Μια σπίθα μέσα σε νερό – Το ελληνικό game development έχει σφυγμό

Δε νομίζω ότι εκπλήσσεται κανείς διαβάζοντας ότι η Ελλάδα δεν είναι μια χώρα που φημίζεται για το game development. Πέρα από σποραδικές προσπάθειες ανά τα χρόνια, η εγχώρια παραγωγή μπορεί να χαρακτηριστεί, στην καλύτερη, ως αναιμική. Είναι θέμα κουλτούρας; Η ελληνική κοινωνία σίγουρα έχει αργήσει να δώσει εγκυρότητα, καλλιτεχνικό, αλλά και οικονομικό σεβασμό σε ένα μέσο που εδώ και χρόνια κάθεται με άνεση στην κορυφή της οικονομικής πυραμίδας της ψυχαγωγίας. Τα παιχνίδια για πολύ καιρό, ίσως και ακόμα, στην ευρύτερη μάζα της ελληνικής  κοινωνίας, λογίζονται ως μια παιδική ασχολία, κάτι που μεγαλώνοντας αφήνεις πίσω σου ή ως ένα κενό “passatempo”, μια φτωχή σε πνευματικά θρεπτικά συστατικά διασκέδαση, που μάλιστα “αν δεν προσέξεις” μπορεί πολύ εύκολα να εξελιχθεί σε ανθυγιεινό εθισμό.

Είναι άραγε αυτή η γενικότερη, ποτισμένη στα κοινωνικά θεμέλια, αντίληψη που έχει επιφέρει την μηδενική κρατική στήριξη σε επίδοξους δημιουργούς και το -εκ των πραγμάτων- απωθητικό περιβάλλον για παραρτήματα μεγάλων gaming εταιρειών στην χώρα; Γενικότερα, η Ελλάδα δε βρίσκεται στην κόψη των τεχνολογικών εξελίξεων και τα αντανακλαστικά της στην αφομοίωση νέων τάσεων που σχετίζονται με αυτήν είναι, όπως ξέρουν όλοι που ζουν σε αυτή τη χώρα, ιδιαίτερα νωχελικά. Η όλη αλήθεια σαφώς είναι πολυπλοκότερη από αυτό, ωστόσο, όποιοι και να είναι αυτοί οι λόγοι, το αποτέλεσμα είναι ένα και είναι δεδομένο: δεν υπάρχει στήριξη, δεν υπάρχει διάθεση για ανάπτυξη του τομέα, δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα σχέδιο.

Μιλώντας με τρία νέα ελληνικά studios που κάνουν την δική τους μεγάλη προσπάθεια αυτό το διάστημα, η απάντηση είναι κοινή σε όλους. Το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο από την χρηματοδότηση, είναι και δομικό. Όπως μας ανέφερε ο Λευτέρης Κοκκινάκης, συν-δημιουργός του Westwood Shadows, ενός υποσχόμενου first person survival horror adventure με κλειστοφοβική ατμόσφαιρα:  “Το game development είναι ένας κλάδος με μέλλον, αλλά περνάει πολύ δύσκολη περίοδο στη χώρα μας. Όπως σχεδόν και σε κάθε τεχνολογικό κλάδο έτσι και εδώ οι developers θα πρέπει να κάνουν πολύ μεγάλες προσπάθειες ακόμα και για την εκπαίδευση τους”. Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι ο Λευτέρης εργαζόταν στην Γαλλία σαν 3D animator σε παραγωγές όπως της Ubisoft και της Activision, πριν τα παρατήσει όλα και αφιερωθεί εξ’ ολοκλήρου στο Westwood Shadows. Κοινώς, έχει “εκπαιδευτεί” στο εξωτερικό.

Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια έχουμε δει να εμφανίζονται δειλά – δειλά εκπαιδευτικά προγράμματα για game design, όπως αυτό του Πάντειου Πανεπιστημίου ή της SAE Athens, του Deree College και άλλων ιδιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά ακόμα βρισκόμαστε σε ένα εμβρυακό στάδιο. Το ότι δεν υπάρχουν εγχώριες εταιρείες να απορροφήσουν το δυναμικό που θα προκύψει από τέτοιες σχολές και προγράμματα, νομίζω ότι δε βοηθάει στην γρήγορη περαιτέρω ανάπτυξη, από τη στιγμή που το ελληνικό κράτος δεν φαίνεται διατεθειμένο, προς το παρόν, να επενδύσει στον τομέα. Σύμφωνα με τους Δημήτρη Γεωργαντή και Γιώργο Ροντούλη, δημιουργούς του Thief’s Shelter, ενός ενδιαφέροντος point and click adventure μυστηρίου με έναν πρωταγωνιστή που σταδιακά βυθίζεται στην άνοια, “η μηδαμινή στήριξη του κράτους δεν μπορεί να κρατήσει ζωντανές τις ελληνικές startups που προσπαθούν να κάνουν την αρχή στο χώρο και ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος, κάνοντας το έργο των Ελλήνων Developers κολοσσιαίο. Η βιωσιμότητα ενός Game Developer στην Ελλάδα αγγίζει τον πάτο συγκριτικά με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες.”

Ο Μαρίνος Πεχλιβάνοβ, συν-δημιουργός του GO HEROES: Prometheus, ενός ιδιαίτερου turn based action παιχνιδιού που εμπνέεται από την ελληνική μυθολογία, τονίζει και την ανάγκη δομών πέρα από την χρηματοδότηση, “χρειάζεται κρατική χρηματοδότηση, καθώς και ενέργειες που θα βοηθήσουν τους developers να έρθουν κοντά με την βιομηχανία, όπως συμμετοχές σε συνέδρια του εξωτερικού καθώς και ένα τοπικό συνέδριο, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια”. Η αλήθεια είναι πως, ακόμα και σε αυτήν την εποχή του internet, μοιάζουμε ακόμα κάπως αποκομμένοι από την υπόλοιπη βιομηχανία.

Παρ’ όλα αυτά, το διαδίκτυο και οι εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης που προσφέρει, είναι αυτό που τη δεδομένη στιγμή φαίνεται να επιτρέπει στην ελληνική σκηνή να φυτέψει αυτούς τους πολύ ελπιδοφόρους σπόρους και να μοιάζει επιτέλους ζωντανή. Από τα τρία projects, μόνο το Thief’s Shelter έχει την τύχη να έχει από πίσω την κανονική στήριξη ενός publisher (Restless Corp.). Το Westwood Shadows βασίστηκε αρχικά στο πρόγραμμα Megagrants της Epic Games που βοηθάει οικονομικά νέα studios που δημιουργούν με την Unreal Engine και τώρα στην τελική ευθεία της ανάπτυξής του στο Kickstarter, ενώ, το GO HEROES: Prometheus είναι αυτοχρηματοδοτούμενο με την πολύτιμη βοήθεια, και πάλι, του Kickstarter. Οι δυνατότητες αυτές του διαδικτύου, που δεν υπήρχαν μια δεκαετία πριν, προσφέρουν στους δημιουργούς μια ευκαιρία να παρακάμψουν την κρατική αδιαφορία και έλλειψη στήριξης σε όλους τους τομείς και να δοκιμάσουν την τύχη τους εστιάζοντας είτε στο ίδιο το κοινό μέσω Kickstarter, είτε μέσω προγραμμάτων και εταιρειών του εξωτερικού. Το να θεωρήσουμε βέβαια ότι αυτό είναι κάτι εύκολο ή ότι λύνει το εγχώριο πρόβλημα θα ήταν λάθος. Απλά υπάρχει πλέον μια εναλλακτική οδός.

