Dreams Review – Ένα εξαιρετικό «πολυεργαλείο» για δημιουργικούς gamers

Εδώ και δεκαετίες, σχεδόν από την αρχή της πρώτης PlayStation κονσόλας, η Sony ονειρεύονταν μια ενιαία πλατφόρμα που θα έδινε την ευκαιρία σε δημιουργικούς ανθρώπους που μοιράζονται το ίδιο πάθος να αναπτύξουν το ταλέντο τους και μέσω της κοινότητας να εκθέσουν πρωτότυπες ιδέες, εμπνέοντας ολοένα και περισσότερους να κάνουν το ίδιο. Η πρώτη απόπειρα έγινε το 1996 με το Net Yaroze program. Το «μαύρο PlayStation», όπως έμεινε στην ιστορία, ήταν μια ιδέα του πατέρα του PlayStation, Ken Kutaragi.

Ουσιαστικά ήταν μια debugging μονάδα, η οποία ερχόταν με τα απαραίτητα εργαλεία σε ένα CD, συνδέονταν στον υπολογιστή και με αυτόν τον τρόπο δίνονταν η ευκαιρία σε επίδοξους προγραμματιστές να φτιάξουν playable παιχνίδια και tech demos. Βέβαια, όπως και αρκετές κατά καιρούς πατέντες της Sony που ήταν μπροστά από την εποχή τους, δεν ευδοκίμησε. Πρώτον εξαιτίας του κόστους που άγγιζε τα $750 και δεύτερον γιατί η διάθεσή του γίνονταν μόνο μέσα e-mail παραγγελίας. Απ’ ότι φαίνεται, 26 ολόκληρα χρόνια μετά, ένα φαινομενικά άπιαστο όνειρο γίνεται επιτέλους πραγματικότητα.

Το Dreams έρχεται από το Βρετανικό στούντιο Media Molecule, γνωστό κυρίως για τη σειρά Little Big Planet. Τα Little Big Planet, εκτός από διασκεδαστικά puzzle-platformers, ήταν παιχνίδια που έδιναν έμφαση στη δημιουργικότητα και τη δυνατότητα κατασκευής, ωθώντας έτσι τους παίκτες να επιστρατεύσουν την φαντασία τους. Να κατασκευάσουν με τις δικές τους προσωπικές πινελιές χαρακτήρες και πίστες και να τις μοιραστούν με την κοινότητα του παιχνιδιού.

Το εν λόγω χαρακτηριστικό είχε τόσο μεγάλη απήχηση στην κοινότητα, που γέννησε την ιδέα να αναπτυχθεί και να γίνει κάτι αυτόνομο. Το να χαρακτηρίσει κάποιος το Dreams ως «παιχνίδι» σίγουρα θα αδικούσε το πόνημα των Βρετανών, γιατί πολύ απλά είναι πολλά πράγματα παραπάνω από αυτό. Στόχος του στούντιο δεν είναι να φτιάξει ένα ακόμα παιχνίδι στα πρότυπα του Little Big Planet, αλλά να πάρει όλα τα καλά χαρακτηριστικά του, να τα αναδημιουργήσει και να φτιάξει κάτι εντελώς ξεχωριστό και καινοτόμο που θα βασίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: στο «παίζω», στο «δημιουργώ» και στο «μοιράζομαι».

Αποτέλεσμα ήταν όχι απλά το στούντιο να ξεπεράσει τον εαυτό του, αλλά να προσφέρει μια ολοζώντανη πλατφόρμα όπου ο κάθε ένας, αρχάριος ή μη, να αναπτύξει το ταλέντο του ή να το ανακαλύψει. Να εισέλθει σε μια ολοζώντανη δυναμική και κυρίως υποστηρικτική κοινότητα που η φαντασία θα σπάσει κάθε φράγμα ή αναστολή. Το Dreams σαν project είναι ότι πιο πρωτοπόρο και φιλόδοξο έχει συμβεί ποτέ στο χώρο των βιντεοπαιχνιδιών και δεν είναι καν παιχνίδι. Είναι μια πλατφόρμα, ένα «πολυεργαλείο,» ένας άδειος καμβάς, μια στόφα αν θέλετε, πάνω στην οποία θα σφυρηλατήσετε και θα δώσετε μορφή σε ότι κι αν είναι αυτό που ονειρεύεστε. Είτε αυτό έχει να κάνει με την ζωγραφική, είτε με την γλυπτική, είτε με το animation, είτε με ταινίες, είτε με τη μουσική, είτε με όλα τα παραπάνω που συνδυαστικά θα πλάσουν ένα ολόκληρο βιντεοπαιχνίδι το οποίο θα μοιραστείτε με άλλους.

