Οι λίμνες χάνουν το οξυγόνο τους σε όλο τον κόσμο

Απειλή στη βιοποικιλότητα και στην ποιότητα του πόσιμου νερού
06 Ιουνίου 2021 12:18
Οι λίμνες χάνουν το οξυγόνο τους σε όλο τον κόσμο

Το οξυγόνο είναι ένα από τα πιο απαραίτητα στοιχεία για τη ζωή στη Γη, ωστόσο μία νέα έρευνα δείχνει πως τα επίπεδά του πέφτουν γρήγορα στις λίμνες, θέτοντας σε κίνδυνο αυτά τα οικοσυστήματα. Οι ερευνητές πήραν μετρήσεις από 393 λίμνες σε όλο τον κόσμο, σε μία περίοδο από το 1941 έως το 2017 και εντόπισαν μία απότομη πτώση στα επίπεδα του οξυγόνου, τόσο στην επιφάνεια των λιμνών όσο και στα βαθιά νερά.

Κάθε περίπλοκη μορφή ζωής βασίζεται στο οξυγόνο. Είναι το σύστημα υποστήριξης για την τροφική αλυσίδα στο νερό. Και όταν ξεκινάς να χάνεις οξυγόνο, πιθανώς να χάσεις και κάποια είδη. Οι λίμνες χάνουν οξυγόνο 2.75 με 9.3 φορές ταχύτερα από τους ωκεανούς, μία πτώση που θα έχει επιπτώσεις σε ολόκληρο το οικοσύστημα. – Kevin Rose, περιβαλλοντικός βιολόγος

Οι ερευνητές εντόπισαν ένα μέσο όρο 5.5% πτώσης του οξυγόνου στην επιφάνεια των λιμνών τις τελευταίες 4 δεκαετίες. Ο λόγος είναι ο ολοένα και πιο θερμός αέρας που θερμαίνει την επιφάνεια των λιμνών και έτσι τα αέρια δυσκολεύονται να διαλυθούν σε θερμότερο νερό. Η μέση πτώση του διαλυμένου οξυγόνου σε βαθιά νερά αγγίζει το 18.6%, ωστόσο αυτό έχει διαφορετική εξήγηση. Ενώ οι θερμοκρασίες στο βυθό παραμένουν σταθερές, υπάρχει μικρότερη ανάμιξη των στρωμάτων του νερού αφού η επιφάνεια παραμένει πιο θερμή για περισσότερο διάστημα.

Στο 1/4 των λιμνών παρατηρήθηκε αύξηση και στη θερμοκρασία και στο οξυγόνο. Ωστόσο αυτές οι λίμνες ήταν γεμάτες με κυανοβακτήρια τα οποία τρέφονται από κοντινή ανθρώπινη δραστηριότητα και παράγουν το δικό τους οξυγόνο.

Οι λίμνες αντιστοιχούν στο 3-4% της μη παγωμένης ποσότητας γλυκού νερού του πλανήτη και θεωρούνται εξαιρετικά πλούσια οικοσυστήματα που προσφέρουν καταφύγιο και πόρους σε αμέτρητα είδη. Η μείωση του οξυγόνου δεν απειλεί μόνο τα υδρόβια είδη μέσα στις λίμνες αλλά ολόκληρη την τροφική αλυσίδα. Επιπλέον, καθώς το οξυγόνο μειώνεται, αυξάνεται η παρουσία βακτηρίων που εκπέμπουν μεθάνιο και έτσι οι λίμνες θα παράγουν περισσότερα αέρια θερμοκηπίου.

Έρευνες δείχνουν πως τα επίπεδα οξυγόνου μειώνονται ταχέως στους ωκεανούς. Αυτή η μελέτη αποδεικνύει πως το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο στο γλυκό νερό, απειλώντας τα αποθέματα πόσιμου νερού και τη λεπτή ισορροπία που επιτρέπει στα περίπλοκα οικοσυστήματα του γλυκού νερού να επιβιώνουν. Ελπίζουμε πως αυτά τα ευρήματα θα φέρουν μεγαλύτερη προσοχή στις προσπάθειες αντιμετώπισης των ολοένα και μη αναστρέψιμων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. – Curt Breneman, Rensselaer Polytechnic Institute

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature.