Η φρικιαστική ιστορία πίσω από το 6ο επεισόδιο του Midnight Mass

Ο Mike Flanagan ανήκει σίγουρα στη λίστα με τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες της εποχής μας στον χώρο του κινηματογραφικού αλλά και τηλεοπτικού τρόμου. Η ευκολία που δείχνει να καταπιάνεται με θεματικές οι οποίες βρίσκουν πάντα τον τρόπο να σε συγκινούν, να σε προβληματίζουν αλλά και να σε τρομάζουν, είναι αξιοθαύμαστη.

Από το "Haunting of Hill House" (2018), με κυρίαρχες θεματικές την θλίψη και το ψυχικό τραύμα, όπου μας παρουσιάζει μία διαλυμένη οικογένεια, κολλημένη στο παρελθόν, στο "Midnight Mass" (2021), όπου μέσα από τον προβληματισμό γύρω από τον θάνατο και το φόβο για το άγνωστο, γινόμαστε μάρτυρες μίας τρομακτικής αίρεσης, επιδεικνύει μία σπάνια ικανότητα να ψυχαγωγεί το mainstream κοινό ενώ ταυτόχρονα τεντώνει τα όρια του είδους.

Οι τελευταίες, τηλεοπτικές κυρίως, δουλειές του, έχουν αναγκάσει τους λάτρεις του τρόμου και του φανταστικού να αναμετρηθούν με θεμελιώδη ερωτήματα που αφορούν το είδος. Ποιες είναι τελικά οι προσδοκίες μας από τον κινηματογραφικό/τηλεοπτικό τρόμο; Αυτό που κυνηγούμε είναι φθηνά τεχνάσματα με στόχο να τρομάξουν τις αισθήσεις μας ή μήπως αναζητούμε μία βαθύτερη εσωτερική εμπειρία; Οι δημιουργίες του, ασχέτως από το πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται η δράση, έχουν πάντα στον πυρήνα τους τον άνθρωπο, δηλαδή εμάς. Μέσα από τις δικές του ανησυχίες, καταφέρνει πάντα να απευθύνεται σε εμάς και κατά επέκταση στις δικές μας φοβίες και ανασφάλειες.

Για να το πετύχει αυτό χρησιμοποιεί διάφορες τεχνικές. Οι μονόλογοι για παράδειγμα, είναι πράγματι μία ερμηνευτική πρόκληση για κάθε ηθοποιό, ταυτόχρονα όμως, είναι και ένα δυνατό εργαλείο στα χέρια του σκηνοθέτη για να προσδώσει μεγαλύτερη δραματική ένταση στην ιστορία που αφηγείται. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι ο Flanagan όχι μόνο δίνει στους ηθοποιούς του συγκινητικούς μονολόγους, αλλά καταφέρνει να παίρνει από αυτούς και εκπληκτικά, καθηλωτικές ερμηνείες. Ο ιδιαίτερος τρόπος όμως που αναμιγνύει πραγματικά περιστατικά (είτε είμαστε γνώστες αυτών των περιστατικών είτε όχι) με μυθοπλασία, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους που πετυχαίνει πάντα να μας τρομάζει σε ένα βαθύτερο επίπεδο.

(Προσοχή καθώς το κείμενο που ακολουθεί περιέχει spoilers)

Jonestown: Το Πραγματικό Crockett Island

Συγκεκριμένα, τα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν τον Νοέμβριο του 1978 στο Jonestown, της Γουιάνας, άσκησαν σημαντική επιρροή στη συγγραφή του επεισοδίου 6, "Book VI: Act of The Apostles", της καινούργιας τηλεοπτικής σειράς του Mike Flanagan, Midnight Mass. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το 1955, ο αιδεσιμότατος, Jim Jones, ιδρύει το «Peoples Temple», στην Ινδιανάπολη της Ιντιάνα.

Η εκκλησία ξεχώριζε κυρίως για τον πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα, το οποίο ήταν αρκετά επαναστατικό, ιδιαίτερα αν σκεφτείτε ότι συνέβη σε μια εποχή έντονου φυλετικού διαχωρισμού. Υποσχόμενος ότι θα λυτρώσει τους πιστούς του από τον ρατσισμό που βίωναν στη κοινωνία των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Jim Jones, δεν άργησε να αγαπηθεί από εκατοντάδες ανθρώπους, δημιουργώντας έτσι την αίρεση που πάντα επιθυμούσε.

