Τελικά βοηθάει ο μεσημεριανός ύπνος; Αυτή είναι η απάντηση των ειδικών

Η μεσημεριανή ‘σιέστα’, ο ‘υπνάκος’, το ‘nap’ όπως το λένε στο εξωτερικό, είναι μια συνήθεια που ερμηνεύεται από πολλούς ως ένδειξη τεμπελιάς ή έλλειψης ενέργειας, ενώ για άλλους αποτελεί ένα ανεκτίμητο εργαλείο για να τα βγάλουν πέρα με την καθημερινότητά τους. Τι ισχύει όμως σύμφωνα με τους ειδικούς; Βοηθάει τελικά ένας σύντομος υπνάκος ή οδηγεί σε υποτονικότητα και λιγότερη ενέργεια;

Απάντηση ήρθε να δώσει μέσα από ένα δημοσίευμα στο ακαδημαϊκό μέσο The Conversation, ο Dr. Steven Bender, κλινικός αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Texas A&M που ειδικεύεται στον στοματοπροσωπικό πόνο και στις φαρμακευτικές αγωγές που σχετίζονται με τον ύπνο. Με βάση την εμπειρία του και τις πιο πρόσφατες επιστημονικές μελέτες λοιπόν, ας εξερευνήσουμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του napping και πώς μπορείτε να εντάξετε καλύτερα τη συνήθεια στην καθημερινότητά σας.

Τα αποδεδειγμένα πλεονεκτήματα του σύντομου ύπνου

Οι έρευνες δείχνουν σταθερά ότι ένας σύντομος ημερήσιος υπνάκος, διάρκειας 20 έως 30 λεπτών, μπορεί να οδηγήσει σε πλήθος οφελών. Ειδικότερα, αυτά τα σύντομα «διαλείμματα» μπορούν:

• Να βελτιώσουν τη μνήμη και τη νοητική λειτουργία.
• Να ενισχύσουν την εγρήγορση, την προσοχή και τον χρόνο αντίδρασης.
• Να οδηγήσουν σε αυξημένη παραγωγικότητα και να διεγείρουν τη δημιουργικότητα.
• Να βοηθήσουν τον εγκέφαλο να επεξεργαστεί τις καθημερινές πληροφορίες, βελτιώνοντας έτσι τις ικανότητες επίλυσης προβλημάτων.
• Να μειώσουν τα επίπεδα άγχους και να προάγουν την καλύτερη διάθεση, όταν διατηρούνται κάτω από 30 λεπτά.
• Πιθανώς να μειώσουν τους κινδύνους καρδιαγγειακών παθήσεων βοηθώντας στη ρύθμιση διαφόρων χημικών ουσιών στο σώμα.
  
  

Ύπνος & Ενίσχυση δεξιοτήτων

Ένα πολύ ενδιαφέρον όφελος που χρίζει ειδικής αναφοράς είναι ότι ο ύπνος μπορεί να βοηθήσει με την εκμάθηση δεξιοτήτων, παραδείγματος χάρη αν προσπαθείτε να μάθετε να χειρίζεστε ένα μουσικό όργανο. Οι αναμνήσεις και οι διάφορες δεξιότητες τείνουν να εδραιώνονται στο μυαλό μας κατά τη διάρκεια του ύπνου, και αυτό περιλαμβάνει και τον σύντομο ύπνο, τα naps.

Το μεγάλο «αλλά» - Ο κίνδυνος των μεγαλύτερων «υπνάκων»

Ενώ οι σύντομοι υπνάκοι μπορούν θεωρητικά να προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα, αν ο το nap δεν είναι και τόσο… «υπνάκος» και ξεπεράσει δηλαδή τα 30 λεπτά, τότε μπορεί αντιθέτως να έχει μειονεκτήματα. Για παράδειγμα, τα παρατεταμένα σε διάρκεια naps μπορεί να οδηγήσουν στη λεγόμενη αδράνεια ύπνου. Πρόκειται για την κατάσταση κατά την οποία, όταν ξυπνάτε αισθάνεστε “ζαλισμένοι”, σαν να έχετε μια μικρή “μέθη” και σα να είστε “αποπροσανατολισμένοι”.

Επίσης, για τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, οι παρατεταμένοι υπνάκοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων. Μάλιστα, ο καθηγητής επισημαίνει πως είναι ζωτικής σημασίας να καταλάβουμε ότι το να βασιζόμαστε μετά από ένα παρατεταμένο nap στην καφεΐνη για την καταπολέμηση αυτής της υπνηλίας, είναι μια όχι και τόσο καλή λύση, αφού εύκολα μπορεί να οδηγήσει στη συνέχεια σε γενικότερη διαταραχή του κανονικού ύπνου.

Πως να προσεγγίζετε τα naps για περισσότερη ενέργεια:

Ενώ τα πλεονεκτήματα είναι θεωρητικά πολλά, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι πρόκειται για κάτι συμπληρωματικό και όχι για αντικαταστάτη του ποιοτικού νυχτερινού ύπνου. Εάν αισθάνεστε συνεχώς υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, βεβαιωθείτε ότι δίνετε προτεραιότητα σε ένα σωστό πρόγραμμα ύπνου τη νύχτα.

Όπως και να ‘χει όμως, για να αξιοποιήσετε τα οφέλη του μεσημεριανού ύπνου χωρίς τα μειονεκτήματα, λάβετε υπόψη σας αυτές τις οδηγίες, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα του Dr. Steven Bender:

• Περιορίστε τους μεσημεριανούς ύπνους στα 20 με 30 λεπτά.
• Προτιμήστε ώρες νωρίς το απόγευμα, που ευθυγραμμίζονται καλύτερα με τη μειωμένη ενέργεια μετά το μεσημεριανό και τους φυσικούς κιρκάδιους ρυθμούς.
• Αποφύγετε τους αργοπορημένους υπνάκους, εξασφαλίζοντας ότι το nap ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4 με 6 ώρες πριν από την ώρα του κανονικού ύπνου.
• Επιλέξτε έναν ήσυχο, ελαφρά φωτισμένο χώρο για μέγιστη άνεση.