Τα αυτοάνοσα νοσήματα χτυπούν κυρίως τις γυναίκες

Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι η άμυνα του οργανισμού μας και μας προστατεύει από εισβολείς όπως τα βακτήρια και τα παράσιτα. Ωστόσο μερικές φορές επιτίθεται στους ιστούς του ίδιου του σώματός μας. Με το διαβήτη τύπου 1, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, το λύκο και άλλα, τα αυτοάνοσα νοσήματα αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη κατηγορία ασθενειών και τα ξεπερνούν μόνο ο καρκίνος και οι καρδιακές παθήσεις.

Τα αυτοάνοσα νοσήματα χτυπούν κυρίως τις γυναίκες. Μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ αποκάλυψε πως 4 στους 5 ασθενείς αυτοάνοσων είναι γυναίκες. Μία άλλη νέα έρευνα μελέτησε το λόγο που μπορεί να συμβαίνει αυτό και εντόπισε πως συνδέεται με τα δύο χρωμοσώματα X που διαθέτουν οι γυναίκες.

Όταν υπάρχουν δύο χρωμοσώματα X, το ένα απενεργοποιείται για να μπορέσει το άλλο να παράγει τα σωστά επίπεδα πρωτεϊνών. Αλλά ο τρόπος που απενεργοποιείται, παράγει άγνωστες μοριακές δομές που μπορεί να προκαλέσουν το ανοσοποιητικό σύστημα να στοχεύσει αυτές τις δομές.

Μεγάλες αλληλουχίες RNA που αποκαλούνται Xist, μαζί με τις πρωτεΐνες τους, τυλίγονται γύρω από το αδρανές χρωμόσωμα αποτρέποντας τη λειτουργία του. Στους άντρες με XY χρωμοσώματα, οι οποίοι δε διαθέτουν αυτό το επιπλέον γενετικό υλικό, δεν παράγεται Xist.

Οι επιστήμονες κατάλαβαν πως αυτός ο μηχανισμός είναι ο κύριος ενεργοποιητής των αυτοάνοσων, κάτι που μπορεί να εξηγήσει το λόγο που πλήττονται τόσο δυσανάλογα από αυτά οι γυναίκες.

Κατά τη διάρκεια πειραμάτων σε ποντίκια, οι ερευνητές εισήγαγαν το Xist σε αρσενικά και είδαν πως ξεκίνησαν να αναπτύσσουν αυτοάνοσα σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς από τα θηλυκά, καθώς τα σώματά τους δεν ήταν φτιαγμένα για να παράγουν αυτές τις πρωτεΐνες.

Κατέληξαν στο συμπέρασμα πως το διπλό X χρωμόσωμα βάζει σε μεγαλύτερο κίνδυνο τους ανθρώπους για ανάπτυξη αυτοάνοσου, πέρα από την οποιαδήποτε προδιάθεση λόγω γενετικών παραγόντων.

Για πολλές δεκαετίες χρησιμοποιούσαμε αρσενικά κύτταρα ως σημείο αναφοράς. Αυτά τα κύτταρα δεν παρήγαγαν Xist. Οπότε όλα τα αντισώματα anti-Xist, μία τεράστια πηγή προδιάθεσης των αυτοάνοσων στις γυναίκες, περνούσαν απαρατήρητα.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Cell.