Η Θεωρία του Χάους εξηγεί τη συμπεριφορά των μονόκερων φαλαινών

Εκπληκτικά και μυστηριώδη πλάσματα
02 Οκτωβρίου 2022 15:11
Η Θεωρία του Χάους εξηγεί τη συμπεριφορά των μονόκερων φαλαινών

Η φάλαινα-μονόκερος είναι ένα αινιγματικό πλάσμα. Πέρα από τη μοναδική εμφάνισή της, ορισμένα τμήματα του τρόπου ζωής της έχουν μείνει κρυφά από τους επιστήμονες. Ξέρουμε πως μπορούν να βουτούν στο απίστευτο βάθος των 2 χιλιομέτρων και πως εξαρτώνται από τον αρκτικό πάγο για τον κύκλο ζωής τους, ωστόσο οι κινήσεις τους είναι πολύ περίπλοκες για να εξηγηθούν.

Ερευνητές του Hokkaido University στην Ιαπωνία όμως, αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τη Θεωρία του Χάους για να ρίξουν φως στην ασυνήθιστη συμπεριφορά των κινήσεών τους στις ανατολικές ακτές της Γροιλανδίας.

Η Θεωρία του Χάους είναι η μελέτη της δραστηριότητας που εμφανίζεται ως απρόβλεπτη, στην πραγματικότητα όμως ορίζεται από αυστηρούς νόμους. Όπως και η δημοφιλής αναφορά του παραδείγματος της πεταλούδας που με το χτύπημα των φτερών της ξεκινά ένα τυφώνα, πρόκειται για περιπτώσεις όπου αλληλοσυνδεόμενοι νόμοι της φυσικής συγκεντρώνονται με τρόπο που κανένα σύστημα δεν μπορεί να εντοπίσει. Έτσι και η συμπεριφορά των μονόκερων φαλαινών, δε βγάζει νόημα για τα ανθρώπινα μυαλά μας.

Οι ερευνητές προσκόλλησαν στην πλάτη μίας μονόκερης φάλαινας έναν αισθητήρα βάθους και κατέγραψαν τις κινήσεις της μέσω δορυφόρου σε διάρκεια 83 ημερών. Σε συνδυασμό με τη βιολογία του ζώου και την επεξεργασία του σήματος, κατάφεραν να αναπτύξουν μία μέθοδο η οποία χρησιμοποιεί μαθηματικές τακτικές που προέρχονται από τη Θεωρία του Χάους για να καταλάβουν τη χαοτική συμπεριφορά της φάλαινας σε ένα δυναμικό περιβάλλον.

Έτσι, κατάφεραν να βρουν μία κρυμμένη καθημερινή συνήθεια της φάλαινας, καθώς και πώς επηρεάζεται από ερεθίσματα όπως η αλλαγή εποχών. Συγκεκριμένα, η φάλαινα συνήθιζε να ξεκουράζεται κοντά στην επιφάνεια το μεσημέρι, αλλά όταν βουτούσε εκείνη την ώρα, βουτούσε πολύ βαθιά. Οι βουτιές τη νύχτα ήταν σε πιο ρηχά νερά αλλά ήταν πιο έντονες, ίσως επειδή η φάλαινα κυνηγούσε καλαμάρια. Η φάλαινα επίσης προσάρμοζε τη συμπεριφορά της ανάλογα την ποσότητα του πάγου που υπήρχε στην επιφάνεια. Αν ο πάγος ήταν αρκετός, μείωνε τη δραστηριότητα στην επιφάνεια και βουτούσε πιο έντονα.

Επειδή η ζωή των μονόκερων φαλαινών είναι τόσο αλληλένδετη με το θαλάσσιο πάγο, η κλιματική αλλαγή απειλεί τον τρόπο ζωής τους και χρειαζόμαστε περισσότερες πληροφορίες για αυτές έτσι ώστε να τις προστατέψουμε. Η συγκεκριμένη έρευνα αποδεικνύει επίσης πως η Θεωρία του Χάους μπορεί να είναι χρήσιμη και στη μελέτη της συμπεριφοράς άλλων ζώων.

Η προσέγγισή μας είναι σχετικά απλή να εφαρμοστεί και μπορεί να χαρτογραφήσει και να κατηγοριοποιήσει μακροπρόθεσμα δεδομένα, να αναγνωρίσει διαφορές μεταξύ των συμπεριφορών ξεχωριστών ζώων και διαφορετικών ειδών και να ανιχνεύσει διαταραχές στη συμπεριφορά που προκαλούνται από διαφορετικές επιρροές.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο PLOS Computational Biology.

Tags: