Doctor Sleep Review - Διαθέτει τη… λάμψη;

Γιώργος Πρίτσκας

Μετά την υπέροχη σειρά “The Haunting of Hill House” για το Netflix, ο Mike Flanagan καταπιάνεται με το πολύ φιλόδοξο εγχείρημα της επιστροφής στα διάσημα λημέρια ενός κινηματογραφικού θρύλου του είδους. Το Doctor Sleep είναι η μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου του Strephen King που κυκλοφόρησε το 2013 και αποτέλεσε άμεσο sequel της Λάμψης, αλλά, ταυτόχρονα αποτελεί συνέχεια και της κινηματογραφικής Λάμψης του Stanley Kubrick. Δεν είμαι αρμόδιος να κρίνω αν αποτελεί μια πιστή μεταφορά του βιβλίου καθώς δεν το έχω διαβάσει, ωστόσο, μπορώ να σας πω πως είναι μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη των γεγονότων της ταινίας και μια φρέσκια οπτική που δεν φιλοδοξεί σε κανένα σημείο να αναπαραγάγει “στεγνά” εικόνες και παραστάσεις από το πρωτότυπο προς τέρψη μόνο μιας νοσταλγικής διάθεσης. Κοινώς, δεν είναι εκείνη η μικρή “επίσκεψη” του Ready Player One στο Overlook Hotel, απλά τραβηγμένη στο μέγεθος μιας κανονικής ταινίας.

Η ταινία γενικότερα, παρότι μακριά από το να χαρακτηριστεί αριστούργημα, διακρίνεται από ένα δημιουργικό θάρρος που είναι πάντα καλοδεχούμενο και αξιέπαινο. Αρχικά, δεν την ενδιαφέρει να προσφέρει “φτηνά” τρομάγματα, ούτε πιέζει καταστάσεις για να τοποθετηθεί με το στανιό εντός των προσδοκιών του μέσου θεατή ταινιών τρόμου. Θα έλεγα πως η ταινία δεν είναι καν μια ταινία τρόμου, παρά τον τρόπο που πλασάρεται και τους συνειρμούς που θέλει πονηρά να δημιουργήσει το τμήμα μάρκετινγκ. Είναι λοιπόν περισσότερο ένα μεταφυσικό δράμα με ορισμένα στοιχεία τρόμου.

Το θέμα είναι, πως πολλές φορές όμως, αυτά τα δύο δεν βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία μεταξύ τους. Ο Flanagan παίζει συχνά με τις ισορροπίες των δυνάμεων των δύο πλευρών, κι αυτό μπορεί να λειτουργεί σε ένα δράμα, αλλά δυσκολεύει πολύ τα πράγματα σε μια ταινία τρόμου, όπου το συναίσθημα της αδυναμίας, της “ανημποριάς” είναι ζητούμενο. Εδώ, οι ήρωες πολλές φορές έχουν το πάνω χέρι και οι σκηνές θυμίζουν περισσότερο ταινία δράσης παρά τρόμου. Δηλαδή, διαθέτουν το στοιχείο της αγωνίας αλλά όχι του φόβου. Κάτι που δεν θα ήταν φυσικά κακό, αν ολόκληρη η ταινία δεν είχε γυριστεί με όλες τις συμβάσεις και την προσέγγιση μιας ταινίας τρόμου.

Σε αντίθεση με το “Hill House” όπου η ανθρώπινη θλίψη και ο τρόμος “έτρεφαν” ο ένας τον άλλον δημιουργώντας μια “βαριά” ατμόσφαιρα με συνοχή, εδώ υπάρχει μια διακριτική σύγχυση που δεν αφήνει τον θεατή να την βιώσει με την ίδια ένταση. Αυτή η σύγχυση, σε συνδυασμό με κάποια “ανεμικά” δοσμένα plot points, είναι που δεν αφήνουν την ταινία να… “λάμψει” στις πραγματικές της διαστάσεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως είναι μια κακή ταινία, το αντίθετο μάλιστα. Ο Flanagan έχει την απαραίτητη ευαισθησία ώστε να εισχωρεί στους χαρακτήρες του και να αναδεικνύει αυθεντικά ανθρώπινα συναισθήματα και θέματα.

Το Doctor Sleep λοιπόν είναι μια ταινία για τον θάνατο, σωματικό και πνευματικό με μια μεταφυσική υφή, σχεδόν θρησκευτική. Όλη η ταινία εξάλλου πάλλεται εμφατικά από τον χτύπο της καρδιάς, ενώ οι καλύτερες σκηνές της είναι οι “ήσυχες”, όπου οι χαρακτήρες βρίσκουν εξιλέωση και παρηγοριά πριν το τέλος. Είναι επίσης μια ταινία για τους δαίμονες που κουβαλάμε μέσα μας και, αφού είναι αδύνατον να τους σκοτώσουμε, τον αγώνα ώστε να μάθουμε να τους ελέγχουμε. Είναι, τέλος, μια ταινία για την κληρονομία που επωμιζόμαστε, θετική και αρνητική.

Το τελευταίο μισάωρο της ταινίας, πέρα από έναν θεσπέσιο κινηματογραφικό φόρο τιμής, είναι μια κατά μέτωπο αναμέτρηση του Dani (McGregor) με το παρελθόν, με τον πατέρα του, με τα τραύματά του, με την θλιβερή κληρονομιά του. Το ωραίο είναι ότι ο Flanagan δεν αντιμετωπίζει αυτές τις σκηνές με νοσταλγική “εικονολατρική” λαγνεία ή μιμητικό δέος, αλλά τις βάζει εξαιρετικά στην υπηρεσία της δικής του ιστορίας, λειτουργώντας με έναν απομυθοποιητικό τρόπο, όπως και ο χαρακτήρας του.

Μπορεί λοιπόν να μην είναι άριστο δομικά και εκτελεστικά, μπορεί ενίοτε να μοιάζει λίγο συγχυσμένο, αλλά τελικά το Doctor Sleep είναι μια αξιόλογη προσθήκη στην κινηματογραφική ιστορία της Λάμψης, χάρη στη μεγάλη, ευαίσθητη “καρδιά” που πάλλεται στον πυρήνα της.

Αντώνης Παυλίδης

Το Doctor Sleep αρχίζει ενώ ο Danny μεταφέρει το τραύμα του Overlook Hotel ως ενήλικας. Έχει γίνει μια αντανάκλαση του δολοφονημένου πατέρα του, με συσσωρευμένη οργή και πρόβλημα αλκοολισμού που αμβλύνει τον πόνο του, καθώς ακόμα κατέχει τηλεπαθητικές ικανότητες, γνωστές ως «Λάμψη». Αυτές οι δυνάμεις επιστρέφουν όταν γίνεται νηφάλιος και χρησιμοποιεί το χάρισμά του για να βοηθήσει έναν ετοιμοθάνατο στο άσυλο ανιάτων. Αποκτά μία ψυχική, τηλεπαθητική σύνδεση με μία νεαρή κοπέλα, η οποία γίνεται στόχος μίας ομάδας με ανάλογες ικανότητες. Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Stephen King.

Την ταινία σκηνοθετεί ο Mike Flanagan, ο οποίος ήταν ο σκηνοθέτης της μεταφοράς της νουβέλας του Stephen King, Gerald's Game στο Netflix. Ο Flanagan είναι και παραγωγός μαζί με τον Travor Macy και τον John Berg από την Vertigo Entertainment. Ο ηθοποιός Ewan McGregor πρωαταγονιστεί ως Danny Torrance στη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη του μυθιστορήματος του Stephen King, Doctor Sleep (Δόκτωρ Ύπνος) που αποτελεί συνέχεια του The Shining (Η Λάμψη). Ο ηθοποιός από τη Σκωτία ενσαρκώνει σε μεγαλύτερη ηλικία τον Danny Torrance, γιο του Jack Torrance που υποδύθηκε ο Jack Nicholson στο κλασικό θρίλερ. Το υπόλοιπο κύριο καστ της ταινίας αποτελείται από τους  Rebecca Ferguson, Kyliegh Curran, Cliff Curtis, Carl Lumbly και Zahn McClarnon.

