Το Παιδί με την Κουρδιστή Καρδιά - Αφιέρωμα

Εκεί έξω υπάρχουν άπειρες ταινίες να δει κανείς. Και τα πράγματα δυσκολεύουν σε ότι αφορά την εύρεση μιας αξιόλογης, όταν ξεπηδούν μικρά στούντιο από το πουθενά, ή χρηματοδοτούμενα από το κοινό projects. Στην κατηγορία του animation έχουμε δει ουκ ολίγες φορές ‘άγνωστα’ ονόματα και χώρες να κυκλοφορούν τις δημιουργίες τους, μιας και η ζήτηση φαίνεται να ξεπερνά την προσφορά τα τελευταία χρόνια. Σε αυτό φταίει η ανάπτυξη της τεχνολογίας και συγκεκριμένα των tablets και των κινητών τηλεφώνων. Έχουν πια καλύτερες αναλύσεις, είναι για τα καλά μέσα στη ζωή μας, και προτιμούνται από τους περισσότερους (γονείς και μη) για να κρατούν απασχολημένα τα παιδιά.

Τα animations είναι μια κατηγορία που την ‘κυνηγάω’. Θα έλεγα πως τον τελευταίο καιρό με ενδιαφέρει περισσότερο από τις κανονικές ταινίες. Έχω μπουχτίσει από αυτή την ψευτιά του ‘σοβαρού’ σεναρίου. Χρειάζομαι μια ταινία με φαντασία. Όλοι μας μπορούμε να καταλάβουμε πόσο εύκολο είναι κανείς να αφήσει τη φαντασία του ελεύθερη όταν έχει να κάνει με πίξελ και όχι με ηθοποιούς. Όμως ακόμα και σε αυτή την κατηγορία, τα πράγματα δείχνουν να σοβαρεύουν μερικές φορές. Τα πάντα προσπαθούν να παρουσιαστούν μελετημένα, χωρίς σεναριακές τρύπες ή υπερβολές. Για εμένα προσωπικά, αυτό αφαιρεί πολύ από τη μαγεία αυτού που αποκαλούμε ‘animation’. Αυτή είναι και η διαφορά μεταξύ των κλασικών ‘κινουμένων σχεδίων’ με τον Ντάφι Ντακ και τον Μπάγκς Μπάνι, και των μετέπειτα αντίστοιχων. Όταν έχεις την ευκαιρία να αφήσεις τη δημιουργικότητά σου ελεύθερη, πρέπει να το κάνεις. Δε γίνεται να γυρίζεις μια ταινία όπως θα την έφτιαχνες με πραγματικούς ηθοποιούς. Ούτε να εκλογικεύεις το σενάριο. Δεν εξάπτεις τη φαντασία, δεν αφήνεις περιθώρια για ερμηνεία στο θεατή. Του δεσμεύεις κατά κάποιο τρόπο τη δική του φαντασία. Είναι απλώς «μια ταινία με Happy end, πάμε στην επόμενη», «πότε θα βγει το νο 2;» κ.ο.κ.

Το “Παιδί με την Κουρδιστή Καρδιά” (Jack et la mécanique du coeur) ανήκει σε μια κατηγορία animation που απαρτίζεται από ταινίες που σπανίζουν. Σε καμία περίπτωση δεν είναι μια τέλεια ταινία. Σε καμία περίπτωση δεν έχουμε να κάνουμε με ένα αριστούργημα, όμως είναι ένα πολύ ξεχωριστό φιλμ που πρέπει κάποιος να δει, και που σίγουρα θα εκτιμήσει. Η ιστορία έχει να κάνει με ένα αγόρι που γεννιέται ‘ελαττωματικό’ σε ένα ήδη σουρεαλιστικά ελαττωματικό σύμπαν, και που του προσαρμόζεται μια μηχανική καρδιά, για την ακρίβεια ένα ρολόι κούκος αντί της ‘χαλασμένης’ καρδιάς του. Είναι εξαιρετικά καλοφτιαγμένο και κινείται μεταξύ Burton και Disney οπτικά, σε ένα δικό του μονοπάτι.

Είχα πρόσφατα δει στο σινεμά μια άλλη Ευρωπαϊκή προσπάθεια animation , το ‘Κοκορόκι’ (Un gallo con muchos huevos) και ήμουν πολύ σκεπτικός, δεδομένου του ότι ήταν μία από τις χειρότερες ταινίες όχι στον κόσμο του animation άλλα που έχω δει ποτέ στη ζωή μου. Γεμάτη με ρατσιστικό ‘χιούμορ’ , σεξ και βία, και με βασική ιστορία τις κοκορομαχίες, κάτι που παρουσίαζε σαν καθημερινότητα και ουσιαστικά δικαιολογούσε αντί να περνά το μήνυμα πως δεν θα έπρεπε να υπάρχουν. Έτσι λοιπόν, ήμουν επιφυλακτικός σχετικά με αυτήν, που μάλιστα ήταν και παλαιότερη.

