Sheltered Review

Η Team 17 είναι μια ιστορική φίρμα στα βιντεοπαιχνίδια. Έχει βάλει την σφραγίδα της σε μερικά από τα πιο αγαπημένα και πολύ παιγμένα. Παιχνίδια όπως το Alien Breed, το Body Blows Galactic, το Pinball Madness και, φυσικά, το Worms. Αυτά ανήκουν όμως σε μια άλλη εποχή. Μια σχεδόν ρομαντική εποχή όπου τα παιχνίδια ήταν κάτι παραπάνω από ‘παιχνίδια’. Ήταν μια ολοκληρωμένη εμπειρία που ερχόταν σε ένα ξεχωριστό κουτί γεμάτο με καλούδια και μυρωδιές. Και Gameplay. Βασικό. Μπόλικο gameplay. Είναι άξιο απορίας το πώς μια τέτοια εταιρία καταφέρνει να επιβιώνει μέχρι σήμερα, όμως η έλευση των κινητών τηλεφώνων έχει δώσει την ευκαιρία σε τέτοιες εταιρίες να εξελίσσουν τα αρχικά τους παιχνίδια και να τα μεταφέρουν σε αυτά. Ας περάσουμε όμως στο τελευταίο δημιούργημα της, το Sheltered.

To Sheltered είναι το ‘παιδί’ που θα είχαν κάνει αν μπορούσαν το ‘Fallout Shelter’ και το ‘This War of Mine’. Είναι βαθιά επηρεασμένο από αυτά τα δύο παιχνίδια και τους μηχανισμούς τους. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η ιστορία έχει να κάνει με την επιβίωση μιας οικογένειας τεσσάρων ατόμων. Μιας μητέρας, ενός πατέρα και δύο παιδιών. Το περιβάλλον είναι post apocalyptic, κάτι που σημαίνει πως θα βρούμε την οικογένειά μας να βρίσκεται προφυλαγμένη κάτω από την Γη σε ένα καταφύγιο. Βασικός και μόνος στόχος; Η επιβίωση για όσο περισσότερο μπορούμε. Όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο τέλος, ή μάλλον έχει, τον θάνατο. Αδιαμφισβήτητα κάποια στιγμή το παιχνίδι θα τελειώσει με αυτόν τον τρόπο, Όμως θα έχεις πάρει πολύ σημαντικά μαθήματα σχετικά με την επιβίωση και την αξιοποίηση των πόρων ή τη διαχείριση των συναισθημάτων.

Το παιχνίδι είναι δύσκολο. Χωρίς την παραμικρή προειδοποίηση σε ρίχνει στα βαθιά. Σε επίπεδο management, σου ζητά να κάνεις πολλά χωρίς να υπολογίζει τις γνώσεις σου. Οι πρωταγωνιστές σου πεινάνε συνέχεια, αντικείμενα πρέπει να επιδιορθώνονται όλη την ώρα, νέα αντικείμενα πρέπει να χτίζονται, το στρες πρέπει να ρυθμίζεται και η γεννήτρια να παραμένει σε λειτουργία. Πέρα από αυτά θα πρέπει να ελέγχουμε τον ασύρματο, να διώχνουμε εισβολείς και να βρίσκουμε αντικείμενα και φαγητό. Και νερό φυσικά. Μην ξεχνάμε το νερό. Πολλές φορές οι πρωταγωνιστές μας θα παραπονιούνται πως πρέπει να κάνουν μπάνιο, όμως το μπάνιο κοστίζει σε μερίδες νερού. Το ίδιο και η καθαριότητα στο καταφύγιο. Κάθε σταγόνα νερού είναι πολύτιμη. Γενικά, η διαχείριση των μέσων μας είναι ένα δύσκολο πράγμα. Πρέπει κανείς να βρει τη χρυσή τομή. Μετά από λίγο καταλαβαίνεις πως ένας ήρωας μπορεί να αντέξει αρκετές μέρες χωρίς φαγητό ή χωρίς μπάνιο οπότε συνηθίζεις να ‘αγνοείς’ τις παρακλήσεις τους. Σιγά, σιγά μεταμορφώνεσαι κι εσύ ο ίδιος σε ένα ‘στυγνό’ διαχειριστή που ενεργεί ‘για το καλό’ και όχι για να ικανοποιήσει τους ενοίκους.

Το θέμα με αυτά τα παιχνίδια είναι πως μπορούν να σε βάλουν να σκεφτείς τι θα έκανες σε αντίστοιχη περίπτωση. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζεις. Μαθαίνεις ουσιαστικά τον εαυτό σου. Θα προσπαθούσες να κρατήσεις τους πάντες όσο το δυνατόν περισσότερο στη ζωή, ή θα τους προσέφερες τα πάντα ώστε να ζήσουν τις τελευταίες τους μέρες ευχαριστημένοι; Γιατί το μόνο σίγουρο είναι ο θάνατος και στις δύο περιπτώσεις. Το γεγονός πως το παιχνίδι σε οδηγεί να δημιουργήσεις και να ονοματίσεις όλους τους χαρακτήρες το κάνει λίγο πιο προσωπικό. Είναι το πώς θα διαχειριστείς το χρόνο, που κάνει τέτοια παιχνίδια να έχουν ενδιαφέρον, ειδικά όταν είναι τόσο ‘προσωπικά’. Αυτό όμως, σε φιλοσοφικό επίπεδο, γιατί σε επίπεδο παρουσίασης και gameplay δεν είναι όλα ‘ρόδινα’.

Όπως είπα και προηγουμένως, το Sheltered ζητάει πάρα πολλά από εσένα. Υπάρχει βέβαια η ‘αυτόματη’ λειτουργία του κάθε ήρωα άλλα σε αυτό το mode καταναλώνει πράγματα που μπορεί να μην ήθελες. Μπορεί για παράδειγμα οι ήρωες να χρησιμοποιούν το φαγητό και το νερό κατά βούληση εξαντλώντας τους πόρους γρηγορότερα. Κάθε αντικείμενο διαθέτει κάποια χαρακτηριστικά που χρειάζεται να ελέγχουμε επί μονίμου βάσεως. Για παράδειγμα υπάρχει ένα φίλτρο για τον αέρα έξω από το καταφύγιο το οποίο απαιτεί επισκευή κάθε τόσο, ή μια γεννήτρια την οποία πρέπει επίσης να επισκευάζουμε και να συντηρούμε με καύσιμο ώστε να λειτουργούν τα φώτα. Ανάλογα με τα υλικά που έχουμε στη διάθεση μας, μπορούμε να κάνουμε αναβαθμίσεις σε αυτά τα αντικείμενα, άλλα σχεδόν και σε όλα τα αντικείμενα του καταφυγίου. Οι αποφάσεις μας πρέπει να είναι μελετημένες. Έτσι, μπορεί να έχουμε τα υλικά να φτιάξουμε ένα κρεβάτι, όμως εμείς πρέπει να κρίνουμε αν είναι προτιμότερο να φτιάξουμε έναν υπνόσακο αντί για αυτό, μιας και τα ξύλα χρειάζονται και για άλλα αντικείμενα.

Το να μαζεύουμε αντικείμενα είναι ένα ακόμα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του παιχνιδιού. Μέσω ενός χάρτη οργανώνουμε εξερευνήσεις σε συγκεκριμένα σημεία. Όμως, όσο απλό ακούγεται, άλλο τόσο περίπλοκο είναι. Οι εξερευνήσεις αυτές απαιτούν ποσότητες νερού για εκείνους που στέλνουμε, όπως επίσης και εξοπλισμό, κυρίως μάσκες και όπλα. Κάθε μάσκα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μια φορά, κάτι που σημαίνει πως θα πρέπει να φτιάξουμε καινούργιες μετά, όμως τα αντικείμενα που χρειάζονται για την κατασκευή τους είναι τα ίδια που απαιτούνται και για την συντήρηση του νερού (για παράδειγμα κάποιο φίλτρο). Είναι αρκετά ‘ρεαλιστικό’ σε αυτό το κομμάτι το παιχνίδι, όμως πάσχει σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Τα περισσότερα αντικείμενα είναι ‘τυχαία’. Έτσι, πολλές εξερευνήσεις δεν οδηγούν πουθενά, με αποτέλεσμα απλώς να μειώνονται οι πόροι μας. Πρόκειται για αντικείμενα που θα περίμενε κανείς να βρει σε αφθονία (όπως κομμάτια ξύλου) που όμως ο χαρακτήρας μας ‘δε βρίσκει’. Αυτή η ‘τυχαία’ στιγμή της εμφάνισης των αντικειμένων που χρειαζόμαστε κάνει τα πράγματα αρκετά δύσκολα.

