Ένας αρχαίος δολοφόνος γίνεται ολοένα και πιο ανθεκτικός στα αντιβιοτικά

Ο τυφοειδής πυρετός έχει σκοτώσει εκατομμύρια ανθρώπους εδώ και χιλιάδες χρόνια και παρόλο που σήμερα είναι σπάνιος στις ανεπτυγμένες χώρες, παραμένει μία σημαντική απειλή. Προκαλείται από το βακτήριο Salmonella enterica serovar Typhi (S. Typhi) και ο μοναδικός τρόπος να αντιμετωπιστεί είναι τα αντιβιοτικά. Εδώ και τρεις δεκαετίες όμως γίνεται ολοένα και πιο ανθεκτικός σε αυτά και μία νέα έρευνα αποκαλύπτει πως τα στελέχη που είναι ανθεκτικά αντικαθιστούν με γρήγορους ρυθμούς τα στελέχη που δεν είναι ανθεκτικά.

Μελετώντας τα γονιδιώματα 3.489 στελεχών S. Typhi σε ασθενείς που κόλλησαν τυφοειδή πυρετό από το 2014 έως το 2019 σε Νεπάλ, Μπαγκλαντές, Πακιστάν και Ινδία, εντοπίστηκε η άνοδος ενός εξαιρετικά ανθεκτικού στελέχους που ονομάστηκε XDR Typhi. Το συγκεκριμένο στέλεχος δεν είναι απλά απρόσβλητο στα παραδοσιακά αντιβιοτικά, αλλά γίνεται όλο και πιο ανθεκτικό στα νεότερα και πιο ανεπτυγμένα αντιβιοτικά τρίτης γενιάς. Σαν να μην έφτανε αυτό, το νέο στέλεχος εξαπλώνεται με ταχύ ρυθμό σε παγκόσμια κλίμακα.

Ξεκινώντας από τη νοτιοανατολική Ασία, την ανατολική και νότια Αφρική, το XDR Typhi βρέθηκε ακόμα και σε ΗΠΑ, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες “ανεπτυγμένες” χώρες.

Η ταχύτητα με την οποία αναδύθηκε και εξαπλώνεται αυτό το εξαιρετικά ανθεκτικό στέλεχος του S. Typhi είναι λόγος για πραγματική ανησυχία και υπογραμμίζει την ανάγκη να επεκτείνουμε εκτάκτως τα μέτρα πρόληψης, ειδικά σε χώρες με μεγαλύτερο δείκτη κινδύνου.

To XDR Typhi εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2016 στο Πακιστάν και μέχρι το 2019 είχε γίνει το κυρίαρχο στέλεχος. Σήμερα, μόλις ένα αντιβιοτικό παραμένει αποτελεσματικό απέναντί του, αλλά αυτό ίσως να αλλάξει σύντομα.

Χωρίς αγωγή, το 20% των κρουσμάτων τυφοειδούς πυρετού είναι θανατηφόρα και έχουμε 11 εκατομμύρια κρούσματα το χρόνο. Το 70% των κρουσμάτων εντοπίζεται στη νότια Ασία και για να μην επεκταθεί, οι ειδικοί καλούν τα έθνη να αυξήσουν την πρόσβαση σε εμβόλια και να επενδύσουν στην έρευνα των αντιβιοτικών. Μία πρόσφατη έρευνα στην Ινδία έδειξε πως αν τα παιδιά εμβολιαστούν στις αστικές περιοχές της Ινδίας, τα κρούσματα και οι θάνατοι θα μειωθούν έως και 36%.

Το Πακιστάν είναι πρωτοπόρο στον εμβολιασμό κατά του τυφοειδούς πυρετού, όντας το πρώτο κράτος που τον έχει εντάξει στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού, με εκατομμύρια παιδιά να εμβολιάζονται κάθε χρόνο.

Να θυμίσουμε πως αυτή τη στιγμή η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά είναι η νούμερο ένα αιτία θανάτου στον πλανήτη, σκοτώνοντας περισσότερους ανθρώπους από το AIDS ή την ελονοσία.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο The Lancet Microbe.