Ας μιλήσουμε για το Resident Evil

Σκέψεις για το παρελθόν το παρόν και το μέλλον της σειράς
10 Απριλίου 2020 17:22
Ας μιλήσουμε για το Resident Evil

Με αφορμή μια πρόσφατη δημοσκόπηση κατά την οποία η Capcom ρωτά το κοινό αν επιθυμεί ένα ακόμα Remake αλλά και ψιθύρους που ακούγονται για ένα ακόμα πιο action oriented Resident Evil 8, σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας μερικές σκέψεις.

Η Capcom εδώ και χρόνια παρουσιάζει μια εικόνα που δείχνει σαν να μη ξέρει πώς να διαχειριστεί τη σειρά. Καταρχάς το να ρωτά το κοινό να της υποδείξει σε τι μονοπάτι να κινηθεί, για εμένα είναι τεράστιο λάθος γιατί δείχνει ότι δεν έχει τον έλεγχο στα χέρια της. Δείχνει ανασφάλεια. Καλώς ή κακώς οι fans του franchise χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. Εκείνους που έζησαν την εμπειρία των πρώτων παιχνιδιών από το 1 έως το Code Veronica, εκείνους που γνώρισαν τη σειρά από το 4 και μετά κι εκείνους που γνώρισαν τη σειρά σήμερα με το 7 και τα Remakes. Μιλάμε λοιπόν για τρεις διαφορετικές γενιές gamers με διαφορετικά standards, ερεθίσματα και κουλτούρα. Προσωπικά είμαι υπέρμαχος στο ότι τα παιχνίδια για να τα εκτιμήσει κάποιος στο 100% πρέπει να τα παίξει στην εποχή τους.

Πιστεύω στη σημερινή εποχή που υπάρχει η ευκολία του YouTube ώστε να ψάξεις με ένα απλό κλικ το σημείο που σε «κόλλησε» ή ακόμα χειρότερα να παρακολουθήσεις ολόκληρο το gameplay, όντας προϊδεασμένος τι σε περιμένει παρακάτω, δεν λειτουργεί υπέρ σε ένα (ειδικά) παιχνίδι τρόμου. Θυμάμαι παλιά να κρατώ σημειώσεις, να σκέφτομαι τους γρίφους και να σχεδιάζω τη διαδρομή που έπρεπε να πάρω ακόμα κι όταν δεν έπαιζα. Μέχρι και στον ύπνο μου έβλεπα όνειρα ότι ανοίγω πόρτες! Αν το πεις αυτό σε έναν gamer του 2020 θα το περάσει σίγουρα για ανέκδοτο. Οι εποχές παιδιά έχουν αλλάξει.

Από τη μια, ολόκληρες γενιές παικτών έχει γαλουχηθεί μέσα σε μια fast food φόρμουλα. Παιχνίδια δηλαδή που καταναλώνονται εύκολα, γρήγορα, δεν απαιτούν πολύ σκέψη, έχουν ξεκάθαρο στόχο και προορισμό, δοκιμασμένους και εύκολους μηχανισμούς που δεν κουράζουν και φυσικά άφθονο και ανούσιο grinding που επεκτείνεται σε ένα end game το οποίο σε ωθεί να κάνεις τα ίδια πράγματα, πληρώνοντας ξανά μερικά επιπλέον χρήματα σε DLCs με φαντασμαγορικό περιτύλιγμα. Δεν χρειάζεται βέβαια να τα ρίχνουμε όλα στη νέα γενιά. Το βλέπω άλλωστε από τον εαυτό μου και τους συνομήλικούς μου ότι δεν έχουμε τις ίδιες αντοχές ή την υπομονή που είχαμε πριν 20 χρόνια. Αν ένα παιχνίδι είναι χρονοβόρο, μας ζορίσει πάρα πολύ με πολύπλοκους μηχανισμούς, δεν μας είναι ξεκάθαρο τι πρέπει να κάνουμε, ή μας βάλει στη διαδικασία να κάτσουμε να διαβάσουμε, δύσκολα θα του αφιερώσουμε χρόνο. Ειδικά όταν πλέον έχουμε ένα κάρο τύπου Game Pass επιλογές ώστε να δοκιμάσουμε το ένα παιχνίδι πίσω απ' το άλλο. Στη δική μου περίπτωση για να μην το παρατήσω θα πρέπει να μου κεντρίσει το ενδιαφέρον από την αρχή με το σενάριο και τους χαρακτήρες, να έχει απολαυστικούς αλλά κατανοητούς gameplay μηχανισμούς χωρίς αποπνικτικά tutorials ή να μου το προτείνει κάποιος που εμπιστεύομαι. Είναι θέμα ηλικίας; Είναι θέμα χρόνου; Είναι γιατί έτσι πλέον μάθαμε κι εμείς μαζί με τη νέα γενιά; Μπορεί και όλα τα παραπάνω.