O ψυχικά διαταραγμένος Jim Jones

Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, απογοητευμένος από την πολιτική κατάσταση της χώρας, αποφασίζει να μετακομίσει μαζί με τους εκατοντάδες ακολούθους του στη Γουιάνα και να χτίσουν έναν μικρό καταυλισμό εκεί μέσα στη ζούγκλα. Υπό τη καθοδήγηση του θρησκευτικού τους ηγέτη λοιπόν, περίπου χίλιοι άνθρωποι, έλπιζαν για μία καλύτερη, ειρηνική ζωή για αυτούς και τα παιδιά τους. Η τυφλή πίστη και υπακοή στο πρόσωπο του όμως, οδήγησε στο τραγικό συμβάν που μέχρι και σήμερα συγκλονίζει τον κόσμο στο άκουσμα του. Θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη σε αριθμό απώλεια Αμερικανών πολιτών σε περίοδο ειρήνης μετά τα γεγονότα της 11^ης Σεπτεμβρίου.

Ψυχικά διαταραγμένος και άκρως επικίνδυνος, ο Jim Jones, με την ικανότητά του να "μαγεύει" το κοινό που τον ακούει, οδήγησε σε θάνατο παραπάνω από 900 ανθρώπους στην μικρή κοινότητα που είχε φτιάξει, ανάμεσα τους και μικρά παιδιά, ακόμα και βρέφη.

Ο επίγειος παράδεισος μετατράπηκε σε κόλαση για όσους έζησαν εκεί. Όλα ξεκινούν από την επίσκεψη του Γερουσιαστή Leo Ryan, στις 18 Νοεμβρίου του 1978, για να επιβλέψει τις εγκαταστάσεις αλλά και τις συνθήκες ζωής των ανθρώπων στο Jonestown. Η επίσκεψη αυτή θεωρήθηκε ύποπτη από τον Jones, ο οποίος διατάζει τα φανατικά του μέλη να δολοφονήσουν τον Γερουσιαστή. Τον δολοφόνησαν στο ελικοδρόμιο της μικρής χώρας.

Μετά την δολοφονία, το ίδιο απόγευμα, ο Jones, καλεί όλους τους κατοίκους του Jonestown να συγκεντρωθούν στον χώρο λατρείας για να τους μιλήσει. Ένα μαγνητόφωνο ηχογραφεί την ομιλία αλλά και τα δραματικά γεγονότα που ακολούθησαν, η κασέτα έχει ονομαστεί «death tape». Εκείνο το αιματηρό απόγευμα λοιπόν, τους πείθει ότι μυστικές υπηρεσίες της Αμερικής θα καταφθάσουν από στιγμή σε στιγμή στον καταυλισμό για να τους σκοτώσουν. Τους μοιράζει πλαστικά ποτηράκια με κυάνιο και τους ζητάει να κάνουν μία πράξη "επαναστατική" και να το πιούν για να αποκτήσουν την αιώνια ζωή μετά το θάνατο. Το δηλητήριο δίνεται πρώτα στα μωρά και τα μικρά παιδιά και στη συνέχεια ακολουθούν οι ενήλικες. Όσοι δεν δέχτηκαν να το πιούν, τους χορηγήθηκε θανατηφόρα ένεση από τους φρουρούς του Jones.

Η επιρροή της τραγωδίας στο Jonestown, γίνεται έντονα αισθητή στο τέλος του έκτου επεισοδίου και πιο συγκεκριμένα στη σκηνή μέσα στην εκκλησία, την στιγμή που ο ιερέας Paul, αποκαλύπτει στους πιστούς τον τρομακτικό άγγελο, και τους εξηγεί ότι δεν πρέπει να τον φοβούνται και πως ήδη έχουν μέσα στις φλέβες τους το αίμα του και το μοναδικό πράγμα που πρέπει να κάνουν για να πετύχουν την αιώνια ζωή είναι να πιούν το δηλητήριο που τους έχει μοιραστεί, για να πεθάνουν και να ξαναγεννηθούν.

Οι κάτοικοι του απομονωμένου Crockett Island, "μαγεμένοι" από τον λόγο του πάτερ Paul, δέχονται να πιούν το δηλητήριο και αυτό που ακολουθεί είναι το μακελειό αλλά και η κλιμάκωση του επεισοδίου.