Η ιλαρά εξαπλώνεται παγκοσμίως

Τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχει μία ανησυχητική αύξηση στα κρούσματα ιλαράς σε όλο τον κόσμο, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να καταγράφει 45 φορές περισσότερα κρούσματα στην Ευρώπη με 42.200 περιπτώσεις το 2023, ενώ το 2022 υπήρχαν μόνο 941. Μεγάλη αύξηση σημειώνεται ακόμα στην Αυστραλία, στην Ινδία και στο Πακιστάν.

Η ιλαρά είναι μία εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια. Εξαπλώνεται μέσω σταγονιδίων όταν ο ασθενής βήχει ή φτερνίζεται. Είναι τόσο μεταδοτική, που αν ένας μολυσμένος έρθει σε επαφή με δέκα μη εμβολιασμένους ανθρώπους, μπορεί να κολλήσει τους εννέα. Χρειάζονται 10-12 μέρες για να εμφανιστούν τα συμπτώματα από τη στιγμή που κάποιος θα εκτεθεί στον ιό. Αρχικά έχει τα συμπτώματα κρυώματος, με πυρετό, κούραση, καταρροή της μύτης και κόκκινα ή πρησμένα μάτια. Τα σημάδια στο σώμα εμφανίζονται 2-3 μέρες αργότερα και εξαπλώνονται από το πρόσωπο προς το σώμα.

Μερικές φορές μπορεί να οδηγήσει σε δευτερεύουσες μολύνσεις με διάρροια ή πνευμονία, ενώ σε πιο σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει και εγκεφαλίτιδα. Οι σοβαρές περιπτώσεις οδηγούν σε εισαγωγή στο νοσοκομείο και θάνατο. Το 2019 στη νήσο Σαμόα, από τις 5.667 περιπτώσεις ιλαράς σε μία περίοδο τεσσάρων μηνών, καταγράφηκαν 81 θάνατοι, κυρίως μικρά παιδιά.

Ο εμβολιασμός είναι η πιο αποτελεσματική στρατηγική ενάντια στην ιλαρά. Τα βρέφη έως 1 έτους έχουν φυσική άμυνα από τις μητέρες τους, η οποία φθίνει σταδιακά. Μετά τον εμβολιασμό οι πιθανότητες μόλυνσης από ιλαρά είναι εξαιρετικά μικρές και ο άνθρωπος θεωρείται πως προστατεύεται για το υπόλοιπο της ζωής του.

Παγκοσμίως όμως υπάρχει μία μείωση στους εμβολιασμούς παιδιών, ειδικά μετά την περίοδο COVID. Στην Ευρώπη, το ποσοστό των παιδιών που εμβολιάστηκαν για ιλαρά σημείωσε πτώση από το 96% το 2019 στο 93% το 2022 και έπειτα στο 91% για τη δεύτερη δόση. Αξίζει να σημειωθεί πως χρειάζεται ποσοστό 95% για να επιτευχθεί η ανοσία της αγέλης ενάντια στην ιλαρά, όπου ακόμα κι αυτοί που δεν εμβολιάστηκαν θα είναι προστατευμένοι επειδή ο ιός δεν μπορεί να μεταδοθεί.