Αρκετοί old school gamers γκρινιάζουμε και λέμε ότι το Tomb Raider για παράδειγμα του σήμερα δεν έχει καμιά σχέση με τα παλιά. Πόσοι όμως πραγματικά έχουμε το χρόνο και την υπομονή να ασχοληθούμε με ένα παλαιού τύπου Tomb Raider; Αν σε εμάς που μεγαλώσαμε με τέτοια απαιτητικά παιχνίδια είναι δύσκολο, δεν θα είναι εύλογα δυσκολότερο σε μια νέα γενιά που έχει μεγαλώσει διαφορετικά; Κι ας μη γελιόμαστε. Τις πωλήσεις δεν τις κάνει η δική μας γενιά, τις κάνει το νεανικό κοινό. Που θα στοχεύσει λοιπόν η εκάστοτε εταιρία; Σε ρομαντικά παιχνίδια που απευθύνονται σε λίγους ή σε παιχνίδια ευρείας κατανάλωσης που θα πουλήσουν σαν τρελά; Μην πάτε μακριά, το Resident Evil 5 είναι το πιο μοσχοπουλημένο παιχνίδι της σειράς, με το αμέσως επόμενο 6 να ακολουθεί από κοντά.

Το ίδιο το κοινό, λοιπόν, δίνει την κατεύθυνση στην εταιρία. Το αντίθετο συμβαίνει σπάνια. Η εταιρία ωστόσο από τη μεριά της θα έπρεπε κανονικά να αφήνει τα franchise της να πεθάνουν τουλάχιστον με αξιοπρέπεια. Θα έπρεπε να δημιουργήσει νέα IPs κι όχι να εκμεταλλεύεται αιώνια ένα όνομα, δημιουργώντας κάτι ξένο προς τους fans. Ο Shinji Mikami, o πατέρας της σειράς Resident Evil, όπως έχουμε αναφέρει και στο μεγάλο μας αφιέρωμα, ήθελε το Resident Evil 2 να είναι το τελευταίο της σειράς, γιατί θεωρούσε ότι το horror genre έχει ένα συγκεκριμένο μοτίβο, του οποίου η επαναλαμβανόμενη χρήση θα κούραζε.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το Resident Evil 4 είχε υποστεί πριν την τελική έκδοση τις περισσότερες αλλαγές από κάθε άλλο τίτλο της σειράς, με τους developers να έχουν απορρίψει τέσσερις εκδόσεις πριν καταλήξουν στην πέμπτη και τελική. Και μη ξεχνάμε ότι μιλάμε για ένα b-movie σενάριο με zombies. Πόσο να το τραβήξουν, λοιπόν, ειδικά σε μια εποχή που τα zombies δεν είναι τόσο τρομακτικά όσο ήταν κάποτε; Από την άλλη όμως σκέφτομαι πόσο πολύ πιο όμορφα θα είχε ωριμάσει και πόσο πιο δυνατές εμπειρίες θα μπορούσαν να προσφέρουν, αν η σειρά ακολουθούσε τα χνάρια ενός για παράδειγμα The Walking Dead σύμπαντος ή την σοβαρότητα ενός The Last of Us.

Ξέρω ότι αρκετοί από εμάς θεωρούμε εκείνη την εποχή ως τη χρυσή του horror genre. Το Resident Evil ήταν ουσιαστικά το πρώτο παιχνίδι που εδραίωσε το «survival horror» και το horror genre γενικότερα. Αυτό που είχε γίνει το 1996 δεν είχε γίνει ποτέ άλλοτε στα βιντεοπαιχνίδια. Ήταν πρωτόγνωρες όμως εμπειρίες και το κοινό δεν ήταν τόσο «χορτασμένο». Ούτε τις ίδιες απαιτήσεις και εμπειρίες είχε που έχει σήμερα. Είναι λογικό εκείνες οι εμπειρίες να έχουν χαραχθεί μέσα μας και να μην μας ικανοποιούν οι σημερινές προτάσεις, γιατί τις βιώναμε για πρώτη φορά. Κι όπως είναι γνωστό, αυτό που θα βιώσεις για πρώτη φορά είναι αυτό που θα σου μείνει περισσότερο.

