Κάτι τρομάζει τους μεγάλους λευκούς καρχαρίες και δεν είναι ο άνθρωπος

Εγκαταλείπουν τις περιοχές τους
07 Ιουλίου 2022 10:31
Κάτι τρομάζει τους μεγάλους λευκούς καρχαρίες και δεν είναι ο άνθρωπος

Ο μεγάλος λευκός καρχαρίας (Carcharodon carcharias) είναι ένα εκπληκτικό πλάσμα που προκαλεί δέος και τρόμο στον άνθρωπο. Θεωρείται ως ο κορυφαίος κυνηγός του ωκεανού, υπάρχει όμως κάτι που φοβάται ακόμα και αυτός. Από το 2017 έχει παρατηρηθεί μία πτώση στους πληθυσμούς καρχαριών στις ακτές της Νότιας Αφρικής. Μάλιστα, η πόλη Gansbaai θεωρείται η Μέκκα των λευκών καρχαριών και χιλιάδες τουρίστες και ερευνητές συρρέουν κάθε χρόνο για να τους θαυμάσουν ή να τους ερευνήσουν.

Αρχικά, η πτώση του πληθυσμού τους θεωρήθηκε πως οφείλεται στην υπεραλιεία, τα πτώματα οχτώ μεγάλων λευκών όμως που ξεβράστηκαν στις ακτές της Gansbaai από το 2017, έκαναν τους επιστήμονες να αναθεωρήσουν.

Οι πληγές στα σώματά τους είναι χαρακτηριστικές και αποδίδονται χωρίς αμφιβολία σε επίθεση από όρκα. Μάλιστα, οι επιστήμονες πιστεύουν πως ένα συγκεκριμένο ζευγάρι από όρκες είναι υπεύθυνο για όλους τους θανάτους των μεγάλων λευκών που έχουμε δει εδώ και πέντε χρόνια, οδηγώντας τους υπόλοιπους καρχαρίες να εγκαταλείψουν την περιοχή.

Έρευνες έχουν δείξει πως όταν υπάρχει παρουσία όρκας, οι καρχαρίες τείνουν να εγκαταλείπουν την περιοχή που κυνηγούν και μάλιστα δεν επιστρέφουν σε αυτήν για μήνες.

Αρχικά, μετά από μία επίθεση όρκας στο Gansbaai, συγκεκριμένοι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες δεν εμφανίστηκαν ξανά για εβδομάδες ή μήνες. Αυτό που βλέπουμε φαίνεται πως είναι μία αποφυγή μεγάλης κλίμακας, όπως αυτό που βλέπουμε με τα αγριόσκυλα του Serengeti στην Τανζανία όταν αυξάνεται η παρουσία λιονταριών. Όσο περισσότερες όρκες συχνάζουν σε αυτές τις περιοχές, τόσο περισσότερο μένουν μακριά οι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες.

Οι ερευνητές είδαν πως 14 μεγάλοι λευκοί στους οποίους είχε ενσωματωθεί GPS, εγκατέλειψαν την περιοχή όταν έκανε την εμφάνισή του το ζεύγος από όρκες. Η απουσία των μεγάλων λευκών όμως ταράζει την ισορροπία του οικοσυστήματος στην περιοχή. Οι καρχαρίνοι βραχύουροι (Carcharhinus brachyurus) συρρέουν για να καλύψουν το οικολογικό κενό. Αυτοί, αποτελούν συνήθως θηράματα των μεγάλων λευκών, αλλά χωρίς μεγάλους λευκούς οι όρκες κυνηγούν τους καρχαρίνους.

Η ισορροπία είναι κρίσιμη για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, για παράδειγμα, χωρίς τους μεγάλους λευκούς να περιορίζουν τη συμπεριφορά της φώκιας, οι φώκιες τρέφονται με το υπό εξαφάνιση είδος των αφρικανικών πιγκουίνων ή ανταγωνίζονται τα μικρά πελαγίσια ψάρια στην τροφή. Πιο απλά, είναι συγκεκριμένη η πίεση που μπορεί να δεχθεί ένα οικοσύστημα και οι επιπτώσεις της αφαίρεσης των καρχαριών από τις όρκες θα έχει επιπτώσεις.

Οι όρκες δείχνουν μία προτίμηση στο κυνήγι των μεγάλων λευκών, λόγω του συκωτιού τους το οποίο είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και μία έρευνα που δεν έχει δημοσιοποιηθεί ακόμα, ισχυρίζεται πως οι όρκες προσαρμόστηκαν να προτιμούν καρχαρίες λόγω της πτώσης του πληθυσμού των θηραμάτων τους. Ωστόσο, δεδομένου πως ο πληθυσμός των μεγάλων λευκών μειώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, η επιπλέον πίεση από τις όρκες ανησυχεί τους επιστήμονες.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο African Journal of Marine Science.