Οι εγκέφαλοι των σύγχρονων σκύλων μεγαλώνουν

Η πρώτη αναλυτική μελέτη που χρειάστηκε δεκαετίες
24 Μαΐου 2023 07:15
Οι εγκέφαλοι των σύγχρονων σκύλων μεγαλώνουν

Οι εγκέφαλοι των σκύλων μπορεί να είναι αρκετά μικρότεροι από των λύκων, ωστόσο μία νέα έρευνα δείχνει πως οι σύγχρονες μέθοδοι εκτροφής τους, έχουν αυξήσει το μέγεθός τους. Σε σχέση με τους αρχαίους σκύλους, οι σύγχρονες ράτσες που εκτρέφονται εδώ και 150 χρόνια έχουν μεγαλύτερα κρανία σε σχέση με το μέγεθος του σώματός τους. Ωστόσο οι επιστήμονες δε γνωρίζουν το λόγο.

Πολλές έρευνες έχουν δείξει πως η εξημέρωση άγριων ζώων οδηγεί στη σμύκρινση των εγκεφάλων τους και αυτό αποδίδεται στη μειωμένη ανάγκη εγκεφαλικής λειτουργίας για την επιβίωση.

Μελετώντας τα κρανία 159 σκύλων και μερικών λύκων, βρήκαν πως ενώ ο εγκέφαλος του λύκου είναι 24% μεγαλύτερος από ένα σκύλο με παρόμοιο μέγεθος, όσο περισσότερο διέφερε γενετικά ο σκύλος από το λύκο τόσο μεγαλύτερος ήταν και ο εγκέφαλός του. Τα ευρήματα δείχνουν πως η εξημέρωση των σκύλων πριν χιλιάδες χρόνια μπορεί να σμύκρινε κάποια κομμάτια του εγκεφάλου του σκύλου που σχετίζονται με το ζευγάρωμα, το κυνήγι και την επιβίωση, αλλά ταυτόχρονα η σύγχρονη εκτροφή ενεργοποίησε μία γνωστική ανάπτυξη τον περασμένο ενάμιση αιώνα.

Διαφορετικές ράτσες σκύλων ζουν σε διάφορα επίπεδα κοινωνικής περιπλοκότητας και εκτελούν πολύπλοκες εργασίες, οι οποίες χρειάζονται μεγαλύτερες εγκεφαλικές δυνατότητες. – Niclas Kolm, εξελικτικός βιολόγος του Stockholm University στη Σουηδία

Ο Kolm υπέθεσε πως ορισμένες ράτσες σκύλων που εκτρέφονται από τους ανθρώπους για πιο περίπλοκες εργασίες όπως η φύλαξη των κοπαδιών ή για αθλήματα, θα έχουν σχετικά μεγαλύτερους εγκεφάλους. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αντιθέτως, ο μόνος παράγοντας που φαίνεται να επηρεάζει το μέγεθος του εγκεφάλου σε ένα σύγχρονο σκύλο, είναι το πόσο διαφορετικά είναι τα γονίδιά του από αυτά του λύκου. Δεν παίζει ρόλο ούτε η ράτσα, ούτε το μέγεθός του, ούτε η διάρκεια ζωής του.

Ίσως το πιο περίπλοκο κοινωνικό περιβάλλον, η αστικοποίηση και η προσαρμογή σε περισσότερους κανόνες και προσδοκίες, να προκάλεσαν αυτήν την αλλαγή επηρεάζοντας όλες τις ράτσες. – Eniko Kubinyi, Eotvos Lorand University, Ουγγαρία

Τα ευρήματα συμφωνούν με την υπόθεση του “κοινωνικού εγκεφάλου”, της ιδέας δηλαδή πως οι μεγάλοι εγκέφαλοι μπορούν να εξελιχθούν για να ταιριάξουν καλύτερα σε περίπλοκα κοινωνικά περιβάλλοντα. Προηγούμενες έρευνες για παράδειγμα είχαν δείξει πως σκύλοι οι οποίοι συγγένευαν πιο στενά με τους λύκους, ήταν χειρότεροι στην επικοινωνία με τους ανθρώπους.

Οι επιστήμονες θεωρούν πως για να μάθουμε περισσότερα για το πώς διαφέρουν οι εγκέφαλοι των σύγχρονων σκύλων από τους λύκους και τους αρχαίους σκύλους, οι μελλοντικές έρευνες πρέπει να επικεντρωθούν στο μέγεθος συγκεκριμένων τμημάτων του εγκεφάλου.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Evolution.