Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι εξερεύνησε τη βαρύτητα έναν αιώνα πριν τον Νεύτωνα

Ήταν μπροστά από την εποχή του
19 Φεβρουαρίου 2023 10:27
Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι εξερεύνησε τη βαρύτητα έναν αιώνα πριν τον Νεύτωνα

Μπορεί ο Ισαάκ Νεύτωνας να κατέληξε πρώτος στη θεωρία της βαρύτητας στα τέλη του 17ου αιώνα, αλλά οι βασικές ιδιότητές της έγιναν αντιληπτές έναν αιώνα νωρίτερα από τον Leonardo da Vinci.

Μία νέα μελέτη διαγραμμάτων του da Vinci από μηχανικούς του Caltech University, αποκαλύπτει πως ο διάσημος καλλιτέχνης και εφευρέτης είχε αναγνωρίσει τις ιδιότητές της βαρύτητας ως μία μορφή επιτάχυνσης. Συγκεκριμένα, τριγωνικά σχέδια έδειχναν τη σχέση μεταξύ της φυσικής κίνησης του αντικειμένου, της εξαναγκασμένης κίνησης προς μία κατεύθυνση και την εξισορρόπηση αυτής της κίνησης ενδιάμεσα. Ο da Vinci συνειδητοποίησε πως αν η άμμος που χυνόταν από ένα βάζο το οποίο είχε πετάξει σε ευθεία, με την ίδια ταχύτητα με την οποία οι κόκκοι της άμμου θα έφταναν στο έδαφος, τότε η άμμος θα δημιουργούσε την υποτείνουσα του τριγώνου.

Πριν περίπου 500 χρόνια, ο Leonardo da Vinci προσπάθησε να αποκαλύψει το μυστήριο της βαρύτητας και τη σύνδεσή της με την επιτάχυνση, μέσω μίας σειράς ιδιοφυών πειραμάτων, τα οποία συνέλαβε μόνο με τη δύναμη της φαντασίας του και της αριστοτεχνικής πειραματικής τεχνικής του.

Ο da Vinci ήταν πεπεισμένος πως είχε ανακαλύψει κάτι σημαντικό, αλλά δεν ήξερε ακριβώς τι. Μέρος αυτής της αβεβαιότητας οφείλεται στο γεγονός πως πίστευε την ιδέα του Αριστοτέλη για την ορμή, όπου μία συνεχιζόμενη δύναμη ασκείται για να οδηγήσει το αντικείμενο ενάντια στη βαρύτητα. Η ιδέα της αδράνειας όπου τα αντικείμενα συνεχίζουν να ταξιδεύουν προς μία κατεύθυνση μέχρι να συναντήσουν μία αντίθετη δύναμη, δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί.

Κατά τα πειράματα του da Vinci, η σταθερά της βαρύτητας, “g”, μπόρεσε να προβλεφθεί με ακρίβεια 97%, παρά τα λάθη στους υπολογισμούς του.

Αναπτύσσοντας μία προσέγγιση γεωμετρικής αντιστοιχίας για να επιδείξει τους νόμους της κίνησης, ο Leonardo επέδειξε εξαιρετική γνώση στη δυναμική των αντικειμένων που πέφτουν, αποφεύγοντας την ανάγκη να γνωρίζει την ακριβή τιμή του “g”, αν υποθέσουμε πως το “g” αντιπροσωπεύει το ρυθμό αλλαγής της ταχύτητας ή της επιτάχυνσης. Αν όντως πραγματοποίησε το πείραμα που απεικόνισε στο χειρόγραφό του, τότε είναι ο πρώτος άνθρωπος που εν γνώση του παρήγαγε μία δύναμη “g” χωρίς να είναι ελεύθερη πτώση.

Ακόμα και έναν αιώνα αργότερα, ο Νεύτωνας δε βρήκε μόνος του τη θεωρία της βαρύτητας. Έδωσε εύσημα στους Bullialdus και Borelli, ενώ ο Γαλιλαίος αναγνώρισε τη σχέση μεταξύ της ελεύθερης πτώσης και του χρόνου το 1604.

Δεν ξέρουμε αν ο Leonardo έκανε περαιτέρω πειράματα ή ερεύνησε την υπόθεσή του στο βάθος. Αλλά το γεγονός πως αντιμετώπισε το πρόβλημα με απλή γεωμετρία στις αρχές του 1500, αποδεικνύει πόσο μπροστά από την εποχή του ήταν.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Leonardo.