Στο Dreams υπάρχουν δυο βασικά modes, το Dream Surfing και το Dream Shaping. Όπως μαρτυρά το όνομά τους, το Dream Surfing έχει να κάνει με την περιήγηση σε δημιουργίες άλλων και το Dream Shaping με την κατασκευή. Το πρώτο πράγμα που μας παρακινεί το στούντιο να κάνουμε είναι να παίξουμε το Art’s Dream. Πρόκειται για ένα τρίωρο περίπου campaign που επιμελήθηκε η ομάδα ανάπτυξης, προκειμένου να μας παρουσιάσει τι είναι δυνατό να φτιάξουμε με το Dreams. Το Art’s Dream αφορά την ιστορία ενός μέλους μιας jazz μπάντας, ο οποίος για τους δικούς του προσωπικούς λόγους απομακρύνεται από τα υπόλοιπα μέλη, προκειμένου να βρει τον εαυτό του.

Είναι μια υπέροχη συναισθηματική, διασκεδαστική, αλλά και αρκετά σκοτεινή για τα δεδομένα του στούντιο ιστορία, με υπέροχα μηνύματα που αποδίδονται σε τρεις ξεχωριστές ιστορίες και στιλ παιχνιδιού, τα οποία δένουν ωστόσο με έναν απίστευτο και αρμονικό τρόπο, συγκροτώντας μια εξαιρετική ιστορία με ύφος, χαρακτήρα και ατμόσφαιρα.

Ο Art θα ταξιδέψει στις παιδικές του αναμνήσεις, μέσα από τις οποίες θα βρει το σθένος να ξεπεράσει τις φοβίες που τον κρατούν πίσω και να τις νικήσει, ανακαλύπτοντας ξανά την δύναμη της φιλίας και την πίστη στον εαυτό του. Συνδυάζει στοιχεία όπως point n’ click adventure, fantasy action, RPG, shooting και sci-fi platforming, με ένα μοναδικό και άκρως φαντασμαγορικό τρόπο που δεν εντυπωσιάζει απλά, αλλά κοιτά με μεγάλη άνεση στα ίσια αρκετές indie εκεί έξω δημιουργίες.

Από την άλλη βέβαια, το Art’s Dream είναι μια δουλειά που προέρχεται από επαγγελματίες. Για να φτάσει κάποιος σε αυτό το επίπεδο θα πρέπει να αφιερώσει άπειρες ώρες εκμάθησης, πρωτίστως των εργαλείων και άλλες τόσες στον πειραματισμό. Ακόμα κι έτσι όμως, είναι σχετικά απίθανο να κατασκευάσει κάποιος μόνος του κάτι από το μηδέν που θα περιλαμβάνει σχεδιασμό χαρακτήρων, αντικειμένων, μουσικής, animation κοκ, εκτός κι αν είναι το παιδί-θαύμα. Είναι σαν να έρθει ο Da Vinci κρατώντας στα χέρια του την Mona Lisa και να σου πει «εγώ με αυτά τα εργαλεία την έκανα, πάρτα και φτιάξτο»!

Για καλή μας τύχη βέβαια το Dream Surfing παρέχει μια πληθώρα από έτοιμα assets όλων των κατηγοριών, τα οποία μπορεί κάποιος να δει, να τσεκάρει, να παίξει και να χρησιμοποιήσει στα δικά του δημιουργήματα. Δεν έχεις ιδέα, χρόνο ή διάθεση να ασχοληθείς για παράδειγμα με το να μάθεις πώς να φτιάξεις έναν χαρακτήρα ή αντικείμενο; Κανένα πρόβλημα, υπάρχουν άπειροι έτοιμοι από επαγγελματίες ή ερασιτέχνες για να χρησιμοποιήσεις. Σε δυσκολεύει το animation ή δεν γνωρίζεις καν πώς να συνθέτεις μουσική; Θα βρεις απεριόριστες έτοιμες προτάσεις. Είσαι αντίστοιχα καλός σε κάτι συγκεκριμένο από όλα αυτά; Μπορείς να το ανεβάσεις στο Dreamiverse ώστε να τα χρησιμοποιήσουν άλλοι στα παιχνίδια τους. Οι δυνατότητες και οι προτάσεις για ότι είδος, στιλ ή genre κι αν επιθυμείς να καταπιαστείς, είναι πραγματικά αστείρευτες. Είναι στην ουσία ένα YouTube προτάσεων, στο οποίο έχεις τη δυνατότητα σαν άλλο Stadia να μπεις, να παίξεις ή απλά να χαζέψεις χιλιάδες δημιουργίες με μηδενικούς χρόνους φορτώματος. Τόσες πολλές που είναι πολύ πιθανό να χάσεις την αίσθηση του χρόνου. Θα μου πεις αξίζουν όλα τον χρόνο μου; Σαφώς και όχι. Το όλο user interface όμως είναι τόσο καλά στημένο που σου δίνεται η ευκαιρία να κατηγοριοποιήσεις και να φέρεις τα πάντα στα μέτρα σου για να βρεις ακριβώς αυτό που ζητάς.

Στη δική μου ωστόσο περίπτωση εκτός από ελάχιστες ειδικές περιπτώσεις, τα περισσότερα έτοιμα «παιχνίδια» που έπαιξα ήταν στην καλύτερη σαν μέτρια indie games που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα τους έδινα καν σημασία. Ναι μεν είδα φοβερές ιδέες που θα μπορούσαν να γίνουν εξαιρετικά παιχνίδια. Είδα και έπαιξα για παράδειγμα μια φανταστική υλοποίηση από αυτό που θα μπορούσε να γίνει το Silent Hills. Ναι, σίγουρα δεν βλεπόταν, σίγουρα ο χαρακτήρας πήγαινε σα να ‘χει καταπιεί ξύλο, όμως σαν ιστορία και ατμόσφαιρα, θα έκανε την Konami να ντρέπονταν.

Είδα την Lara Croft που ήταν σαν να έχει πάθει αυχενικό να πηγαίνει απλά από το σημείο Α στο σημείο B και έναν Crash Bandicoot που ήταν λες και είχε βγει από το «Poly Station». Είναι πολύ εύκολο να κριτικάρεις και να χλευάσεις κάτι, ο καθένας το κάνει. Μέχρι εκείνη την ώρα, το Dreams μου φαινόταν σαν μια έκθεση ζωγραφικής για νήπια που απλά τους δίνουμε αυτοκολλητάκια και μπράβο για να πάψουν να κλαίνε και να χαρούν ότι κάτι έκαναν. Το να κάτσεις όμως να το φτιάξεις, είναι μια εντελώς διαφορετική ιστορία. Μια ιστορία, που έπρεπε ο ίδιος να βιώσω, γιατί μόνο έτσι άρχισα να εκτιμώ και να βλέπω διαφορετικά τις προσπάθειες άλλων ανθρώπων.

Το να κατασκευάσεις και να δώσεις ζωή σε ένα δημιούργημά σου στο Dream Shaping, ακόμα κι αν είναι μια στατική εικόνα, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Η Media Molecule ωστόσο έχει φροντίσει να σε πάρει από το χεράκι και να σε καθοδηγήσει με ένα αρκετά διασκεδαστικό τρόπο βήμα-βήμα από το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο. Αρκεί βέβαια να έχεις την επιμονή, την υπομονή και τη διάθεση να ασχοληθείς. Το imp, το χνουδωτό πλασματάκι που μας συντροφεύει σε αυτό το ταξίδι, είναι στην ουσία ο κέρσορας με τον οποίο κάνουμε τα πάντα. Η εκμάθηση ξεκινά με πολύ κατανοητά βήματα μέσω μιας ζωντανής επιφάνειας εργασίας και βίντεο που σε καθοδηγούν στην άκρη της οθόνης και σε ενθαρρύνουν συνεχώς. Υπάρχουν πολλά εργαλεία διαθέσιμα με τα οποία μπορείς να «σκαλίσεις» έναν χαρακτήρα, ένα αντικείμενο, να ζωγραφίσεις, να χρωματίσεις, να αλλάξεις σχήμα, μέγεθος ή την υφή ή να φτιάξεις βήμα-βήμα ένα μουσικό κομμάτι, μια εικόνα ή κείμενο, τα οποία με ένα νοητό «νήμα» θα αποτελέσουν τη λογική ενός παιχνιδιού και τη μηχανική του.

Αν και ακατόρθωτο αρχικά, είναι τρομερό το συναίσθημα της υπερηφάνειας (ακόμα κι αν έχεις κάνει ένα τερατούργημα) που αποκομίζεις όταν καταφέρεις να ξεπεράσεις ένα δημιουργικό ή τεχνικό εμπόδιο. Άλλωστε, όπως σου λένε και οι ίδιοι οι developers όταν ξεκινάς, δεν έχει σημασία το αποτέλεσμα, όσο η προσπάθεια. Και έχουν απόλυτο δίκιο. Είναι εκπληκτικό το τι μπορείς να κάνεις με ένα DualShock 4 ή με τα motion controls. Το σετ των εργαλείων μπορεί να μην είναι τέλειο. Μερικά μενού για παράδειγμα είναι αρκετά φορτωμένα με options, άλλα έχουν μικρό κείμενο για να διαβάσεις και η πλοήγηση στον 3D χώρο μπορεί να γίνει αρκετά πολύπλοκη αν δεν έχεις την υπομονή ή δεν είσαι συγκεντρωμένος. Εγώ για παράδειγμα που δεν ήμουν, μέχρι να περάσω στο επόμενο «μάθημα» είχα ήδη ξεχάσει το προηγούμενο, με αποτέλεσμα να εκνευριστώ ουκ ολίγες φορές. Σαφώς κι έφταιγα ο ίδιος. Αλλά εγώ είμαι κι από εκείνους που δεν έχουν καθόλου υπομονή γενικά με τις κατασκευές. Δεν θα σας πω ότι δεν υπέφερα ή ότι δεν έφτασα στα όρια της αντοχής μου κατά την ενασχόλησή μου, γιατί θα ήταν ψέμα. Παρά όμως την δική μου ιδιοτροπία ή τα μικρά αυτά προβλήματα που ανέφερα παραπάνω, η δουλειά που έχει γίνει στην παρουσίαση και στη χρηστικότητα για κάτι τόσο περίπλοκο είναι αξιοσημείωτη και άξια συγχαρητηρίων, κυρίως για τρόπο που σου μεταδίδει τη γνώση.

Το Dreams εκτός των παραπάνω είναι επιπλέον κι ένα ολοζώντανο κοινωνικό δίκτυο που ήδη μετρά χιλιάδες χρήστες από όλο τον κόσμο. Μ’ αυτούς έχετε τη δυνατότητα να αλληλεπιδράτε, να ανταλλάσσετε μηνύματα ή να επιβραβεύετε άμεσα. Επίσης έχετε τη δυνατότητα να πάρετε την έτοιμη δημιουργία κάποιου κι αν για παράδειγμα θέλετε να αλλάξετε κάτι που πιστεύετε θα ήταν καλύτερο ή ομορφότερο, να το φτιάξετε και να του το στείλετε πίσω. Όπως επίσης να ζητήσετε κάποιου πιο έμπειρου να σας βοηθήσει σε κάτι, να το πάρει να το φτιάξει και να το στείλει εσάς πίσω. Μπορείτε επίσης να δημιουργήσετε από κοινού κάτι που θα το ανεβάσετε μαζί στο Dreamiverse. Οι δυνατότητες και οι πιθανότητες είναι πραγματικά ατελείωτες στο πόσο εύκολα μπορεί κάποιος να δημιουργήσει, να μοιραστεί και να αναδείξει το ταλέντο του. Και το πιο σημαντικό;

Ότι αυτό που θα κάνετε θα του δουν και θα έχουν πρόσβαση χιλιάδες άνθρωποι ή ακόμα και εταιρίες που ενδέχεται να ψάχνουν νέα ταλέντα. Αυτό επίσης που μου άρεσε και με εξέπληξε είναι το πόσο υποστηρικτική είναι η κοινότητα. Ακόμα και για τα δικά μου τερατουργήματα που ανέβασα, έλαβα από άλλους παίκτες στο ίδιο ή και παραπάνω επίπεδο από μένα, αρκετά μπράβο και «συνέχισε». Κάτι που ομολογουμένως δεν το περίμενα όντας αλλιώς συνηθισμένος από κοινότητες άλλων παιχνιδιών. Προφανώς αυτό συμβαίνει γιατί ο ανταγωνισμός στο Dreams δεν είναι τόσο έντονος. Η Media Molecule ωστόσο έχει φροντίσει να διοργανώνει κάθε σχεδόν εβδομάδα διαγωνισμούς με ειδικά θέματα πχ. διάστημα, έρημος, έρωτας κοκ στους οποίους μπορεί ο καθένας να λάβει μέρος και να ψηφίσει την καλύτερη δημιουργία, με τους νικητές να κερδίζουν την ειδική τιμητική στάμπα κάτω από το όνομα του προφίλ τους, που θα παρακινήσει τον κόσμο να τους ακολουθήσει βλέποντας άμεσα την δουλειά που ανεβάζουν.

Τα γραφικά του Dreams και κατ’ επέκταση όλες οι δημιουργίες, έχουν μια artistic αισθητική που μοιάζουν με ζωντανούς πίνακες ζωγραφικής, απόλυτα ταιριαστούς με το «ονειρικό» ύφος που θέλουν να αποδώσουν οι δημιουργοί. Βέβαια εδώ δεν γίνεται να κρίνουμε τα γραφικά ή τη μουσική με τον ίδιο τρόπο όπως σε άλλα βιντεοπαιχνίδια, γιατί ουσιαστικά το Dreams δεν είναι παιχνίδι. Η φαντασία είναι ουσιαστικά το Α και το Ω στο πόνημα των Βρετανών. Αλώστε «κριτές» είναι οι ίδιοι η χρήστες του στην τελική.