Μοναδική αρχαιολογική ανακάλυψη στην Κρήτη: Βρέθηκε κτίριο 4.000 ετών!

Ένα σπουδαίο εύρημα για τη μινωϊκή αρχαιολογία
16 Ιουνίου 2024 17:01
Μοναδική αρχαιολογική ανακάλυψη στην Κρήτη: Βρέθηκε κτίριο 4.000 ετών!

Αρχαιολόγοι στην Κρήτη έκαναν μια πολύ εντυπωσιακή ανακάλυψη. Συγκεκριμένα, βρέθηκε μια πέτρινη κατασκευή ηλικίας 4.000 ετών σε λόφο κοντά στο Καστέλι!

Το νεοανακαλυφθέν κτίριο, το οποίο περιγράφεται από το Υπουργείο Πολιτισμού ως ένα "μοναδικό και εξαιρετικά ενδιαφέρον εύρημα", χρονολογείται από τον Μινωικό πολιτισμό, που φημίζεται για τα μεγαλοπρεπή παλάτια του, τη ζωντανή τέχνη και τη μυστηριώδη γραφή του. Η δομή, που μοιάζει με μια τεράστια ρόδα από ψηλά, εκτείνεται σε 1.800 τετραγωνικά μέτρα και αναδύθηκε κατά τη διάρκεια μιας ανασκαφής που προοριζόταν για έναν σταθμό ραντάρ για την υποστήριξη του νέου αεροδρομίου.

Οι ειδικοί προβληματίζονται για τον σκοπό του κτιρίου, καθώς δεν υπάρχει κανένα γνωστό αντίστοιχο στη μινωική αρχιτεκτονική. Οι τρέχουσες θεωρίες υποδηλώνουν ότι μπορεί να εξυπηρετούσε μια τελετουργική ή θρησκευτική λειτουργία. Η δομή περιβάλλεται από οκτώ βαθμιδωτούς πέτρινους τοίχους που φτάνουν σε ύψος έως και 1,7 μέτρα, ενώ το εσωτερικό αποτελείται από μικρότερους, διασυνδεδεμένους χώρους, που πιθανώς κάποτε καλύπτονταν από μια ρηχή κωνική στέγη. Η ανακοίνωση του υπουργείου ανέφερε ότι το κτίριο πιθανότατα δεν ήταν κατοικία, δεδομένης της μεγάλης ποσότητας οστών ζώων που βρέθηκαν στο εσωτερικό του, και πρότεινε ότι μπορεί να χρησιμοποιήθηκε περιοδικά για τελετές που αφορούσαν φαγητό, κρασί και προσφορές.

Αξίζει να σημειωθεί πως η σημασία του ευρήματος δεν έγκειται μόνο στο μέγεθος και την περίπλοκη κατασκευή του, αλλά και στο ιστορικό του πλαίσιο. Το κτίριο χρονολογείται στο 2000 με 1700 π.Χ., ευθυγραμμιζόμενο με την περίοδο κατά την οποία δημιουργούνταν τα πρώτα ανάκτορα της Κρήτης, όπως αυτά της Κνωσού και της Φαιστού. Ορισμένα χαρακτηριστικά της κατασκευής παρουσιάζουν ομοιότητες με πρώιμους μινωικούς κυψελωτούς τάφους και τύμβους που βρέθηκαν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Το υπουργείο τόνισε ότι μια τέτοια μνημειώδης κατασκευή απαιτούσε εκτεταμένη εργασία, εξειδικευμένες γνώσεις και ισχυρή κεντρική διοίκηση, κάτι που ενισχύει την πεποίθηση πως πρόκειται για κοινόχρηστο κτίριο.

Η ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού, μεταξύ άλλων, τονίζει:

​Οι ανασκαφικές έρευνες που είναι σε εξέλιξη στην κορυφή του λόφου Παπούρα, σε υψόμετρο 494μ. ΒΔ της κωμόπολης Καστελλίου και του υπό κατασκευή αεροδιαδρόμου, απέδωσαν μνημειακό αρχιτεκτονικό σύνολο, σε κυκλικό σχήμα, μοναδικό για την μινωική αρχαιολογία, διαμέτρου περίπου 48μ. καλύπτοντας  επιφάνεια περίπου 1800τμ. Βρίσκεται στο πιο ψηλό σημείο του λόφου, σε τμήμα της κορυφής που είχε απαλλοτριωθεί για την τοποθέτηση Συστημάτων Επιτήρησης (ραντάρ) του νέου αερολιμένα.

Η μνημειώδης αυτή κατασκευή αποτελείται από 8 επάλληλους λιθόκτιστους δακτυλίους -μέσου πάχους 1,40μ., και μεγ. εκτιμώμενου σωζόμενου ύψος 1,7μ.- αναπτυγμένους σε διαφορετικά υψομετρικά επίπεδα. Οι δακτύλιοι διαμορφώνουν στο κέντρο ένα κυκλικό κτίσμα (ζώνη Α) διαμέτρου 15μ. με εκφορική δόμηση, το εσωτερικό του οποίου (διαμέτρου 9μ.) χωρίζεται σε 4 τεταρτημόρια. Η ζώνη Α περιβάλλεται από μία δεύτερη κύρια ζώνη (ζώνη Β, μεγ. πλάτους  6,9), στην οποία ακτινωτοί τοίχοι τέμνουν κάθετα τους δακτύλιους των χαμηλότερων επιπέδων διαμορφώνοντας μικρότερους χώρους. Με την πρόοδο της ανασκαφής αποκαλύπτεται μια σχεδόν δαιδαλώδης διάρθρωση, καθώς οι χώροι επικοινωνούν μεταξύ τους με στενά ανοίγματα.  Στη ΝΔ και ΒΔ παρειά αποκαλύφθηκαν δύο πιθανές κύριες είσοδοι προς τις κεντρικές ζώνες.

Η κύρια περίοδος χρήσης φαίνεται πως ήταν μεταξύ (2000-1700π.Χ.), δηλαδή πιθανώς θεμελιώθηκε λίγο πριν ή στην αρχή της παλαιονακτορικής περιόδου (ΜΜΙ – ΙΙ), ενώ η παρουσία νεοανακτορικής κεραμεικής στο στρώμα καταστροφής, δηλώνει ότι η χρήση του μνημείου συνεχίστηκε και την περίοδο των νέων ανακτόρων.