Είναι ο ερυθρός υπεργίγαντας Βετελγόζης έτοιμος να εκραγεί;

Ο Βετελγόζης είναι ένας ερυθρός υπεργίγαντας με διάμετρο τόσο μεγάλη, που αν βρισκόταν στο κέντρο του Ηλιακού συστήματος, η επιφάνειά του θα έφτανε μέχρι την τροχιά του Δία, “καταπίνοντας” όλους τους εσωτερικούς πλανήτες. Βρίσκεται σε απόσταση 640 ετών φωτός, στον αστερισμό του Ωρίωνα και είναι το ένατο λαμπρότερο άστρο στον ουρανό. Έχει ηλικία μόλις 10 εκατομμυρίων ετών, αλλά η μεγάλη μάζα του έχει οδηγήσει στη γρήγορη εξέλιξή του και πιστεύεται πως μέσα στις επόμενες χιλιετίες θα εκραγεί ως supernova.

Μία πρόσφατη έρευνα όμως που δεν έχει περάσει ακόμα peer-review, δείχνει πως η κολοσσιαία έκρηξη θα λάβει χώρα σε μερικές δεκαετίες. Ερευνητές σε Ιαπωνία και Ελβετία, επανεκτίμησαν τις ταλαντώσεις στη φωτεινότητα του άστρου, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως αντιπροσωπεύουν το τελικό στάδιο της ζωής του Βετελγόζη.

Νωρίτερα μέσα στη χρονιά, η φωτεινότητα του Βετελγόζη αυξήθηκε κατά μιάμιση φορά. Αυτό που σίγουρα ξέρουμε είναι πως βρίσκεται στο τέλος της ζωής του. Το πότε θα συμβεί αυτό εξαρτάται από διάφορους παράγοντες.

Ένας είναι το πραγματικό μέγεθός του, κάτι το οποίο αμφισβητείται εδώ και δεκαετίες. Οι πιο πρόσφατες μετρήσεις δείχνουν πως τείνει προς τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις. Οι διακυμάνσεις στη φωτεινότητα αποκαλύπτουν δύο κύριες περιόδους που επαναλαμβάνονται, οι οποίες διαρκούν περίπου 2.200 και 420 μέρες. Η μικρότερη περίοδος είναι η κυρίαρχη στο “χτύπο της καρδιάς” του άστρου.

Τα εξωτερικά επίπεδα του άστρου φαίνεται πως απομακρύνονται όσο η μάζα του συγκεντρώνεται προς το εσωτερικό, επιταχύνοντας τις αντιδράσεις, κάτι που υποδεικνύει πως μπορεί να δούμε μία σουπερνόβα σε μερικές δεκαετίες και όχι χιλιετίες. Αν το μοντέλο είναι σωστό, θα δούμε τον Βετελγόζη να ξεπερνά σε φωτεινότητα όλα τα άλλα άστρα μέχρι τα μέσα του αιώνα, πριν χαθεί από τον αστερισμό για πάντα.