Στη σειρά Resident Evil έχουν γίνει τεράστιες αλλαγές προς action κατευθύνσεις που ξεκίνησαν δειλά από το 2, εδραιώθηκαν στο 4 και εκτοξεύθηκαν στα μετέπειτα. Η συμπερίληψη του Mr X στο 2 και του Nemesis στο 3 ήταν μια ιδέα που είχαν οι developers πρωτίστως για να προκαλέσουν άγχος στο παίκτη, αλλά και για να δώσουν ένα γρηγορότερο ρυθμό στο παιχνίδι. Αρκετοί όμως μπερδεύουν κάτι σημαντικό. Ναι μεν το ιδανικό είναι να συνδυάζονται αρμονικά μεταξύ τους όλα αυτά, όμως είναι άλλο πράγμα το άγχος και άλλο ο τρόμος. Τον τρόμο ο κάθε άνθρωπος τον αντιλαμβάνεται διαφορετικά. Οι πιο επιτυχημένες παραγωγές τρόμου δεν είναι αυτές που σου δείχνουν το τέρας, αλλά αυτές που σε αφήνουν να το φαντάζεσαι και να πλάθεις τη μορφή του στο κεφάλι σου.

Δεν είναι αυτές που θα σε σοκάρουν με splatter στοιχεία, αλλά θα σε σοκάρουν με το κίνητρο να μπεις στην ψυχολογία του κακού, διαπιστώνοντας ότι δεν απέχει πολύ από εσένα τον ίδιο ή τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας. Όπως έχουν αναφέρει διάφοροι πατέρες του τρόμου όπως ο Stephen King, δεν είναι τρομακτικό να δεις για παράδειγμα ένα κομμένο χέρι, αλλά ένα παιδί να το περιεργάζεται. Δεν είναι τρομακτικό να δεις την μορφή ενός τέρατος να παραμονεύει σε ένα σκοτεινό σημείο του δωματίου σου, αλλά να σε αφήνει να φαντάζεσαι ότι είναι εκεί. Αν το καλοσκεφτείς, τρόμαζες περισσότερο όταν απλά άκουγες τα βήματα του Mr X και του Nemesis ή τον ήχο από τα νύχια ενός licker παρά όταν τα έβλεπες πραγματικά μπροστά σου. Στο Silent Hill σε τρόμαζε αυτό που σκεφτόσουν ότι υπάρχει στην ομίχλη και οι άμορφοι εχθροί που αντανακλούσαν τις φοβίες του πρωταγωνιστή και κατ’ επέκταση του παίκτη.

Αυτό που ουσιαστικά μας τρόμαζε στο Resident Evil δεν ήταν ούτε τα ζόμπι, ούτε οι γιγάντιες αράχνες, ούτε οι Tyrants. Ήταν η απομόνωση, η κλειστοφοβία και ο φόβος του τι σε περιμένει στην επόμενη γωνία, όταν ξέροντας πως με τα ελάχιστα αυτά πυρομαχικά που έχεις πρέπει να βρεις τρόπο να επιβιώσεις. Ήταν η ισοζυγία ατμόσφαιρας και «survival». Αυτό που στοίχισε στη σειρά Resident Evil ήταν η ανασφάλεια της Capcom και η ανάγκη της να φτάσει στα χέρια όλο και περισσότερων παικτών, με συνέπεια το survival στοιχείο να παραδώσει μοιραία την σκυτάλη στο action. Με αφετηρία το 4 η σειρά άρχισε να απομακρύνεται από της ρίζες της και το σενάριο με την εισαγωγή των χταποδοκαλαμαριών, των σχιζοφρενών με το πριόνι και των γιγαντιαίων troll να γίνεται αχταρμάς. Με αποκορύφωμα βέβαια τα «εγκλήματα» που έγιναν στο 6 (ποιος μπορεί να ξεχάσει τον δεινόσαυρο).

Για εμένα η σειρά έπρεπε να είχε σταματήσει στο Code Veronica. Ξέρω ότι αρκετοί από εσάς αγαπάτε το 4 και κάποιοι το θεωρείτε το καλύτερο της σειράς, αλλά και γενικότερα ως παιχνίδι. Δε διαφωνώ ότι ήταν καινοτόμο ως προς τους νέους μηχανισμούς που έφερε στο τραπέζι, αλλά δεν μπορώ να πω ψέματα για το πόσο μα πόσο ξενερωμένος ένιωθα όταν το έπαιξα τότε. Ουδεμία σχέση και αίσθηση δεν μπόρεσα να νιώσω συγκριτικά με τα προηγούμενα. Ναι, «παικτικά» ήταν ικανοποιητικό, είχε αξιοπρεπή ατμόσφαιρα, αλλά όλα τα άλλα μου έδιναν την αίσθηση πως αυτό που έπαιζα ήταν κάτι ξένο που απλά έφερε το όνομα Resident Evil. Το 5 και το 6 νομίζω δε χρειάζεται να τα αναφέρω καν, άλλωστε τα έχουμε συζητήσει αρκετές φορές.

