Denis Villeneuve: Είναι ο καλύτερος σκηνοθέτης επιστημονικής φαντασίας του 21ου αιώνα;

Μπορεί να έγινε γνωστός στο ευρύτερο κοινό για τα αστυνομικά του θρίλερ, όπως το Prisoners και το Sicario, ωστόσο, το είδος που μάλλον τον έχει απογειώσει τόσο καλλιτεχνικά όσο και εμπορικά ως σκηνοθέτη είναι αυτό της επιστημονικής φαντασίας. Συνολικά στην καριέρα του ο Villeneuve, μας έχεις προσφέρει έντονες συγκινήσεις με ταινίες που κοίταξαν τα σκοτάδια της ανθρώπινης κατάστασης, εξερευνώντας με έναν σύνθετο αλλά και στοχαστικό τρόπο θέματα όπως η ηθική, η εξουσία και ο έλεγχος, είτε πρόκειται σε κοινωνικό είτε σε κοσμικό επίπεδο, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που το κάνει αυτό ενσωματώνοντας στοιχεία σουρεαλισμού στις ιστορίες που αφηγείται.

Χτίζει με υπομονή τον κόσμο αλλά και την ατμόσφαιρα που επιθυμεί να μεταφέρει τους θεατές του, κυρίως μέσα από τον εξαιρετικό σχεδιασμό του ήχου αλλά και από την αριστοτεχνική διαχείριση της εικόνας, χειραγωγώντας έτσι τα συναισθήματα τους και βυθίζοντας τους αργά αλλά σταθερά, σαν κινούμενη άμμος, στο συναρπαστικά φανταστικό μέρος που έχει φανταστεί για εκείνους.

Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε αναφέρει μέσα από άρθρα μας ότι, όταν ένας σκηνοθέτης θέλει να δημιουργήσει καινούργια σύμπαντα, ένα από τα βασικά στοιχεία για να το καταφέρει αυτό είναι  να κάνει τον θεατή να συνδεθεί συναισθηματικά με αυτά. Η σύνδεση δεν χρειάζεται να έχει πάντα θετική διάθεση. Δηλαδή, είτε γίνει με τη σαπίλα του Game of Thrones, είτε με τα ονειρεμένα καταπράσινα βουναλάκια του Shire από το The Lord of the Rings, το αποτέλεσμα πρέπει να είναι πάντα το ίδιο. Ο θεατής να πειστεί και στην συνέχεια να γίνει παθητικό κομμάτι αυτού του κόσμου.

Ο Villeneuve, έχει αποδείξει πλέον ότι είναι ο καταλληλότερος για να πετύχει αυτό το αποτέλεσμα. H έμφαση στην παραμικρή λεπτομέρεια, από τα σκηνικά, τα κοστούμια, τα εφέ, αλλά και την έξυπνη χρήση μουσικής, συμβάλλουν στο να δημιουργήσουν την κατάλληλη ατμόσφαιρα. Η συνεργασία του με ταλαντούχους και διακεκριμένους καλλιτέχνες στον τομέα τους, όπως για παράδειγμα ο Roger Deakins στην φωτογραφία, oι Hans Zimmer και Jóhann Jóhannsson στην μουσική, o Joe Walker στο μοντάζ, βοηθούν ώστε να μεταφέρουν με τον πιο πιστό τρόπο το όραμα του σκηνοθέτη στην μεγάλη οθόνη. Παρακάτω θα ρίξουμε μία ματιά στις τρεις ταινίες επιστημονικής φαντασίας που τον έχουν κάνει να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους στο είδος.

Arrival (2016)

Βασισμένο στο διήγημα του Ted Chiang Story of Your Life, το Arrival, είναι η πρώτη sci-fi ταινία του Villeneuve, η οποία εντυπωσίασε το κοινό με τα εξαιρετικά εφέ αλλά και με τα βαθιά φιλοσοφικά της ζητήματα. Ο συναισθηματικός πυρήνας της ιστορίας βρίσκεται στον χαρακτήρα της Louise Banks, της γλωσσολόγου που καλείται για την αποκρυπτογράφηση των εξωγήινων που εμφανίστηκαν σε διάφορες τοποθεσίες πάνω στη γη. Η πρωταγωνίστρια Amy Adams, δίνει μία αξιοσημείωτη παράσταση στον ρόλο της γλωσσολόγου, απεικονίζοντας πιστά την αίσθηση της περιέργειας, του δέους αλλά και της ανησυχίας του χαρακτήρα της, προσδίδοντας σε κάθε σκηνή το απαραίτητο συναισθηματικό βάθος. Από την αρχική εμφάνιση του εξωγήινου διαστημικού σκάφους μέχρι τους μινιμαλιστικούς χώρους στης στρατιωτικής βάσης, η ταινία εκπέμπει μία αίσθηση θαυμασμού και μυστηρίου.

Blade Runner 2049 (2017)

Το Blade Runner 2049, είναι το επικό νεο-νουάρ, σίκουελ της ταινίας Blade Runner του 1982, που έδωσε την ευκαιρία στον Villeneuve, να μεταφέρει τους θεατές σε ένα γνώριμο δυστοπικό μέλλον. Η υπνωτική κινηματογράφηση του Roger Deakins σε συνδυασμό με τις καθηλωτικές μελωδίες των Hans Zimmer και Benjamin Wallfisch, δημιουργούν την ιδανική ατμόσφαιρα σε έναν κόσμο που μοιάζει οικείος αλλά και εντελώς ξένος. Θεματικά, η ταινία παίζει με τις αναμνήσεις αλλά μένει πιστή στο κεντρικό προβληματισμό της αρχικής ταινίας. Τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, αλλά και τις συνέπειες της προόδου της τεχνολογίας και τις επιπτώσεις της στην ανθρωπότητα. Οι ρέπλικες λειτουργούν συμβολικά ώστε να προειδοποιήσουν για τους κινδύνους του να παίζεις θεός και τα ηθικά διλήμματα που προκύπτουν όταν δημιουργούνται ανθρωπόμορφα όντα.

Dune (2021)

Εδώ ο Villeneuve, συνυπογράφει το σενάριο μαζί με τους Jon Spaihts και Eric Roth, και σκηνοθετεί μία ταινία επικών διαστάσεων. Φανερά επηρεασμένος από την αγάπη του για το Lawrence of Arabia του 1962, παρουσιάζει μία από τις σπουδαιότερες δουλειές του μέχρι στιγμής (αναμένουμε φυσικά την πρεμιέρα του Dune: Part Two). Από τα εξωτικά τοπία του Arrakis, μέχρι τα εντυπωσιακά σχεδιασμένα διαστημόπλοια και τις φουτουριστικές πόλεις, τα πάντα στην ταινία σου μαγνητίζουν το βλέμμα και σου κόβουν την ανάσα. Ο Villeneuve, παρέα με τους Greig Fraser στην φωτογραφία και Hans Zimmer, με τις μυσταγωγικές του μελωδίες, μεταφέρουν στην μεγάλη οθόνη το σύμπαν του Herbert με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, δημιουργώντας ένα πραγματικό αριστούργημα που τιμά την κληρονομιά του αρχικού υλικού του, ενώ ωθεί το είδος προς νέες ελπιδοφόρες κατευθύνσεις.