Το μυστήριο του σέλαος του Δία λύθηκε μετά από 40 χρόνια

Ο Δίας διαθέτει το πιο εντυπωσιακό σέλας στο Ηλιακό Σύστημα, αν και δεν παράγεται στο φάσμα του ορατού φωτός. Οι πόλοι του όμως διαθέτουν ένα διαρκές σέλας, το οποίο παράγει περιοδικές εκπομπές ακτινοβολίας Χ, κάτι που προβλημάτιζε τους επιστήμονες εδώ και 40 χρόνια χωρίς να μπορούν να εντοπίσουν πως παράγονται.

Τώρα, χρησιμοποιώντας ταυτόχρονες παρατηρήσεις του Juno probe και του παρατηρητηρίου XMM-Newton, κατάφεραν να συνδέσουν τις εκπομπές ακτίνων Χ με δονήσεις στις γραμμές του μαγνητικού πεδίου του αέριου γίγαντα.

Οι δονήσεις αυτές παράγουν κύματα στο πλάσμα που υπάρχει κατά μήκος των γραμμών του μαγνητικού πεδίου. Έπειτα τα βαριά ιόντα συγκρούονται με την ατμόσφαιρα του Δία, απελευθερώνοντας ενέργεια με την μορφή των ακτίνων Χ.

Βλέπαμε τον Δία να παράγει ένα σέλας ακτίνων Χ για τέσσερις δεκαετίες αλλά δεν ξέραμε γιατί συμβαίνει αυτό. Ξέραμε μόνο πως παραγόταν όταν τα ιόντα συγκρούονται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Τώρα ξέρουμε πως τα ιόντα μεταφέρονται με κύματα πλάσματος, μία εξήγηση που δεν είχε προταθεί ξανά, παρόλο που έχουμε παρόμοιες διεργασίες στο σέλας της Γης. Έτσι, αυτό μπορεί να είναι ένα καθολικό φαινόμενο το οποίο μπορεί να εμφανίζεται σε πολλά διαφορετικά περιβάλλοντα στο διάστημα. – William Dunn, University College London

Τώρα που αναγνωρίσαμε αυτή τη βασική διαδικασία, υπάρχει ένας πλούτος πιθανοτήτων όσον αφορά το που θα το εντοπίσουμε μετά. Παρόμοιες διεργασίες μπορεί να συμβαίνουν στον Κρόνο, τον Ουρανό, τον Ποσειδώνα και πιθανώς ακόμα και σε εξωπλανήτες, με διαφορετικά είδη φορτισμένων σωματιδίων να “σερφάρουν” στα κύματα.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Science Advances.