Το 7 από την άλλη (αν εξαιρέσουμε τα δυο τραγικά DLCs που ακολούθησαν), έδειξε ότι έμαθε από τα λάθη του παρελθόντος, εκπληρώνοντας την πολυετή υπόσχεση της εταιρίας περί επιστροφής στις ρίζες, παρόλο που ήρθε με αξιοσημείωτες αλλαγές, όπως η first person camera. Ναι, ήταν ένα εξαιρετικό παιχνίδι τρόμου και ναι, είχε φοβερή ατμόσφαιρα. Δεν μπορώ να κρύψω όμως ότι δε με χάλασε η κάμερα πρώτου προσώπου, ούτε ότι μου άφησε την ίδια αίσθηση. Το 7 σίγουρα πάτησε γερά πάνω στις ρίζες της σειράς. Στην απομόνωση δηλαδή, στην κλειστοφοβία και στο «survival horror» στοιχείο γενικότερα. Ωστόσο, αν ουσιαστικά εξαιρέσουμε την τελική σκηνή και κάποια hints από δω κι από κει μέσα στο παιχνίδι, τίποτα δεν μπορούσε να με προϊδεάσει πως αυτό που έπαιζα έχει κάποια σχέση με Resident Evil. Θα μπορούσε πολύ εύκολα να ήταν ένα νέο IP που όλοι θα μιλούσαν γι’ αυτό.

Από την άλλη, η reimagined εκδοχή των remakes νομίζω ήταν το «υγρό» όνειρο κάθε βετεράνου της σειράς που φανταζόταν τα αγαπημένα του παιχνίδια με σύγχρονα γραφικά. Θυμάμαι την απερίγραπτη χαρά μου όταν άκουσα ότι το 2 επιστρέφει και το σοκ μου όταν πάτησα το start και είδα την υπέροχη οπτικά δουλειά που είχαν κάνει. Για να είμαι όμως απόλυτα ειλικρινής, όσο κι αν μου κοβόταν η ανάσα απ’ τη συγκίνηση τη στιγμή που περνούσα από αγαπημένα σημεία του παιχνιδιού κι όσο κι αν ομολογουμένως το απόλαυσα, δεν κατάφερα να νιώσω το ίδιο ούτε στο 2 ούτε στο 3 σε σχέση με το όπως τα ένιωσα στην εποχή τους.

Τα λάτρεψα βέβαια και τα δυο και νομίζω ότι αποδέχτηκα τις αλλαγές και τους συμβιβασμούς που έφεραν. Έχω την εντύπωση, ωστόσο, ότι σε κανέναν που τα έπαιξε τότε, δεν άφησαν την ίδια αίσθηση. Νομίζω απλά τα βρήκαμε «οκ», περάσαμε καλά και συνεχίσαμε παρακάτω. Δεν μας συγκλόνισαν στο ίδιο βαθμό, ούτε εμάς, ούτε πολύ περισσότερο τους (αν υποθέσουμε ότι τους έδωσαν καν σημασία) νεότερους gamers. Πιστεύω, ωστόσο, ότι η Capcom έκανε ότι καλύτερο μπορούσε για να τα φέρει στη σημερινή εποχή. Μη ξεχνάμε σαφώς ότι ένας τεράστιος παράγοντας που συνέβαλε σε αυτό που χαράχθηκε τότε μέσα μας, ήταν η ηλικία και οι ελάχιστες εμπειρίες. Αλλιώς αντιλαμβανόμασταν τα πράγματα γύρω από το horror γενικότερα (όχι μόνο στα παιχνίδια) πριν 20 χρόνια και αλλιώς τώρα.

Σκεφτείτε μόνο αυτό. Πόσες ταινίες τρόμου έχετε δει από τότε, πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε κάτι αξιόλογο που να σας έμεινε και ποια από αυτές δεν βασίζονταν αμιγώς στον ψυχολογικό τρόμο ή δεν είχε το «αστυνομικό» στοιχείο μέσα της. Εγώ προσωπικά δε θυμάμαι. Γι’ αυτό και αποφεύγω πλέον να βλέπω ταινίες τρόμου, γιατί ξέρω ότι θα σπαταλήσω άδικα τον χρόνο μου. Ειδικά αυτές που φέρουν υποσχέσεις του τύπου «απόλυτα τρομακτικό», «θα κατουρηθείτε πάνω σας» κλπ.