Η αναμενόμενη συνέχεια του Shining, λοιπόν, σχεδόν 40 χρόνια μετά την πρώτη προβολή του αριστουργήματος του Stanley Kubrick είναι πλέον γεγονός. Η Warner Bros. προετοίμαζε την κινηματογραφική μεταφορά της νουβέλας του King από τις αρχές του 2014, χωρίς όμως να παρθούν οι τελικές αποφάσεις. Η αποφασιστικότητα των στελεχών όμως άλλαξε γρήγορα και οι διαδικασίες για την οριστικοποίηση του πρότζεκτ μπήκαν σε διαφορετική τροχιά, μετά την εμπορική επιτυχία της ταινίας It της New Line, πιέζοντας το κάθε στούντιο που έχει στην κατοχή του τα δικαιώματα έργων του Stephen King να επιταχύνει τα πρότζεκτ. Κάπως έτσι λοιπόν η εταιρία παραγωγής του Χόλιγουντ κυκλοφόρησε το Doctor Sleep από τις 31 Οκτωβρίου 2019 και στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 8 Νοεμβρίου 2019 και μέχρι αυτή την στιγμή έχει αποκομίσει 10 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.

Επιστροφή λοιπόν στους χαρακτήρες αλλά και στις τοποθεσίες ενός από τα πιο δημοφιλή ξενοδοχεία στην ιστορία του κινηματογράφου, το ανατριχιαστικό Overlook Hotel. Ενώ στο Shining ο Kubrick μας δημιούργησε αισθήματα κλειστοφοβίας με τον τρόπο που εκμεταλλεύτηκε τους χώρους του ξενοδοχείου, αντίθετα ο Flanagan «ανοίγει» την ιστορία και μας εισαγάγει στον έξω κόσμο, βάζοντας τους ήρωές του να αλληλεπιδρούν σε πιο καθημερινά τοπία. Στη ταινία έχουμε όμως για πρώτη φορά και έναν φυσικό ανταγωνιστή, με τη μορφή της Rebecca Ferguason στον ρόλο της Rose the Hat, στοιχείο που σίγουρα την κάνει να ξεχωρίζει από την προηγούμενη.

Η Ferguson είναι εξαιρετική στον ρόλο της και μαζί με την αρκετά λιτή και προσεγμένη ερμηνεία του McGregor, μας χαρίζουν έντονες στιγμές ως αντίπαλοι. Ο δεύτερος μας δείχνει μία σκληρή πραγματικότητα ενός βαθιά κατεστραμμένου ανθρώπου, με παιδικά τραύματα τα όποια δύσκολα θα μπορέσουν να επουλωθούν στο κοντινό μέλλον και η δεύτερη «παίζει» εξαιρετικά τον κακό της ιστορίας με υπομονή, χωρίς υπερβολές, έχοντας μια γοητευτική παρουσία. Και τους δύο τους βοήθησε το καλογραμμένο σενάριο του Flanagan, ο οποίος κατάφερε να δημιουργήσει έναν κόσμο αντάξιο του κόσμου του Kubrick.

Ο Flanagan αξίζει την προσοχή όλων μας πλέον. Έδωσε μια φρεσκάδα που δεν ηταν εύκολο να το κάνει κανείς σε ένα σίκουελ μιας τόσο σπουδαίας ταινίας όπως είναι το Shining. Νομίζω πως έχει την σωστή αντίληψη πάνω στο κομμάτι των ταινιών θρίλερ και τρόμου και νομίζω πως όσο οι εταιρίες παραγωγής τον αφήνουν να έχει τον έλεγχο των δημιουργιών του, αυτός θα συνεχίσει να μας δίνει αξιοπρεπέστατες ταινίες. 

Βρείτε την ταινία στο IMDB