“Βράζει“ η Ιώ με ξέσπασμα ηφαιστειακής δραστηριότητας

Δεν παίρνουν τα μάτια τους από πάνω της οι αστρονόμοι
10 Ιανουαρίου 2023 11:06
“Βράζει“ η Ιώ με ξέσπασμα ηφαιστειακής δραστηριότητας

Ο δορυφόρος του Δία, Ιώ, παράγει τις ισχυρότερες ηφαιστειακές εκρήξεις στο Ηλιακό σύστημα και τώρα αστρονόμοι παρατήρησαν μία ασυνήθιστη αύξηση στην ηφαιστειακή της δραστηριότητα. Ένα τόξο πλάσματος γύρω από τον Δία που παράγεται και τροφοδοτείται από τις ηφαιστειακές εκπομπές της Ιώ, αυξήθηκε σημαντικά μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου πέρυσι, ενώ επέμεινε μέχρι το Δεκέμβριο, προδίδοντας την έκρηξη ηφαιστειακής δραστηριότητας στην Ιώ η οποία απελευθέρωσε μία τεράστια ποσότητα υλικών.

Ελάχιστα μεγαλύτερη από τη Σελήνη, η Ιώ είναι γεμάτη με ηφαίστεια τα οποία υπολογίζουμε σε αριθμό από 150 έως 400. Εκρήγνυνται ανά πάσα στιγμή δημιουργώντας ποτάμια και θάλασσες λάβας.

Η βαρυτική αλληλεπίδραση με τον Δία και τους άλλους δορυφόρους δημιουργεί θέρμανση στο εσωτερικό της Ιώ, παράγοντας περισσότερο λιωμένο υλικό. Επειδή δε διαθέτει δικό της μαγνητικό πεδίο, το διοξείδιο του θείου διαφεύγει από την ατμόσφαιρα δημιουργώντας ένα τόξο πλάσματος γύρω από τον Δία, παράγοντας τα μόνιμα υπεριώδη Σέλας στους πόλους του.

Το τεράστιο μέγεθος και η μεγάλη φωτεινότητα του Δία δυσκολεύει τις παρατηρήσεις των δορυφόρων του, οπότε οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν μία κορωνογραφική τεχνική, ελαχιστοποιώντας το φως του Δία έτσι ώστε να εμφανιστεί το φως των άλλων αντικειμένων γύρω του. Οι αστρονόμοι παρά την έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα στην Ιώ, πρόσεξαν πως το τόξο γύρω από τον Δία ήταν αχνότερο από άλλες αυξήσεις στην ηφαιστειακή δραστηριότητα στο παρελθόν.

Αυτό μπορεί να μας λέει κάτι για τη σύνθεση της ηφαιστειακής δραστηριότητας που προκάλεσε αυτό το ξέσπασμα ή μπορεί να μας λέει πως το τόξο είναι πιο αποτελεσματικό στο να ξεφορτώνεται υλικά όταν αυξάνεται η ποσότητά τους.

Το Juno αναμένεται να περάσει από την Ιώ το Δεκέμβριο του 2023 και τότε θα μπορέσουμε να μάθουμε αν αυτό το ηφαιστειακό ξέσπασμα έχει διαφορετική σύνθεση από τα προηγούμενα.