Στο ‘The Northman’ αίμα, εκδίκηση και μυστήριο ξεχύνονται από τον Βορρά | Review

Ο Robert Eggers μας βουτά στα βάθη σκοτεινών σκανδιναβικών μύθων
26 Απριλίου 2022 09:56
Στο ‘The Northman’ αίμα, εκδίκηση και μυστήριο ξεχύνονται από τον Βορρά | Review

Χωρίς αμφιβολία ένας από τους πιο λαμπρούς εκπροσώπους του σύγχρονου σινεμά, είναι ο Robert Eggers ο οποίος δείχνει να κρατάει γερά τα ηνία στο horror θέαμα, εξελίσσοντας πολύπλευρα και επιδέξια την γκάμα των φιλμ που σκηνοθετεί αφού επιλέγει να κινηθεί σε διαφορετικά, αλλά εξίσου συναρπαστικά και πολλά υποσχόμενα θεματικά μονοπάτια του είδους. Ο φιλόδοξος, ταλαντούχος δημιουργός του Φάρου (2019) και της Μάγισσας (2015) ο οποίος αρέσκεται στο να μας ξεναγεί ευρηματικά στον καθαρόαιμο τρόμο όπου διασταυρώνονται δημιουργικά ποικίλα μυστηριώδη αρχετυπικά σύμβολα, η παράνοια, ο φόβος για το άγνωστο, το ανοίκειο και το ανεξήγητο, φέτος μας χάρισε μία ατμοσφαιρική epic ανθολογία με πρωταγωνιστή τον Alexander Skarsgård.

Το συγκεκριμένο του κινηματογραφικό εγχείρημα συνδυάζει τόσο τον μανδύα του μακάβριου, όσο και αυτόν της δράσης, της ιστορίας, αλλά και της μυθολογίας της σκανδιναβικής παράδοσης. Η υπόθεση εστιάζει στον θρύλο του ‘Amleth’, ενός νεαρού πρίγκιπα των Vikings, ο οποίος ενώ είναι ακόμη έφηβος βλέπει τον πατέρα του, βασιλιά ‘Aurvandill’, να δολοφονείται χωρίς κανένα έλεος από τον θείο του, που απαγάγει και τη μητέρα του αγοριού. Αρκετά χρόνια μετά, ο κυνηγημένος ‘Amleth’ έχοντας περάσει πια το κατώφλι της ενηλικίωσης, έχει μετατραπεί σ’ έναν αποκτηνωμένο και σκληροτράχηλο ψυχρό πολεμιστή, με τα περασμένα όμως, ακόμη να τον στοιχειώνουν με φρικτά οράματα και θύμησες. Κέντρο της ύπαρξής του και ύψιστο σκοπό έχει καταστήσει τον όρκο που έδωσε κάποτε στον πατέρα του, να πάρει εκδίκηση για τον άδικο χαμό του και να σώσει τη μητέρα του, εξολοθρεύοντας τον άνθρωπο που ευθύνεται για την δυστυχία του. Ωστόσο, κανείς δεν τον έχει προετοιμάσει για την συνταρακτική αποκάλυψη που έπεται για τον ίδιο, η οποία ενδέχεται να τον φέρει πιο κοντά στις πύλες της Βαλχάλλα.

Παίζουν επιπλέον, οι: Nicole Kidman, Claes Bang, Anya Taylor-Joy, Ethan Hawke, Björk, και ο Willem Dafoe. Στο εν λόγω project η nordic κουλτούρα συναντά την κατάρα ενός εν μέρει σαιξπηρικά σκιαγραφημένου ήρωα. Εδώ κυριαρχούν η μεσαιωνική αύρα, φολκλορικά στοιχειά των βόρειων λαών, πρωτόγονα ένστικτα, αρχέγονες μορφές και ισχυρή ροπή προς τη βία, η οποία πηγάζει από το ασίγαστο μίσος, την ανικανοποίητη δίψα για εκδίκηση και τις άκρως βάναυσες ορμές ενός ανθρώπου που γνώρισε την αδικία και τον πόνο από πολύ νωρίς. Όλα αυτά οδηγούν τον κύριο δρώντα σε μία σχεδόν βάρβαρη εκτόνωση και μία μαρτυρική κάθαρση κορυφώνοντας τα δεινά του σε ένα επώδυνα αλλά ταυτόχρονα ποιητικά δραματικό τέλος. Παρόν και παρελθόν ενώνονται άρρηκτα μέσω της μνήμης, της αυτοδικίας και έντονων παθών σε ένα τραγικό παιχνίδι, του είναι και του φαίνεσθαι, την ώρα που εντείνεται ενδόμυχα του ‘Amleth’ η μάχη ανάμεσα σε συνειδητό και ασυνείδητο για να καταλήξει στην πολυπόθητη κρίσιμη αναμέτρηση με τον εχθρό του, η οποία του υπόσχεται έναν ένδοξο θάνατο και μία θέση ανάμεσα στους ηρωικά πεσόντες, στην αποκαλούμενη "Αίθουσα των σφαγιασθέντων".

