Ερευνητές εντόπισαν μία μοναδική και άκρως ασυνήθιστη supernova

Μία διεθνής ομάδα ερευνητών ανακάλυψε μία μοναδική έκρηξη supernova σε απόσταση εκατό εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Το supernova άστρο LSQ14fmg είναι γνωστό ως Type Ia supernova και ανήκει στην ομάδα supernova “super-Chandrasekhar”.

Οι supernova Type Ia ήταν κρίσιμες για την ανακάλυψη της σκοτεινής ενέργειας, αλλά οι αστρονόμοι δε γνωρίζουν ακόμα πολλά για την προέλευση αυτών των supernova, πέραν του ότι πρόκειται για θερμοπυρηνικές εκρήξεις λευκών νάνων. Είναι γνωστό πως το φως που προκύπτει από μία τέτοια έκρηξη τροφοδοτείται από τη ραδιενεργό διάσπαση του νικελίου που παράγεται κατά την έκρηξη, με το φως να κορυφώνεται και να μειώνεται μέσα σε εβδομάδες. Είναι φωτεινότερες όσο το νικέλιο εκτίθεται περισσότερο και μόλις η supernova πέφτει σε θερμοκρασία, γίνεται πιο αχνή όσο το νικέλιο διασπάται σε κοβάλτιο και σίδηρο.

Οι ερευνητές λοιπόν, χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια σε Χιλή και Ισπανία, είδαν πως η supernova περικλειόταν από υλικό, το οποίο επέτρεπε σε περισσότερο φως να απελευθερώνεται μαζί με το φως από τη διάσπαση του νικελίου. Είδαν επίσης πως παραγόταν μονοξείδιο του άνθρακα. Αυτές οι παρατηρήσεις τους οδήγησαν στο συμπέρασμα πως η έκρηξη της supernova γινόταν μέσα σε ένα άστρο AGB (ασυμπτωτικός κλάδο γιγάντων) ο οποίος βρισκόταν στη διαδικασία να γίνει ένα πλανητικό νεφέλωμα.

Το να βλέπουμε πως η παρατήρηση αυτού του ενδιαφέροντος φαινομένου συμφωνεί με τη θεωρία, μας έχει ενθουσιάσει. Η έκρηξη προκλήθηκε από την ένωση του πυρήνα του άστρου AGB και ενός άλλου λευκού νάνου που βρισκόταν σε τροχιά μέσα σε αυτό. Το κεντρικό άστρο έχασε άφθονη μάζα μέσω αστρικών ανέμων πριν η απώλεια μάζας διακοπεί απότομα και σχηματίσει ένα δακτύλιο υλικού που περικύκλωσε το άστρο. Σύντομα μετά την supernova, επηρεάστηκε ο δακτύλιος υλικών που βλέπουμε συχνά σε ένα πλανητικό νεφέλωμα και παρήγαγε το παραπάνω φως και την αργή λάμψη που παρατηρήσαμε. – Jing Lu, Florida State University

Αυτή είναι η πρώτη ισχυρή παρατηρήσιμη απόδειξη πως μία Type Ia supernova μπορεί να εκραγεί σε ένα μετα-AGB ή πρωτοπλανητικό νεφέλωμα και είναι σημαντικό βήμα για να καταλάβουμε την προέλευση των Type Ia supernova. Αυτές οι supernova μπορεί να είναι ιδιαίτερα προβληματικές επειδή μπορεί να τις μπερδέψουμε με τις κανονικές supernova που χρησιμοποιούμε για να μελετήσουμε τη σκοτεινή ενέργεια. Η έρευνα μας δίνει μία καλύτερη κατανόηση της πιθανής προέλευσης των Type Ia supernova και θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε τη μελλοντική έρευνα για τη σκοτεινή ενέργεια.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Astrophysical Journal.