3 λόγοι που ο διάδοχος του Switch αποτελεί μια τεράστια πρόκληση για την Nintendo

Εντάξει, προφανώς, κάθε νέα κονσόλα είναι μια τεράστια πρόκληση. Αυτό είναι δεδομένο. Πολύ πρόχειρα και μπακαλίστικα: πρέπει να βρεις την χρυσή ισορροπία ανάμεσα σε απόδοση και τιμή, έχοντας το ένα μάτι στο μέλλον και το άλλο στο παρόν, να ελέγξεις ενδελεχώς την εργονομία, την αντοχή της, να στήσεις μια ικανοποιητική γραμμή παραγωγής που περιλαμβάνει πολλές συνεργασίες ώστε να καλύψεις την ζήτηση, να πείσεις τον κόσμο για την ποιότητά της μέσα από αποτελεσματικό marketing και φυσικά να έχεις έτοιμα παιχνίδια στο launch που να ενθουσιάσουν, τα οποία για να είναι έτοιμα τότε, θα πρέπει να έχουν ξεκινήσει την ανάπτυξη χρόνια πριν, για ένα hardware που ακόμα δεν είναι τελικό κτλ. Με λίγα λόγια, όλες οι κονσόλες είναι γιγαντιαία εγχειρήματα που απαιτούν τον συντονισμό τεράστιου αριθμού εργαζομένων για χρόνια, μέχρι να καταλήξουν στα ράφια.

Πέρα, λοιπόν, από την τεράστια δυσκολία που κουβαλάει κάθε σύλληψη και κυκλοφορία μιας νέας κονσόλας, υπάρχουν και περιπτώσεις που, όπως και να το κάνουμε, λόγω συνθηκών, φαντάζουν ακόμα πιο ζόρικες. Η Nintendo ας πούμε, ιστορικά, δυσκολεύεται να ακολουθήσει ένα πετυχημένο hardware με μια ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία. Στις οικιακές κονσόλες, το κοντινότερο που έχει φτάσει είναι με τα 49 εκατομμύρια του SNES που ακολούθησαν αμέσως μετά τα 62 εκατομμύρια του NES. Δεν το ξεπέρασε δηλαδή, αλλά κινήθηκε χοντρικά σε παρόμοια επίπεδα. Από την άλλη, την επόμενη μεγάλη επιτυχία της στις κονσόλες, το Wii, διαδέχτηκε η εμπορική πανωλεθρία του Wii U. Η πτώση από τα 101 εκατομμύρια του Wii στα 13,5 εκατομμύρια του Wii U είναι πραγματικά ασύλληπτη και η μεγαλύτερη απόδειξη του πόσο εύκολο είναι να γκρεμοτσακιστείς στην βιομηχανία. Σαν να κινείσαι συνεχώς σε κινούμενη άμμο και παλεύεις να κρατηθείς από πάνω. Μια λάθος κίνηση και σε ρούφηξε. Ιδίως όταν έχεις την λίγο πιο αντισυμβατική δημιουργική φιλοσοφία της Nintendo. Στις φορητές κονσόλες της τα πράγματα είναι πιο σταθερά, αλλά και πάλι η μοναδική φορά που ένας διάδοχος ξεπέρασε μια προηγούμενη επιτυχημένη φορητή κονσόλα ήταν όταν το DS εκτοξεύτηκε στα 150+ εκ μετά τα εξίσου εντυπωσιακά 81.5 εκ του Game Boy Advance.  

Οπότε, η εκπληκτική πορεία του Switch, θα λέγαμε χαριτωμένα και με μια δόση χαβαλέ, ότι μάλλον δημιουργεί έναν έξτρα πονοκέφαλο στην Nintendo. Ωστόσο, δεν είναι ο μόνος και αναμφίβολα δεν είναι ο μεγαλύτερος. Ας δούμε ορισμένα από τα πραγματικά μεγάλα εμπόδια που καλείται να ξεπεράσει.

Καινοτομία εντός ορίων

Η Nintendo του σήμερα είναι λίγο δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια. Αλλά θα μου πείτε πότε ήταν εύκολο; Ο τωρινός της πρόεδρος, Shuntaro Furukawa, έκλεισε τον προηγούμενο μήνα μια πενταετία ως επικεφαλής της ιαπωνικής εταιρείας, κατευθύνοντας πρακτικά τον κύκλο ζωής του Switch. Ωστόσο, παραμένει ακόμα ένα μικρό μυστήριο όσον αφορά το ύφος της προεδρίας του. Είναι γνωστό πως οι περισσότερες από τις σημαντικές στρατηγικές κινήσεις της εταιρείας, όπως το μπάσιμο στον κινηματογράφο, τα theme parks και η μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη των IPs της έξω από τον στενό χώρο των βιντεοπαιχνιδιών, ήταν ήδη σχεδιασμένες από τον -πολύ επιδραστικό- πρώην πρόεδρο, Satoru Iwata.