Ολόκληρο το φιλμ έχει έναν διάχυτο σουρεαλισμό, μπλεγμένο με τον ρεαλισμό που περιμένεις πως θα δεις. Τις περισσότερες φορές σε κάνει να το ξεχνάς αυτό, ώστε να σε πιάνει απροετοίμαστο. Και πάνω που είσαι έτοιμος να κριτικάρεις αυτό που βλέπεις, σκέφτεσαι «Γιατί να μην είναι τα περισσότερα έργα έτσι;», «Γιατί να πρέπει να παίρνουν τους εαυτούς τους τόσο σοβαρά;». Υπάρχουν πολλοί τρόποι να πεις μια ιστορία, υπάρχει και ο τρόπος του «Το παιδί με την Κουρδιστή Καρδιά». Η ιστορία του έχει πιο πολλές τρύπες και από σουρωτήρι, η «ηθοποιία» κυρίως στην αρχή ξενίζει αρκετά, παρόλο που στο 95% της το voice acting είναι απλώς υπέροχο.

Η μουσική είναι ονειρική, με όλα τα τραγούδια να έχουν γραφτεί από το γκρουπ “Διόνυσος” και σπάνια ο ένας στίχος να κάνει ρίμα με τον επόμενο. Περιέχει επίσης μια εκπληκτική διασκευή ενός αγαπημένου μου κομματιού, του ‘Malaguena Salerosa’ που είχαμε ακούσει και στο Kill Bill από τους Chignon.  Το τέλος του; Όπως θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον στις μισές χολιγουντιανές ταινίες. Και το χιούμορ του; Τρομακτικά ύπουλο και έξυπνο, αν καταφέρεις να το αντιληφθείς έγκαιρα. Και τώρα τι;

Πραγματικά, και τώρα τι; Έχω μέσα σε 1 χρόνο δει δύο ταινίες που μου έχουν αλλάξει την κοσμοθεωρία γύρω από τα animation και τις δυνατότητες των σημερινών δημιουργών. Το «Book of Life» και το «Αγόρι με την Κουρδιστή Καρδιά», και τα δύο στις αυθεντικές τους εκτελέσεις, με τις αυθεντικές φωνές των πρωταγωνιστών είναι δύο έργα σταθμοί για εμένα. Παίζουν πολύ με αυτό που εγώ επιθυμώ. Με το θάνατο, με τα χρώματα, με το νόημα της ζωής, με πραγματική μουσική και όχι θεατρικότητες και Άριες, και έχουν μέσα τους περισσότερη εκφραστικότητα από όλες τις ταινίες του χώρου μαζί. Είναι ανάλαφρες και σκοτεινές μαζί, όσο χρειάζεται σε διάρκεια, και το κυριότερο, δεν έχουν συνέχειες.

Αποτελούν ιστορίες, αυτοτελείς. Δεν έχεις τίποτα να περιμένεις, μόνο να αναρωτιέσαι αν κατανόησες αυτά που είδες. Δεν έχουν κουκλάκια λούτρινα, ούτε παιχνιδάκια. Κανείς ποτέ δε θα τα χρησιμοποιήσει για να πουλήσει fast food meals. Και αυτό για εμένα λέει πολλά.  Είναι έργα που έχουν δημιουργηθεί για μεγάλους, όχι για παιδιά. Όσα επίπεδα φαινομενικά και να έχουν, απευθύνονται στους μεγάλους που κρύβουν ακόμα μέσα τους εκείνο το παιδί. Το παιδί που δε θα κριτικάρει στην πρώτη σκηνή με την φράση ‘-‘Ελα, αυτά δεν γίνονται’. Φυσικά και δεν γίνονται. Αυτό είναι το νόημα. Αν σας ενδιαφέρει μια ταινία που μπλέκει την πραγματικότητα με τον σουρεαλισμό με ένα παιδί που έχει για καρδιά έναν κούκο και μια γυναίκα που εμφιαλώνει τα δάκρυα αντρών για να μεθά με αυτά, μην χάσετε την ευκαιρία να το δείτε.

Βρείτε την ταινία στο IMDB