Το The Green Knight είναι το σκοτεινό διαμάντι του 2021! | Review

Ή έχω μεγαλώσει επικίνδυνα και εξελίσσομαι σε έναν εκνευριστικό γεροπαράξενο που όλα τον ενοχλούν και δύσκολα βρίσκει ταινίες που τον εκφράζουν ή όντως ο «εμπορικός» κινηματογράφος έχει μπει σε μία λούπα χωρίς σταματημό, ακολουθώντας ευλαβικά τάσεις και επιταγές. Σπανίως, στα 35 μου, συναντάω «μεγάλη» ταινία που δε φοβάται να ρισκάρει και να αγνοήσει πλήρως τα bullets που διέπουν μια επιτυχημένη παραγωγή.

Το The Green Knight είναι αυτή η ταινία που όχι μόνο υπηρετεί το σκοπό της στον ύψιστο βαθμό, αλλά την τιμάει που κρύβει παντελώς (ή τουλάχιστον δε βροντοφωνάζει) ένα από τα selling point της, δηλαδή το γεγονός ότι έχει θεματική παρμένη από τον θρύλο του Αρθούρου.

Αγόρασα, λοιπόν, το ticket των $20 και συντονίστηκα στο 4ωρο screening που πραγματοποίησε η A24 για την ταινία στις 18 Αυγούστου (πάντα με τη βοήθεια VPN υπηρεσίας). Τόσο η ώρα που το είδα (ξημερώματα Ελλάδας), όσο και το σκοτάδι που επικρατούσε στο σπίτι μου, με εξέθεσε βαθύτατα σε αυτό που έχει χτίσει ο David Lowery, ο οποίος και έγραψε και σκηνοθέτησε αυτό το διαμάντι.

Το σενάριο βασίζεται στο διάσημο ποίημα «Sir Gawain and the Green Knight» του 14^ου Αιώνα, το οποίο αποτελεί μία από τις δημοφιλέστερες Αρθουριανές ιστορίες. Η ταινία, όμως, λέει την ιστορία αυτή αρκετά διαφορετικά και εστιάζει στη σκοτεινή εξέλιξη των γεγονότων, με έναν ματαιόδοξο τόνο.

Είναι Χριστούγγενα. Ο Βασιλιάς Αρθούρος (Sean Harris), καλεί τον ατίθασο ανιψιό του, Gawain (Dev Patel) να έρθει να κάτσει δίπλα του στο θρόνο. Όλοι οι ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης είναι εκεί και γιορτάζουν. Ξαφνικά, οι μουσικές και οι χοροί σταματούν και από την πόρτα της αίθουσας εισέρχεται η επιβλητική, τρομακτική φιγούρα του Green Knight (Ralph Ineson), καβάλα στο άλογό του. Το σημείωμα που κρατούσε στα χέρια του, διαβάζεται από την Βασίλισσα (Kate Dickie) και πρακτικά λέει πως πρέπει να βρεθεί ένας γενναίος ιππότης που θα κόψει το κεφάλι του Green Knight και ακριβώς ένα χρόνο μετά, να πάει να τον βρει στο Green Chapel του για να του επιστρέψει το θανατηφόρο χτύπημα και με αυτόν τον τρόπο να χτίσει την ιπποτική του τιμή. Ο Gawain, ως ο πιο θαρραλέος εκεί μέσα και αυτός που θέλει να αποδείξει την αξία του, αποφασίζει να πάρει το ρίσκο. Και από εκεί ξεκινάει το ταξίδι του, ένα ταξίδι εσωτερικής αναζήτησης και αυθυποβολής.

Η ταινία χωρίζεται σε κεφάλαια και η δομή της μοιάζει πράγματι με μέτρα ενός ποιήματος. Ο ρυθμός της, στις περίπου 2 ώρες και 10 λεπτά που διαρκεί, δεν είναι για όλους. Έχει βραδύκαυστη ύλη και η δράση λάμπει δια της απουσίας της. Αν, λοιπόν, περιμένετε ένα «έπος», με μάχες, ιππότες και αίμα, θα απογοητευτείτε οικτρά. Το The Green Knight είναι ένα σκοτεινό παραμύθι, με σιωπηλούς ήρωες, έντονους συμβολισμούς και τρομερή αφοσίωση στο θέμα της. Περίπου στη μέση, κάνει μια κοιλιά και δύναται να χάσει την προσοχή του θεατή, αλλά ο ρυθμός επανέρχεται και κορυφώνεται στο φινάλε, ένα φινάλε που το βρήκα για…φίλημα, μιας και αφήνει ανοιχτά για αποκρυπτογράφηση τα μηνύματά της.

Οι ερμηνείες είναι καλές και πειστικές, ειδικότερα του Dev Patel, ο οποίος εξελίσσεται σε έναν κορυφαίο ηθοποιό. Πολύ καλή -αν και προβλέψιμη στο μεγαλύτερο μέρος της ερμηνείας της- η Alicia Vikander στο ρόλο της Lady Essel, η οποία, παρεμπιπτόντως, έχει έναν από τους καλύτερους μονολόγους της καριέρας της.

