Ανθρωπόκαινος εποχή: Η άνοδος του ανθρώπου και η πτώση της φύσης

Επίσημα, διανύουμε την Ολόκαινο εποχή, την πιο πρόσφατη γεωλογική περίοδο της Γης η οποία ξεκίνησε περίπου πριν 11.700 χρόνια. Εδώ και αρκετές δεκαετίες όμως η επίπτωση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στη γεωλογία και στα οικοσυστήματα της Γης, έχουν κάνει την πλειοψηφία των επιστημόνων να ονομάσουν Ανθρωπόκαινο εποχή αυτή που διανύουμε τώρα, σε αυτό που δεν μπορούν να συμφωνήσουν όμως είναι πότε ακριβώς ξεκίνησε αυτή η εποχή. Ήταν με τη βιομηχανική επανάσταση και την αύξηση των εκπομπών άνθρακα στην ατμόσφαιρα ή πιο πρόσφατη;

Τώρα, μία νέα μελέτη ορίζει ένα σημείο-σταθμό, θεωρώντας πως η αρχή της Ανθρωπόκαινου εποχής ξεκίνησε το 1954.

Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Τόκιο στην Ιαπωνία, μελέτησαν ραδιενεργά υλικά που ανιχνεύθηκαν σε θαλάσσια ιζήματα και σε κοράλλια στο βορειοδυτικό Ειρηνικό ωκεανό, παράκτια της Ιαπωνίας. Τα υλικά αυτά προήλθαν από πυρηνικές δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν τη δεκαετία του ’50 και δείχνουν μία ξεκάθαρη αλλαγή στο ωκεάνιο περιβάλλον.

Σκοπός μας ήταν να βρούμε ξεκάθαρες ενδείξεις των επιπτώσεων από τη δεκαετία του ’50 έως το 1963, όταν και σταμάτησαν οι πυρηνικές δοκιμές. Πήραμε δείγματα από την περιοχή και υπάρχουν ξεκάθαρες ενδείξεις πλουτωνίου. Ωστόσο, συγκεντρώσαμε και σκελετούς κοραλλιών από τη νήσο Ishigaki, νοτιοδυτικά της Okinawa που περιείχαν και αυτά πλουτώνιο. Συγκρίνοντας τα ιζήματα με τα κοράλλια, μπορέσαμε να χρονολογήσουμε με ακρίβεια τα στοιχεία που βλέπουμε στα ιζήματα.

Αυτό που δυσκολεύει τους επιστήμονες στο να εντοπίσουν τη σχέση των δειγμάτων είναι πως τα ιζήματα διασκορπούνται σε τεράστιες περιοχές και μεταφέρονται εύκολα από τα ωκεάνια ρεύματα και άλλους παράγοντες. Έτσι, η αντιπαραβολή με τα κοράλλια τα οποία παραμένουν σταθερά, ήταν σημαντική. Όπως και τα δέντρα, τα κοράλλια έχουν συγκεκριμένους δακτύλιους που σχετίζονται με τα χρόνια ανάπτυξής τους. Ενώ δε δίνουν πολλές πληροφορίες στους επιστήμονες για την κατάσταση της θάλασσας, αποτελούν συμπληρωματικές πληροφορίες για τα ιζήματα όσον αφορά το χρόνο.

Ήταν δύσκολο να αναλύσουμε το πλουτώνιο στα δείγματά μας, καθώς τη συγκεκριμένη περίοδο απελευθερώθηκαν τρεις τόνοι πλουτωνίου στη θάλασσα και την ατμόσφαιρα, αλλά αυτοί οι τρεις τόνοι διασκορπίστηκαν πολύ μακριά. Οπότε ψάχνουμε για πολύ μικρές συγκεντρώσεις.

Η έρευνα αυτή είναι σημαντική όχι μόνο για να καθιερώσουμε τον ορισμό της Ανθρωπόκαινου εποχής, αλλά και επειδή η επιτυχημένη χρήση των μεθόδων μας σημαίνει πως μπορούμε να βελτιώσουμε τα ωκεάνια και κλιματικά μοντέλα, ή ακόμα και να βοηθήσουμε στην εξερεύνηση αρχαίων τσουνάμι και άλλων γεωλογικών κινδύνων.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports.