Βρήκαμε πώς δημιουργήθηκε ένας εξαιρετικά σπάνιος κρύσταλλος στον Άρη

Προβλημάτιζε τους επιστήμονες εδώ και χρόνια
08 Αυγούστου 2022 10:19
Βρήκαμε πώς δημιουργήθηκε ένας εξαιρετικά σπάνιος κρύσταλλος στον Άρη

Το 2016, το Curiosity rover ανακάλυψε έναν πολύ ασυνήθιστο κρύσταλλο στον κρατήρα Gale του Άρη. Το ορυκτό αυτό είναι πολύ σπάνιο στη Γη, ωστόσο στον κρατήρα Gale βρέθηκε σε τεράστιες ποσότητες. Ο λόγος για τον τριδυμίτη, ένας κρύσταλλος ο οποίος σχηματίζεται μόνο κάτω από πολύ υψηλές θερμοκρασίες, όπως αυτές του μάγματος. Αν και ο Άρης μάς έχει αποδείξει πως στο παρελθόν είχε ηφαιστειακή δραστηριότητα, ο κρατήρας Gale δε βρίσκεται σε αυτές τις περιοχές και θεωρούμε πως παλαιότερα ήταν γεμάτος νερό, αφήνοντας προβληματισμένους τους επιστήμονες ως προς τη δημιουργία του κρυστάλλου.

Μία ομάδα ερευνητών από το Rice University, έλυσε επιτέλους το μυστήριο. Βρήκαν λοιπόν, πως ο τριδυμίτης προήλθε από μία μοναδική ηφαιστειακή έκρηξη 3-3.7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.

Η ανακάλυψη του τριδυμίτη σε μία λασπόπετρα στον κρατήρα Gale, είναι μία από τις πιο μη αναμενόμενες παρατηρήσεις του Curiosity τα τελευταία 10 χρόνια που εξερευνά τον Άρη. Ο τριδυμίτης σχετίζεται συνήθως με ανεπτυγμένα, εκρηκτικά ηφαιστειακά συστήματα στη Γη, αλλά το βρήκαμε στον πυθμένα μίας αρχαίας λίμνης στον Άρη, όπου τα περισσότερα ηφαίστεια είναι πολύ πρωτόγονα.

Ο τριδυμίτης σχηματίζεται σε θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 870 βαθμούς Κελσίου και μεταμορφώνεται σε κρυστοβαλίτη στους 1.470 βαθμούς Κελσίου. Και τα δύο ορυκτά ανακαλύφθηκαν στην ίδια τοποθεσία.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως υπήρχε ένας θάλαμος μάγματος κάτω από τη λίμνη για διάστημα αρκετό για να ψυχθεί και να κρυσταλλωθεί. Όταν ξαφνικά εξερράγη, σκόρπισε τον τριδυμίτη στον αέρα και έπεσε ξανά στο έδαφος με τη βροχή μέσα στη λίμνη.

Είναι πρακτικά μία απευθείας εξέλιξη των υπόλοιπων ηφαιστειακών βράχων που βρίσκουμε στον κρατήρα. Το λέμε αυτό επειδή είδαμε μόνο μία φορά αυτό το ορυκτό και ήταν σε υψηλή συγκέντρωση σε ένα μόνο στρώμα, άρα το ηφαίστειο εξερράγη όταν ήδη υπήρχε εκεί η λίμνη.

Αυτό δείχνει πως ο Άρης έχει μία πιο περίπλοκη ηφαιστειακή ιστορία από αυτή που γνωρίζουμε. Μελλοντικές αποστολές θα ψάξουν για άλλα στοιχεία ηφαιστειακής δραστηριότητας για να καταλάβουμε ακριβώς τι συνέβη στον Άρη.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Earth and Planetary Science Letters.