Οπότε, δεν έχουμε επαρκές δείγμα της ταυτότητάς του ως “καπετάνιος”. Υπάρχουν λοιπόν δύο ελαφρώς αντιφατικά στοιχεία στην θητεία του ως τώρα. Από τη μία, διαβάζοντας κάθε χρόνο τις επίσημες δηλώσεις της εταιρείας στα οικονομικά αποτελέσματα, είναι φανερή η απόλυτη ενσωμάτωση των δημιουργικών αρχών της Nintendo του Iwata στο DNA της. Και για να είμαστε δίκαιοι, αυτές οι αρχές έχουν τις ρίζες τους κυρίως στους σπουδαίους σχεδιαστές της, ξεκινώντας από τον Gunpei Yokoi, τον Miyamoto, τον Tezuka και όλη αυτή την παλιά φρουρά που είναι πλέον σε νευραλγικές θέσεις. Απλά ο Iwata την ενθάρρυνε, την έκανε πιο επιτακτική και το κυριότερο, την μετέτρεψε σε διαφημιστικό σλόγκαν. Nintendo = σχεδιαστική καινοτομία, φρέσκες εμπειρίες, πρωτοτυπία και έκπληξη. Τουλάχιστον στα λόγια.

Από την άλλη τώρα, κοιτώντας την βιβλιοθήκη του Switch, υπάρχει μεν τεράστιο βάθος με πολλά IPs από την ιστορία της, σε σημείο που προσωπικά θα την χαρακτήριζα ως την καλύτερη από την εποχή του SNES για κονσόλα της Nintendo, αλλά, είναι ταυτόχρονα και μάλλον μια από τις πιο συντηρητικές. Και λίγα καινούργια IPs, αλλά το κυριότερο, στις περισσότερες περιπτώσεις αρκετά συμβατική εκτέλεση των ήδη υπαρχόντων. Όχι πολλές νέες, περίεργες ιδέες. Μου έρχονται στο μυαλό τα Labo, Ring Fit, Arms και 1-2 Switch, τα Mario και Zelda που επιχειρούν πάντα κάτι ιδιαίτερο και από εκεί και πέρα, πολλά εξαιρετικά, μέχρι και αριστουργηματικά παιχνίδια, αλλά όχι κάτι πραγματικά αλλόκοτο και νέο. Η -σχεδιαστικά- εντελώς εκκεντρική πλευρά της Nintendo φαίνεται να έχει ελαφρώς υποβαθμιστεί τα τελευταία χρόνια.

Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν για τον διάδοχο του Switch είναι: πώς ισορροπείς την καινοτομία που, όπως υποστηρίζεις, είναι μέρος της ταυτότητάς σου, με τα γνωστά κι επιτυχημένα στοιχεία του Switch; Πώς το κάνεις να φαίνεται οικείο, αλλά και φρέσκο ταυτόχρονα; Νομίζω ότι πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι η επόμενη πρόταση της Nintendo θα είναι και αυτή υβριδικής φύσεως. Θα ήταν ακραίο και αυτοκτονικό ακόμα και για την Nintendo, να εγκαταλείψει μια αγορά που ουσιαστικά δημιούργησε. Οπότε, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να βρεις πάλι έναν τρόπο να διαφοροποιηθείς από το Switch και να εκπλήξεις, να ενθουσιάσεις.

Όλα αυτά φυσικά εύκολα λέγονται στην θεωρία, στην πράξη όμως τα πράγματα είναι πολύ δυσκολότερα. Κάθε νέα κονσόλα από την εποχή του Iwata έχει ένα νέο gimmick: δύο οθόνες και αφή το DS, motion controls το Wii, 3D το 3DS, ταμπλέτα το Wii U και την υβριδική του φύση το Switch. Θέλεις να συνεχίσεις σε αυτό το μονοπάτι υψηλής ανταμοιβής αλλά και υψηλού ρίσκου ή η τεράστια επιτυχία του Switch σε ωθεί σε μια πιο συντηρητική, “μια από τα ίδια”, προσέγγιση.

Αυτή η ένταση ανάμεσα στο νέο, προς το οποίο η κουλτούρα της φαίνεται να έχει φυσική κλίση, και το γνώριμο που ίσως επιβάλλει η επιχειρηματική λογική, είναι που νομίζω δημιουργεί παραδοσιακά και αυτήν την αμηχανία στην Nintendo μετά από κάθε μεγάλη επιτυχία της. Είμαι πολύ περίεργος λοιπόν να δω πώς θα επιλέξει να ακολουθήσει την πιο πετυχημένη κονσόλα της ιστορίας της.

Και ίσως τότε καταλάβουμε και τι είδος πρόεδρος είναι ο κ. Furukawa.

