζει να σημειωθεί πως τα πλαστικά αποτελούν το 12% όλων των αποβλήτων στον πλανήτη μας και από αυτά μόλις το 10% έχει ανακυκλωθεί. Το FAST-PETase είναι σχετικά φθηνό, φορητό και μπορεί να προσαρμοστεί σε εφαρμογές κλίμακας ανάλογα τη βιομηχανία που θα το χρησιμοποιήσει.

Προς το παρόν, τα πλαστικά πετιούνται σε χωματερές στις οποίες αφήνονται να διασπαστούν φυσικά με εξαιρετικά αργό ρυθμό ή σε πολλές περιπτώσεις καίγονται, κάτι το οποίο έχει μεγάλο κόστος, χρησιμοποιεί πολύ ενέργεια και γεμίζει την ατμόσφαιρα με επικίνδυνα χημικά.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature.