Περισσότερες αποδείξεις πως τα χταπόδια ονειρεύονται

Τα χταπόδια είναι εκπληκτικά πλάσματα και μόλις τα τελευταία χρόνια έχουμε αρχίσει να ανακαλύπτουμε περισσότερα για αυτά. Μία νέα έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει πως τα χταπόδια ονειρεύονται όταν κοιμούνται και μάλιστα ο ύπνος τους έχει εκπληκτικές ομοιότητες με τους ανθρώπους.

Μελετώντας ταυτόχρονα τις χρωματικές αλλαγές και την εγκεφαλική δραστηριότητα των χταποδιών, μία ομάδα ερευνητών του Okinawa Institute of Science and Technology επιβεβαίωσε την ύπαρξη διαφορετικών σταδίων στον ύπνο τους. Μάλιστα τα δύο πιο ενεργά στάδια μοιάζουν πολύ με τη δραστηριότητα που βλέπουμε όταν το χταπόδι είναι ξύπνιο.

Τα δεδομένα δεν είναι αρκετά για να αποδειχθεί ξεκάθαρα πως τα χταπόδια έχουν REM κύκλο, αλλά φαίνεται πως τουλάχιστον είναι ικανά για κάτι παρόμοιο, παρόλο που ο εγκέφαλός τους είναι τόσο διαφορετικός από το δικό μας.

Το γεγονός πως ένας ύπνος δύο σταδίων έχει εξελιχθεί ανεξάρτητα σε δύο διαφορετικά πλάσματα με μακρινή συγγένεια, όπως τα χταπόδια τα οποία έχουν εντελώς διαφορετικές εγκεφαλικές δομές από τα σπονδυλωτά, υποδεικνύει πως η ύπαρξη ενός δραστήριου σταδίου που μοιάζει με τη δραστηριότητα όταν είναι ξύπνια, μπορεί να είναι ένα γενικό χαρακτηριστικό της ανώτερης συνείδησης.

Τα χταπόδια μαζί με άλλα κεφαλόποδα, έχουν εντελώς διαφορετική εγκεφαλική δομή από οποιοδήποτε άλλο οργανισμό στον πλανήτη, ωστόσο είναι πανέξυπνα, με ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, ενώ οι εγκέφαλοί τους έχουν μερικές ομοιότητες με τους δικούς μας. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν το 2019 πως κάτι διαφορετικό συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου τους, εγείροντας πολλά ερωτήματα.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα θεωρούσαμε πως μόνο τα σπονδυλωτά μπορούσαν να έχουν REM φάση στον ύπνο τους, αλλά αυτό άλλαξε με τις νέες ανακαλύψεις για τα χταπόδια.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως κατά τον ύπνο τους, το δέρμα των χταποδιών άλλαζε σχέδια, τα κλειστά μάτια τους κινούνταν και η ανάσα τους επιταχυνόταν. Κατά τη διάρκεια αυτών των αλλαγών, οι εγκέφαλοί τους έδειχναν διαφορετικών ειδών δραστηριότητες στα εγκεφαλογραφήματα. Οι επιστήμονες εντόπισαν την προέλευση αυτής της δραστηριότητας στο τμήμα μνήμης και εκμάθησης του εγκεφάλου.

Η αλλαγή των χρωμάτων στο δέρμα τους προβληματίζει τους επιστήμονες. Πιθανόν να συμβαίνει επειδή το χταπόδι εξασκεί την τεχνική αλλαγής χρωμάτων στον ύπνο του ή μπορεί να είναι μια διεργασία απαραίτητη για τη διατήρηση των χρωματοφόρων κυττάρων σε καλή κατάσταση. Ωστόσο, υπάρχει και η πιθανότητα, τα χταπόδια να ζουν ξανά τις μνήμες τους στον ύπνο τους, κάτι παρόμοιο δηλαδή με τα όνειρα. Αυτό θα σημαίνει πως τα όνειρα – των οποίων το σκοπό οι επιστήμονες ακόμα δεν έχουν αναγνωρίσει – είναι με κάποιον τρόπο ωφέλιμα και στα χταπόδια.

Ενώ οι άνθρωποι μπορούν να αναφέρουν λεκτικά τι είδους όνειρα είχαν μόλις ξυπνήσουν, το δέρμα των χταποδιών αποτελεί μία οπτική ανάγνωση της εγκεφαλικής τους δραστηριότητας ενώ κοιμούνται. Προς το παρόν δεν ξέρουμε ποιες από αυτές τις εξηγήσεις είναι σωστές, αλλά ενδιαφερόμαστε πολύ να το εξετάσουμε περαιτέρω.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Nature.