Χωρίς το μαξιλαράκι του Wii U

Ένας από τους βασικότερους λόγους που το Switch είναι τόσο επιτυχημένο, είναι η σταθερή ροή των κυκλοφοριών του. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες γενιές, δεν υπήρξε ποτέ μεγάλο διάστημα χωρίς νέα παιχνίδια. Αντιθέτως, η Nintendo είχε προγραμματισμένο σχεδόν μηνιαία, έναν νέο τίτλο. Έκανε φυσικά εξαιρετική διαχείριση των πόρων της και πήρε στρατηγικές αποφάσεις κρατώντας έτοιμους τίτλους στην φαρέτρα της για όποτε τους χρειαστεί, αλλά, είχε ακόμα ένα μεγάλο κρυφό όπλο: την αποτυχία του Wii U. Με τα 13.5 εκατομμύρια πωλήσεις, η βιβλιοθήκη τίτλων του Wii U ήταν εντελώς άγνωστη στο συντριπτικό ποσοστό του κοινού του Switch.

Οπότε κάθε επανακυκλοφορία από την δεξαμενή της προηγούμενης κονσόλας ήταν πρακτικά σαν μια νέα κυκλοφορία για τους παίκτες του Switch. Με τίτλους του Wii U η Nintendo είχε την πολυτέλεια να κλείνει τρύπες στο πρόγραμμά της και να δίνει έξτρα χρόνο στις ομάδες της, χωρίς μεγάλη εμπορική συνέπεια. Ας μην ξεχνάμε ότι μερικές από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Switch, είναι παιχνίδια του Wii U. Mario Kart 8, Super Mario Bros U, Super Mario 3D World κτλ.

Η νέα αυτή κονσόλα όμως, δεν διαδέχεται μια εμπορική αποτυχία. Η βιβλιοθήκη τίτλων της είναι ήδη ευρέως γνωστή και παιγμένη από το μεγαλύτερο μέρος του κοινού που θα ευελπιστεί η Nintendo να ξανακερδίσει. Επιπλέον, είναι αρκετά πιθανό να είναι backwards compatible. Οπότε, αυτόματα, αυτές οι εύκολες και γενικότερα άκοπες αλλά αποτελεσματικές κυκλοφορίες –“μαξιλαράκια” δεν είναι πλέον διαθέσιμες.  Συνυπολογίζοντας και το γεγονός πως όσο η τεχνολογία και οι τεχνικές ικανότητες του hardware αυξάνονται, τόσο αυξάνονται και οι χρόνοι ανάπτυξης των παιχνιδιών, νομίζω πως η Nintendo έχει μπροστά της έναν δύσκολο γρίφο να επιλύσει, αν θέλει να διατηρήσει τον ίδιο ρυθμό κυκλοφοριών και στη νέα της κονσόλα.

Ναι, υπάρχει πάντα η επιλογή των remakes παλιότερων τίτλων αλλά δεν είναι τόσο οικονομική σε πόρους και επιπλέον, έχει κι εκεί μια λεπτή ισορροπία να κρατήσει ανάμεσα στο τι προσφέρει στις online συνδρομές της και τι ξανακυκλοφορεί σαν remake/remaster.

Η κορύφωση μεγάλων franchise

Το τελευταίο και πιο ενδιαφέρον -για μένα- ζήτημα που θέλω να θέσω στο τραπέζι είναι η σχεδόν αναγκαστική ανανέωση που καλείται να κάνει η Nintendo σε πολύ κομβικά franchises της, τα οποία φαίνεται να έχουν φτάσει σε μια κορύφωση με την τελευταία κυκλοφορία τους. Τα δύο πιο χαρακτηριστικά είναι τα Super Smash Bros. και Mario Kart.

Μπορούμε νομίζω να πούμε ότι στη γενιά του Switch και τα δύο αυτά franchises απέκτησαν “Ultimate” εκδόσεις, κάνοντας μια νέα κυκλοφορία απλά με νέο περιεχόμενο εντελώς περιττή. Όταν επανέρθουν, που θα επανέρθουν γιατί είναι γιγαντιαία ονόματα εμπορικά, θα πρέπει να παρουσιάσουν κάτι νέο, κάτι διαφορετικό. Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για τα Splatoon, ίσως και για τα Luigi’s Mansion.

Οπότε φαίνεται να συμπέφτει μια αναγκαία ανανέωση στα όρια του reboot σε αρκετά κομβικά της franchise. Σε συνδυασμό με τα Mario και Zelda που ως ναυαρχίδες έχουν σε κάθε νέο κεφάλαιο κάτι νέο να επιδείξουν, διαμορφώνεται μια πολύ ενδιαφέρουσα εικόνα για τα παιχνίδια που έχουμε να περιμένουμε. Αυτό το κομμάτι βέβαια συνδέεται άμεσα με το τι είδους κονσόλα είναι αυτή που περιμένουμε. Αν δηλαδή χαρακτηρίζεται από κάποιο ιδιαίτερο gimmick πάνω στο οποίο θα κληθούν να προσαρμοστούν ή όχι.

Όπως και να έχει, οι δημιουργικές προκλήσεις μοιάζουν μεγαλύτερες από ποτέ για την Nintendo και μακάρι να δούμε πραγματικά θαρραλέες νέες προσεγγίσεις.