Δύσκολες επίσης είναι οι αναμετρήσεις με τους τυχαίους αντιπάλους που βρίσκεις στα σημεία των εξερευνήσεων. Σε αυτό το κομμάτι, το παιχνίδι μετατρέπεται σε turned base με ένα απλό σύστημα μάχης που αποτελείται από βασικές εντολές τύπου ‘attack’ ή ‘defend’. Πολλές φορές θα βρεθείτε να κινδυνεύετε σοβαρά να χάσετε τη ζωή σας από την επιθετικότητά τους και τα όπλα τους. Αυτό μέχρι να βρείτε πως ακριβώς να εξοπλίζετε τους χαρακτήρες σας κατάλληλα. Ένα επίσης σημαντικό κομμάτι των εξερευνήσεων είναι το μεταφορικό σας μέσο. Αν έχετε επιλέξει άλογο για κατοικίδιο τα πράγματα είναι ευκολότερα και γρηγορότερα για εσάς, όμως υπάρχει και ένα χαλασμένο αυτοκίνητο κοντά στο καταφύγιό σας , το οποίο όμως απαιτεί επισκευή.

Το Sheltered παρουσιάζει γλαφυρά την τραγικότητα του Post Apocalyptic καταφυγίου. Το κατοικίδιο μας αφήνει παντού τις ακαθαρσίες του σε βαθμό που στο τέλος αναρωτιέσαι αν είναι όντως χρήσιμο να το κρατάς ζωντανό. Όταν όμως αποφασίζεις να το αφήσεις νηστικό και εκείνο πεθάνει, το πτώμα του μπορεί να προκαλέσει μόλυνση μέσα στο καταφύγιο. Επίσης η διάθεση των χαρακτήρων θα πέσει κατακόρυφα με απροσδόκητα αποτελέσματα. Κάποια στιγμή, ο πατέρας της οικογένειάς μου έχασε τη διάθεση και την θέληση για ζωή και ξεψύχησε προκαλώντας μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων. Το φίλτρο δε μπορούσε να φτιαχτεί, φαγητό δεν υπήρχε, τα παιδιά αρνήθηκαν να φάνε το πτώμα, ξέσπασε φωτιά στη γεννήτρια, ο τοξικός αέρας από το χαλασμένο φίλτρο και την γεννήτρια έκαναν την ατμόσφαιρα αποπνικτική, και εκείνο το κουφάρι του κατοικίδιου που δεν είχαν προλάβει να θάψουν έσπειρε μια μόλυνση η οποία εν τέλει σκότωσε τους πάντες μέσα στο καταφύγιο.

Η ρεαλιστικότητα στο Sheltered είναι διάχυτη παντού και η σωστή διαχείριση των πόρων είναι το μοναδικό πράγμα που μπορεί να σου επιτρέψει να δεις λίγο παρακάτω από την 12^η ημέρα σε αυτό. Το σημαντικό είναι να καταφέρεις να μαζέψεις τα απαραίτητα υλικά ώστε να φτιάξεις παγίδες για να πιάνεις ζώα. Σε διαφορετική περίπτωση η μοίρα είναι προδιαγεγραμμένη και μυρίζει θάνατο. Αν συνδυάσουμε τη διαχείριση και με λίγη τύχη τότε ίσως καταφέρουμε να επιζήσουμε αρκετά.

Σε ότι αφορά τα γραφικά και τον ήχο, το παιχνίδι είναι επιεικώς μέτριο. Όχι ότι αποτελεί σημαντικό στοιχείο η απεικόνισή του, όμως κατά τη γνώμη μου έπρεπε να είναι λίγο πιο ‘καθαρό’. Η ρετρό αισθητική είναι από τις αγαπημένες μου σε παιχνίδια, όμως νομίζω πως δεν ταιριάζει σε αυτό το είδος. Το κάνει να δείχνει περισσότερο ‘ανάλαφρο’ από ότι είναι και του αφαιρεί πόντους από την βαριά του ατμόσφαιρα. Η μουσική είναι αρκετά κάτω των προσδοκιών μου, και τα ηχητικά εφέ είναι αυτό που θα λέγαμε ‘βασικά’. Να σημειώσω εδώ πως δεν υπάρχει κανενός είδους voice acting.