Mission: Impossible - Dead Reckoning Part 1 Review - Το σερί του Tom Cruise συνεχίζεται

Το ότι ο Tom Cruise θα εξελισσόταν στον τελευταίο πραγματικό action hero του Hollywood μετά τα 50 του χρόνια, δε νομίζω να το πίστευε κανείς όταν έβλεπε τον νεαρό εμφανίσιμο ηθοποιό να περνάει από σκηνοθέτες όπως ο Kubrick, ο Coppola, ο Scorsese, ο Thomas Anderson, ο Spielberg, ο Cameron Crowe, ο Oliver Stone κ.α. στην πρώτη εικοσαετία της καριέρας του. Συνήθως τέτοιοι ρόλοι θέλουν νιάτα. Στην σκληρή βιομηχανία του θεάματος λένε ότι σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν, αλλά εδώ ο Cruise έχει επιτύχει κάτι που μόνο σαν θαύμα μπορώ να το χαρακτηρίσω. Όχι απλά δεν “πέθανε”, αλλά αναγεννήθηκε ως ο πιο ατρόμητος και αυθεντικός action performer του αμερικανικού σινεμά. Αληθινό… Mission Impossible!

Το σημαντικότερο, ωστόσο, είναι ο τρόπος που το κατάφερε. Ο Tom Cruise αυτή τη στιγμή πρεσβεύει μια παλιομοδίτικη, σχεδόν νεκρή αντίληψη στο σινεμά δράσης του Hollywood: τον ήρωα-star ως μια bigger than life φιγούρα, που κουβαλάει τρέλα και ικανότητα και με αυτοθυσία και αληθινό ρίσκο πείθει για το υπεράνθρωπο. Αυτόν που δεν μας “κοροϊδεύει” αλλά τα κάνει “στ’ αλήθεια”. Το σινεμά έχει βαθιές ρίζες όχι μόνο ως υψηλή τέχνη αλλά και σαν ένα μέγιστο θέαμα, στα όρια του κυριολεκτικά μαγικού για το κάποτε πιο απαίδευτο κοινό του. Ό,τι κοντινότερο έφτιαξε ο άνθρωπος σε έναν κόσμο ονείρων και εξωπραγματικών δυνατοτήτων. Ο Tom Cruise, με τον ατρόμητο τρόπο του, πρεσβεύει στο σήμερα αυτή τη μεριά του σινεμά, όπως την πρεσβεύει ας πούμε και ο James Cameron με τον δικό του τρόπο. Και οι δύο (όπως και άλλοι) θέλουν αυτό που θα δεις να σου κόψει την ανάσα.

Ωστόσο, όπως και στο Fallout, δεν είναι μόνο τα επικίνδυνα stunts του Cruise, που του χαρίζουν -αναμφίβολα- το στοιχείο του γνήσιου εντυπωσιασμού, αλλά, όλος ο τρόπος που είναι στημένη η δράση του. Μαζί με τον σκηνοθέτη - σεναριογράφο Christopher McQuarrie, με τον οποίο φαίνεται πως τα βρίσκουν δημιουργικά σε απόλυτο βαθμό, ηλεκτρίζουν αυτές τις θεαματικές σκηνές με σεναριακή ίντριγκα, ανατροπές και πάντα ξεκάθαρες δραματικές συγκρούσεις.

Οπότε, η ταινία δε μοιάζει απλά με επίδειξη 3-4 εντυπωσιακών set pieces, αλλά με ένα σύνολο στο οποίο αυτές οι σκηνές αυτές μοιάζουν με φυσιολογικές σεναριακές κορυφώσεις, φορτισμένες δραματικά. Όσοι αγαπούν το πρωτότυπο έργο του Brian De Palma θα χαρούν να μάθουν πως το Dead Reckoning είναι και αυτό πρωτίστως μια κατασκοπική ταινία, κι έπειτα μια ταινία δράσης.

Εξαιρώντας το πρώτο εικοσάλεπτο στο οποίο το αναγκαίο exposition, οι εξηγήσεις δηλαδή για το στήσιμο της πλοκής, γίνεται λίγο άγαρμπα και “ξερά”, η υπόλοιπη ταινία χαρακτηρίζεται από έναν εκπληκτικό ρυθμό που κάνει την μεγάλη του διάρκεια να φαίνεται πλασματική. Ο μεγάλος εχθρός αυτή τη φορά, αντανακλώντας τους συλλογικούς φόβους των ημερών μας, είναι μια τεχνητή νοημοσύνη που απέκτησε συνείδηση και ξέφυγε από τον ανθρώπινο έλεγχο.

Ο McQuarrie καταφέρνει να χτίσει το κατάλληλο κλίμα αβεβαιότητας και καχυποψίας του είδους, επιλέγοντας συχνά τις παραμορφωμένες και “άβολες” λήψεις του De Palma, αλλά και γεμίζοντας την ταινία με χαρακτήρες των οποίων οι προθέσεις πολύ συχνά δεν είναι 100% ξεκάθαρες.

Εκτός φυσικά από του Ethan Hunt (Tom Cruise). Έχει ενδιαφέρον να δούμε λίγο πιο προσεκτικά το προφίλ του ήρωα που σκιαγραφείται εδώ. Ο Ethan δεν έχει “σκιές”, ούτε ενδοιασμούς, ούτε ηθικά “παραθυράκια”. Είναι ένας παλιομοδίτικος, άμεμπτος ήρωας. Το ενδιαφέρον τώρα είναι ότι ένας τέτοιος ήρωας καλείται να δράσει σε ένα πλαίσιο όπου αυτού του είδους η ηθική ακεραιότητα θεωρείται αδιανόητη. Ουσιαστικά η ταινία πλάθει έναν κόσμο στον οποίο όλοι οι θεσμοί, η αγορά και τα κράτη δρουν οπορτουνιστικά, όντας ταγμένα κυρίως στο κυνήγι της εξουσίας παρά στο γενικό καλό.

Είναι ένα μάλλον αντιπροσωπευτικό πορτραίτο για την έλλειψη εμπιστοσύνης της σύγχρονης κοινής γνώμης προς τα κέντρα εξουσίας. Μόνο ο Ethan και η ομάδα του, κάποιοι που είναι ταυτόχρονα εντός και εκτός συστήματος, υπηρετούν ανιδιοτελώς το κοινό καλό. Αυτή η σπάνια ενδιάμεση κατάσταση, κάποιου που σαν μεσσιανική φιγούρα είναι μεν στο σύστημα αλλά δεν δηλητηριάστηκε ούτε υποτάχθηκε σε αυτό, είναι και ο “σταυρός” που κουβαλάνε. Ούτε μέσα, ούτε έξω. Είναι κατά κάποιον τρόπο παγιδευμένοι όπως τα φαντάσματα. Ζωντανοί αλλά εκτός των ορίων της συμβατικής ζωής, τελικά το μόνο που έχουν, πέρα από τον όρκο τους για ένα καλύτερο αύριο, είναι ο ένας τον άλλον.

Η καρδιά της ταινίας, λοιπόν, βρίσκεται στην ανοικτά εκφρασμένη αγνή αγάπη μεταξύ των μελών αυτής της ηρωικής συμμορίας. Και γι’ αυτό, η υπέροχη δεύτερη πράξη της ταινίας που διαδραματίζεται στη Βενετία, με διαφορά το καλύτερο κομμάτι της, λειτουργεί τόσο υπέροχα. Είναι ταυτόχρονα μια βαθιά τομή στον χαρακτήρα του Ethan, ξεκινώντας από το πρώτο Mission Impossible, όσο και μια επίπονη, μελαγχολική αποδοχή του τιμήματος αυτής της ηρωικής ζωής από όλα τα μέλη της ομάδας.

Μπορεί η υπόλοιπη ταινία να μην φτάνει ξανά αυτό το επίπεδο, αλλά δεν χάνει και ποτέ το νεύρο της. Το Dead Reckoning Part 1 είναι καλοκουρδισμένη, απολαυστική ψυχαγωγία στο σινεμά, από ανθρώπους που παίρνουν πολύ σοβαρά τη δουλειά τους. Παρότι, στο σύνολο προτιμώ το Fallout γιατί η δράση του έχει μια καλύτερη αίσθηση του σασπένς, ενώ εδώ διέκρινα μια ελαφριά κλίση κυρίως προς το θέαμα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως μιλάμε για ακόμα μια επιτυχία του Tom Cruise στο είδος.