Όλο το ύφος των ερμηνειών είναι θεατρικό αλά Σαίξπηρ, ενώ η γλώσσα των Old English λειτουργεί καθοριστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Κινηματογραφικά, αυτό το «θεατράλε» στυλ, ενδεχομένως να κουράσει κάποιους, όπως για παράδειγμα έκανε το Macbeth του Justin Kurzel.

Εμένα δε με κούρασε καθόλου, απεναντίας με καθήλωσε και με συνεπήρε. Οι διάλογοι είναι μαγικοί και χειρουργικά βαλμένοι στην πλοκή της ταινίας, έχουν κάτι να πουν και δεν λειτουργούν εκτελεστικά. Μάλιστα, εκεί που δεν χρειάζονται, ο σκηνοθέτης τους αγνοεί επιδεικτικά και αφήνει την εικόνα να μιλήσει από μόνη της.

Η σκηνοθεσία του David Lowery -ο οποίος ήρθε για να μείνει- είναι μοναδική και σε συνάρτηση με την κλασσική υψηλής ποιότητας παραγωγή του A24, το αποτέλεσμα είναι κάτι παραπάνω από απολαυστικό. Ο Lowery δε δίστασε να χρησιμοποιήσει «κουραστικές», παράξενες λήψεις, οι οποίες όμως εν τέλει έρχονται για να «σκαλίσουν» την ψυχολογία του θεατή και εν μέρη να τον κάνουν να δει μέσα από τα μάτια του πρωταγωνιστή.

Και αυτό η ταινία το καταφέρνει αριστουργηματικά. Τις στιγμές τις έζησα, τις ένιωσα στο πετσί μου. Να σημειώσω πως η ανάμειξη των παραγωγών στο Witch και άλλες παραγωγές του A24, είναι εμφανής, ειδικότερα στο μοντάζ, το οποίο έχει μερικές τεράστιες αντιθέσεις με πολύ γρήγορα αλλά και βασανιστικά αργά transitions.

Αν υπάρχει κάτι που σοκάρει σε αυτή την ταινία, τουλάχιστον τα δικά μου γεροπαράξενα ματάκια, είναι η φωτογραφία. Ο Andrew Droz Palermo (Ghost Story, Rich Hill, A Teacher) νομίζω πως έκανε τη δουλειά της ζωής του και το κακό είναι ότι είναι πολύ νέος για να «φτάσει ταβάνι». Ο κόσμος που έχει φτιαχτεί στο The Green Knight είναι ό,τι πιο όμορφο είδα τα τελευταία χρόνια σε αυτό το μέσο. Με συνεπήρε, με αιχμαλώτισε, με έβαλε μέσα του.

Από τα κοστούμια που πείθουν, από τα σπαθιά, από τα κάστρα και τα ομιχλώδη λιβάδια, μέχρι τα στοιχειωμένα σπίτια. Βλέπεις ιστούς αράχνης και ξέρεις πως δεν είναι απλά εφέ. Νιώθεις ότι δημιουργήθηκε εκεί, για μήνες. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στα ειδικά και τα πρακτικά εφέ. Μία όμορφη ισορροπία που είχα να δω από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Η ταινία είναι σπουδαία σε αυτόν τον τομέα και νομίζω πως μαζί με το Blade Runner 2049, σηματοδοτούν μία νέα εποχή.

Στο τομέα του ήχου, τώρα, και πριν περάσω στα της μουσικής, μπορώ να πω πως παρατήρησα μία υπερβολή στην ευαισθησία των μικροφώνων, τόση που σε υψηλές εντάσεις ενοχλεί. Μία καλύτερη και πιο ισορροπημένη μίξη του ήχου, για τα δικά μου αφτιά τουλάχιστον, θα την ήθελα. Από την άλλη η μουσική είναι υπέροχη. Καταρχάς δε σταματάει ποτέ να ακούγεται, κάτι που σε άλλες ταινίες μπορεί να κουράζει, αλλά επειδή το Green Knight είναι ταινία που «δείχνει» περισσότερο απ’ ό,τι «λέει», η επιλογή αυτή δικαιώνεται.

Τρομακτικός είναι και ο συγχρονισμός της μουσικής με τα όσα συμβαίνουν στην οθόνη, με μία τεχνική που μετατρέπει την εικόνα σε μουσικά όργανα. Επί παραδείγματι, το reverb ενός έγχορδου στη μουσική αντηχεί την ώρα που ακούγεται κατά το dolly πλάνο ενός διαδρόμου(!). Γενικότερα, τεχνικά και κινηματογραφικά, η ταινία διαπρέπει.

Το The Green Knight είναι ένα διαμάντι και σίγουρα η καλύτερη ταινία που είδα φέτος. Δεν είναι ταινία που θα την πρότεινα σε όλους. Έχει αργή, βραδύκαυστη δομή, ο ρυθμός της έχει διακυμάνσεις και αυτούς που περιμένουν δράση, μάχες και αίμα, θα τους απογοητεύσει οικτρά. Πρόκειται για ένα σκοτεινό παραμύθι, ιδιαίτερης αισθητικής, με θεατρική, σχεδόν ποιητική, χροιά που υμνεί τον Σαίξπηρ και τον Αρθουριανό Κύκλο. Όσοι, λοιπόν, αρέσκεστε και σε αυτού του είδους τα θεάματα, θα λατρέψετε το ταξίδι του David Lowery.