Είναι δύσκολη και τρομερά απαιτητική, αλλά υπάρχει. Το θέμα με το Kickstarter είναι πως για να πείσεις ένα κοινό να σου “δανείσει” χρήματα για να ολοκληρώσεις το παιχνίδι σου, πρέπει κάπως να κερδίσεις την εμπιστοσύνη του, να πιστέψει πάνω στο όραμα και τις ικανότητές σου. Και ο ανταγωνισμός είναι γιγαντιαίος. Οπότε, αν θέλεις να έχεις τύχη, θα πρέπει να παρουσιάσεις κάτι χειροπιαστό, ένα δείγμα που να αποτελεί διαφήμιση. Αυτό σημαίνει πολλές ώρες δουλειάς με μοναδική ανταμοιβή μια υποθετική στήριξη, αν όλα πάνε καλά. Το πρώτο playable demo του Westwood Shadows λόγου χάρη, χρειάστηκε τρεις μήνες για να φτιαχτεί. Ευτυχώς η ανταπόκριση του κοινού στο Steam ήταν ενθαρρυντική. Το ρίσκο, λοιπόν, αυτής της αρχικής επένδυσης σε χρόνο και χρήματα είναι τεράστιο. Γι΄ αυτό και βλέπουμε συνήθως έναν συνδυασμό χρηματοδότησης (από τους ίδιους ή από τρίτους) μαζί με το Kickstarter.

Ωστόσο, ακόμα και μια μικρή χαραμάδα να αφήσεις στην άσφαλτο, θα ξεφυτρώσει ένα λουλούδι. Το ίδιο συμβαίνει και με την ανθρώπινη δημιουργικότητα. Ακόμα και σε τέτοιες ασφυκτικές συνθήκες, αν υπάρχει έστω και ένα μικρό παραθυράκι, θα βρει τον τρόπο να αναπνεύσει και να εκφραστεί. Είμαστε ακόμα πολύ μακριά από το να έχουμε ιδανικές συνθήκες που θα στηρίξουν game developers στην Ελλάδα, αλλά φαίνεται ότι υπάρχει σφυγμός. Ο Λευτέρης πιστεύει ότι το διαδίκτυο μπορεί να μας βοηθήσει να εξελιχθούμε παρά την απουσία οποιασδήποτε άλλης στήριξης: “Ας μην ξεχνάμε, ωστόσο, πως έχουμε στα χέρια μας την δυνατότητα χρήσης του διαδικτύου. Πληροφορίες που μπορούν να φανούν χρήσιμες, από τη βασική εκπαίδευση ως και την επαγγελματική αποκατάσταση σε συνδυασμό με δικτύωση. Καθώς λοιπόν ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα απαιτεί συνδυασμό γνώσεων και συνεργασία, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να επικοινωνούμε μεταξύ μας και να συμπληρώνουμε ο ένας τις ανάγκες του άλλου. Σαν ομάδα έχουμε ήδη έρθει σε επαφή με άλλους Έλληνες developers και βλέπουμε πολύ καλές δουλειές. Πιστεύουμε πως στο μέλλον θα δούμε αξιόλογες κυκλοφορίες”.

Δεν ξέρω αν αυτό θα είναι αρκετό, αλλά όπως τα περισσότερα αξιόλογα πράγματα στη χώρα φαίνεται να ξεπηδούν σε πείσμα των συνθηκών που επικρατούν, ίσως έτσι να γίνει κι εδώ, αν υπάρξει συσπείρωση και σταδιακή οργάνωση από αυτούς του λίγους “τρελούς” που τόλμησαν να παλέψουν να ανάψουν φωτιά μέσα σε έναν βούρκο. Παραδόξως, μια μικρή σπίθα νομίζω ότι ήδη αχνοφαίνεται…

Μάθετε περισσότερα για τα εν λόγω παιχνίδια εδώ:

GO HEROES: Prometheus

Westwood Shadows

Thief’s Shelter

Αν υπάρχουν άλλοι Έλληνες δημιουργοί που δε γνωρίζω, αυτό το άρθρο είναι και ένα κάλεσμα. Γράψτε στα σχόλια το project σας, γνωριστείτε, συνεργαστείτε, ενωθείτε!