Η ιδιαίτερη μανιέρα του Eggers μάς παρουσιάζει αφοπλιστικά ωμά μία καθηλωτική αφήγηση, στην οποία η ελεύθερη βούληση συγκρούεται με το πεπρωμένο και το αιώνια αναπόδραστο, πλέκοντας γύρω από αυτά ένα αποκρυφιστικό μοτίβο με παγανιστικές και μυστηριακές επιρροές που εισάγουν ένα πλαίσιο υπαρξιακού προβληματισμού και θέματα όπως αυτό της μεταθανάτιας ζωής. Στο εκστατικό, αιματοβαμμένο αδιέξοδο που έχει υφάνει ο Eggers για τον ‘Amleth’, τα ηθικά διλήμματα, οι ανατριχιαστικές οπτασίες και οι εφιάλτες δεν παύουν να τον κατατρύχουν. Η μεταφυσική-φαντασιακή διάσταση του φιλμικού περιεχομένου μαγνητίζει το κοινό μέσα από ένα απόκοσμο κάλεσμα. Ο Άνθρωπος απ’ τον Βορρά διασχίζει τον δικό του δύσβατο και γεμάτο δοκιμασίες δρόμο προς την αυτογνωσία αναζητώντας απελπισμένα την ταυτότητά του και την αποδοχή όπως ακριβώς διακαώς επιζητούσε να θρέψει την αίσθηση του ανήκειν η ‘Thomasin’ του The Witch και οι δύο μοναχικοί παράφρονες φαροφύλακες του The Lighthouse.

Το ψυχικό τραύμα, ο πόνος και η λαχτάρα για απάλυνσή του γίνονται εμμονή, το βασικό όχημα του ‘Amleth’ στην αποστολή που έχει ορίσει ο ίδιος ως υπέρτατο καθήκον και προορισμό του, μέχρις ότου διαπιστώσει πως η αληθινή κινητήρια δύναμη του είναι κάπου αλλού, μέχρι να βρεθεί στο διάβα του και να τον “μαγέψει” η ‘Olga’. Και εν προκειμένω, αξίζει να σημειωθεί πως η απίστευτα χαρισματική Anya Taylor-Joy σε μία πολύ χαρακτηριστική σκηνή του φιλμ, μας θυμίζει κάτι από την σαγηνευτική εμφάνισή της στο The Witch, το σκηνοθετικό βάπτισμα του πυρός για τον Eggers.

Ο Skarsgård ερμηνεύει έναν ρόλο με νεύρο, σθένος, παλμό, και ζωντάνια αποδίδοντας αντιπροσωπευτικά τα κίνητρα και την εντυπωσιακή εξέλιξη του βασικού χαρακτήρα της πλοκής. Έτσι, ως ‘Amleth’, χαράσσει την δική του δύσκολη πορεία που θα τον φέρει σε επαφή με την ανθρώπινη πλευρά του την οποία είχε προσπαθήσει με κάθε τρόπο να απαρνηθεί για να μονώσει την οδύνη και το συναίσθημα, να μουδιάσει το μέσα του και να μην υποφέρει ποτέ ξανά. Οπότε, όταν έρθει επιτέλους το πλήρωμα του χρόνου και του δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία, την αδράχνει για να αποκαταστήσει την τιμή του οίκου του και να δικαιωθεί ο αγώνας του να τιμωρήσει για την επαίσχυντη προδοσία του, τον συγγενή που του προξένησε τόσο ανείπωτο κακό. Ο Eggers με την κοφτερή, τολμηρή του ματιά καταδεικνύει τα πατριαρχικά στεγανά, την τοξική αρρενωπότητα και τις κοινωνικές ανισότητες μίας περιόδου αμείλικτης που ναι μεν έχει περάσει στις σελίδες της ιστορίας και των διάφορων διηγήσεων, αλλά ο απόηχός της εξακολουθεί να ακούγεται μέχρι σήμερα. Ο σκηνοθέτης παράλληλα, δίνει μία άλλη όψη στο δίπολο θύτης-θύμα. Η στιγμή του σοκ, της αιφνίδιας ανατροπής για τον ‘Amleth’ είναι η δική του στιγμή απόλυτης συνειδητοποίησης.

Η εκπληκτική φωτογραφία του Jarin Blaschke και η μεγαλοπρέπεια που αποπνέει η μουσική των Robin Carolan και Sebastian Gainsborough εξασφαλίζουν αντίστοιχα ένα υπέροχο οπτικό, αισθητικό και ταιριαστό μελωδικό αποτέλεσμα, το οποίο σε παρασύρει σε ένα σύμπαν υποβλητικό και σχεδόν υπερβατικό. Βέβαια, η διάρκεια της ταινίας θα μπορούσε να είναι λιγάκι πιο μικρή καθώς υπήρξαν ορισμένες πιο μακρόσυρτες σκηνές οι οποίες ακόμη και να ήταν κάπως πιο σύντομες σίγουρα δεν θα αλλοίωναν την έτσι κι αλλιώς υφιστάμενη πρόθεση του Sjón και του Eggers να μας παραδώσουν ένα σφιχτό και άρτια δομημένο σενάριο με ένταση που κλιμακώνεται σωστά όπου πρέπει.

Στο ζοφερό παραμύθι του The Northman, η προσωπική διαδρομή προς την αλήθεια και την λύτρωση πραγματοποιείται μέσα από ψυχεδελικές τελετουργίες, αναβίωση δοξασιών, φωτιές, ποταμούς λάβας, χάος, σφαγές, την κλαγγή των σπαθιών, άγρια ουρλιαχτά, φωτιά και τσεκούρι, φτάνοντας στα ποδοβολητά από ένα αγέρωχο φτερωτό άτι, πάνω στο οποίο καλπάζει μία ατρόμητη Βαλκυρία περνώντας μέσα από το αέναο πέπλο που διαχωρίζει τον κόσμο των νεκρών και των ζωντανών.