Είναι πολύ δύσκολο για μια εταιρία να φτιάξει ένα πραγματικό παιχνίδι τρόμου στη σημερινή εποχή, πόσο μάλλον να επαναφέρει κάτι τόσο κλασικό. Ο λόγος δεν είναι ότι δεν έχουν την ικανότητα, αλλά γιατί ο ίδιος ο κόσμος έχει αλλάξει, έχει εξοικειωθεί ή πολύ απλά έχει ωριμάσει. Ας μη πάρουμε μόνο τα παιχνίδια, αλλά και τις ταινίες. Όσα remakes είδατε που επανήρθαν στο σήμερα, σας έκαναν να νιώσετε το ίδιο όπως την πρώτη φορά; Νομίζω πως όχι.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ το πόσο με πείραξε όταν πριν κάποια χρόνια που έπαιξαν τιμητικά οι κινηματογράφοι τον Εξορκιστή -την αναμφισβήτητα καλύτερη ταινία τρόμου όλων των εποχών- η αντίδραση της πιτσιρικαρίας στην αίθουσα που γελούσε λες και έβλεπε κωμωδία. Φαντάσου πως όταν η συγκεκριμένη ταινία παίχτηκε πρώτη φορά το ’73 στο σινεμά, οι άνθρωποι έπεφταν λιπόθυμοι κι έβγαιναν έξω σοκαρισμένοι. Μη πας μακριά, θυμήσου τον εαυτό σου στην εποχή της βιντεοκασέτας που είδες την ταινία και το πως ένιωσες. Μιλάμε για τρομακτική αντίθεση έτσι; Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τους gamers.

Σίγουρα είναι τρομερά δύσκολο για έναν developer να τους ικανοποιήσει όλους. Το λάθος που κάνουν για εμένα είναι όπως είπαμε και παραπάνω ότι δεν χρειάζεται να δείξουν στον παίκτη κάτι, αλλά να τον αφήσουν να το φαντάζεται, να δώσουν έμφαση στον ήχο και στη μουσική, να κάνουν με λίγα λόγια ένα ατμοσφαιρικό παιχνίδι κι ας βάλουν και το action στοιχείο μέσα. Τρανό παράδειγμα είναι το σχετικά πρόσφατο Dead Space. Βλέπεις το πόσο άψογα αν θέλουν οι developers και έχουν μεράκι, μπορούν να ισορροπήσουν άρτια το action με το horror στοιχείο και να προσφέρουν έντονες στιγμές horror και survival.  

Όσο για το Resident Evil 8, πραγματικά δεν ξέρω τι να περιμένω. Η ιδανική σκέψη που κάνουμε όλοι νομίζω είναι να βγει ένα αποτέλεσμα που θα συνδυάζει τα remakes με το 7. Σεναριακά πιστεύω ότι η Capcom με τον αχταρμά που έχει κάνει στο 6 το έχει ήδη χάσει στο κομμάτι αυτό το παιχνίδι. Ωστόσο, δεν είναι πολύ αργά. Η σειρά Resident Evil για να σταθεί στο σήμερα πρέπει κάποια στιγμή να ωριμάσει, να σοβαρέψει το ύφος της περισσότερο και να κόψει τους δεσμούς με το παρελθόν. Να αποτινάξει όσο γίνεται από πάνω της την b-movie αισθητική και να δώσει έμφαση στους χαρακτήρες, στο σενάριο και στον αγνό πραγματικό τρόμο. To 7, αν και ανορθόδοξα, έθεσε μια στιβαρή βάση που μπορεί άνετα να χτίσει πάνω της. Το μόνο που μένει είναι να αφήσει στην άκρη τα πειράματα που έκανε με τα DLCs και να το εκμεταλλευτεί σωστά.


Εσάς ποιες είναι οι σκέψεις σας για το Resident Evil 8; Τι θέλετε και τι περιμένετε να δείτε; Πιστεύετε η Capcom μπορεί να κάνει το θαύμα της και να μας συγκλονίσει για ακόμα μια φορά όπως παλιά; Θα θέλατε η σειρά να ακολουθήσει τα βήματα άλλων δημοφιλών παιχνιδιών του τύπου The Last of Us ή Days Gone ή προτιμάτε μια συνταγή πιο κοντά στο 4; Κι αν ναι, πιστεύετε ότι μπορεί να σταθεί το ίδιο στο 2020; Περιμένουμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον τις απόψεις σας στα σχόλια!